Question

Znaczenie związków chemicznich w komórce ..

Answer 1

Organizmy nie mogłyby istnieć bez pierwiastków, które je tworzą. Jest ich wiele, więc łączą się i tworzą związki chemiczne. Najważniejszym z tych związków jest oczywiście woda, którą każdy zna doskonale, ale są też inne, o których wiemy niewiele, a czasami wręcz tylko tyle, że są.

Największą masę w komórce stanowi właśnie woda, czasami jest to nawet aż 90%. Woda jest wewnętrznym oraz zewnętrznym środowiskiem życia organizmów. To w niej zachodzi większość reakcji chemicznych, czasem jest ona substratem lub produktem. Woda jest rozpuszczalnikiem dla wielu związków. Stanowi środek transportu dla np. substancji odżywczych, produktów przemiany materii, hormonów, enzymów. Reguluje temperaturę i stanowi płynneśrodowisko niezbędne do usuwania końcowych produktów przemiany materii.

Zawartość pozostałych związków podaje się najczęściej bez zawartości wody. I około 40-60% tzw. suchej masykomórki stanowią białka. Składają się one z dwudziestu rodzajów aminokwasów występujących w przyrodzie. Mają kilka podstawowych funkcji:
• budulcowa – budują struktury komórkowe i tkankowe organizmów
• wzmacniająca – konstrukcyjna, np. kolagen budujący tkankę łączną: kostną i chrzęstną
• transportowa – umożliwiają transport bliski z komórki do komórki lub daleki (białka znajdujące się w we krwi)
• regulatorowa – regulują procesy fizjologiczne
• zapasowa – magazynująca
• odpornościowa – strzegą jedności biochemicznej organizmu
• ochronna – izolacyjna; np. budująca włosy, paznokcie, pazury, wytwory rogowe skóry, biorą udział w krzepnięciu krwi
• nerwowa – odbiór i przesyłanie bodźców nerwowych
• fizjologiczna – biorą bezpośredni udział w takich procesach, jak np.: odżywianie,. trawienie, rozmnażanie, oddychanie, reakcja na bodźcie, poruszanie.

Kwasy nukleinowe również są ważnymi związkami chemicznymi w organizmach. Kwasy te to DNA ( kwas deoksyrybonukleinowy) i RNA (kwas rybonukleinowy). Przechowują one informacje genetyczne oraz pośredniczą w produkcji białek.

Węglowodany są to inaczej cukry. Dzielą się na:
• cukry proste (np. glukoza, fruktoza)
• dwucukry (np. maltoza, sacharoza)
• wielocukry (np. skrobia, glikogen, celuloza, chityna).
Różnią się one ilością jednostek cukrowych. Ich główne funkcje to:
• zapasowa 
• transportowa 
• budulcowa 
• wchodzą w skład DNA i RNA
• stanowią modyfikację niektórych białek.
• hamują krzepnięcie krwi 
• są materiałem energetycznym i odżywczym.

Lipidy są związkami zbudowanymi z węgla, wodoru i tlenu, nierozpuszczalnymi w wodzie. Służą jako źródło energii, są elementem błon plazmatycznych, pełnią funkcje zapasowe i termoizolacyjne.
• tłuszcze obojętne (właściwe) stanowią materiał genetyczny i zapasowy w organizmach roślin i zwierząt. Tłuszcze zwierzęce są nasyconymi kwasami tłuszczowymi, zaś roślinne nienasyconymi.
• fosfolipidy budują błony białkowo-lipidowe
• karotenoidy – pomarańczowe i żłóte barwniki roślinne uczestniczące w reakcji fotosyntezy, rozpad cząsteczkikarotenu powoduje powstanie dwóch cząsteczek witaminy A
• sterydy – cholesterol, sole żółciowe, hormony płciowe oraz hormony kory nadnerczy są ważniejszymi ze sterydów w organizmie człowieka.

Jak widać, związki chemiczne mają bardzo duże znaczenie, dzięki nim organizmy zwierzęce, jak i roślinne, mogą poprawnie funkcjonować.