Question

Zmiany w gospodarce; edukacji i kulturze polskiej w dobie oświecenia ( dokładnie chodzi w czasach Stanisławowskich) najlepiej jak najszybciej pls ;3

Answer 1

EDUKACJA :
Utworzenie Komisji Edukacji Narodowej w 1773r.Która podlegała bezpośrednio królowi.Jej prezesem został biskup Michał Poniatowski.Działalność KEN była finansowana z własności pojezuickiej(papież Klemens XIV skasował zakon w 1773 r.)
Nastepną zmianą była reforma systemu szkolnictwa w oparciu o dwa uniwersytety: Akademię Krakowską (której rektorem był Hugo Kołłątaj) oraz Akademię Wileńską (której rektorem był Marcin Poczobutt-Odlanicki).Tym akademiom podlegały:
1)szkoły wydziałowe
2)podwydziałowe
Zaś tym z kolei szkoły :

1)parafialne
2)prywatne szkoły dla dziewcząt
W sumie powstały 74 szkoły średnie (wydziałowe i podwydziałowe) kształcące  ok. 17 tys. uczniów
Utworzono Towarzystwo do Ksiąg Elementarnych,które zajmowało się opracowywaniem nowego programu nauczania. Pracą Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych wybitny pedagog ksiądz Grzegorz Piramowicz.

Antoni Tyzenhauz założył w Grodnie akademię weterynaryjno-medyczną, prowadzoną przez Francuza Jana Emanuela Giliberta.

Nie mniej jednak ważne było upowszechnianie osiągnięć myśli i nauki oświeceniowej.

GOSPODARKA:
Zniesienie ceł wewnętrznych spowodowało :
1)rozwój infrastruktury (drogi, mosty)
2)kształtowanie się rynku ogólnonarodowego

Zakładanie manufaktur królewskich(rejon Grodna pod zarządem podskarbiego nadwornego litewskiego Antoniego Tyzenhauza)

Zaczęto rozwijać manufaktury sukiennicze w Wielkopolsce i fabryki szkła w Małopolsce produkujące głównie na rynek rosyjski.Dużą część prostych robót wykonywali w tych manufakturach chłopi pańszczyźniani.

Zaczęły powstawać towarzystwa akcyjne było to tworzenie się w Polsce rynku kapitałowego,nastąpił rozwój banków udzielających kredyty inwestycyjne.
Mimo ujemnego bilansu handlowego – skutek spadku eksportu przez Gdańsk (spowodowany niekorzystnym traktatem handlowy z Prusami).Przez zablokowanie tego kierunku dla handlu coraz większe znaczenie zyskiwał kierunek czarnomorski.
Pańszczyzne zaczęto zamieniać na czynsz,chociaż nie wszyscy chłopi zgadzali się na taka metodę płacenia.

 

KULTURA:
Czasy Stanisławowskie przyniosły Rzeczyposlitej rozkwit polskiego piśmiennictwa.  Wydawawano i drukowano poezję, dzieła naukowe, prasę, publicystykę.Teatr odegrał ważną rolę w programowaniu reform i wychowywaniu społeczeństwa. Walczył on z wynaturzeniami społeczeństwa.Król utworzył czsopismo „Monitor” na łamach którego poruszano różne tematy życia codziennego oraz moralne wykładnie poglądów ludzi wokół króla.Do rozkwitu przyczynili się między innymi : Hugo Kołłątaj i Stanisław Staszic oraz Ignacy Krasicki.

 

 

Mam nadzieję ,że pomogłem :D