Recommend Questions
Usuario de Brainly
May 2021 | 0 Replies
URGENTE!!! El contexto histórico de los primeros años del siglo XX se caracterizan por: I. Europa poseía la supremacía política, económica y cultural en el mundo II. La ''cuestión social'' se transformó en el problema permanente hasta princios de la ''Gran Guerra'' o ''Primera Guerra Mundial'' III. En las mentes de las grandes potencias mundiales a comienzos del siglo XX, solo hay un objetivo: ''Progresar'' ''Innovar'' y ''Cambiar el mundo'' a) I y II b) II y III c) I y III d) I, II y III
Tło zjednoczenia Włoch
Półwysep Apeniński pozostawał rozdrobniony na wiele państw w zasadzie od upadku Cesarstwa Rzymskiego. W okresie oświecenia rozdrobnione państwa włoskie zostały poddane szeregowi reform, ale na wiele lat wyznaczyły one - lub ich brak - zróżnicowanie Półwyspu Apenińskiego. W Lombardii, zależnej od Austrii Marii Teresy, oraz w Toskanii całkowicie zniesiono pozostałości feudalizmu. Królestwo Obojga Sycylii we władaniu dynastii Burbonów utrwaliło system wielkich latyfundiów rozlicznych będących podstawą gospodarki. Pozostałe państwa, w tym Państwo Kościelne, reform nie podjęło. Podczas Wielkiej Rewolucji Francuskiej na Półwyspie Apenińskim żywe stały się idee republikanizmu i jednolitego narodu włoskiego. Unifikacja półwyspu miała miejsce w epoce napoleońskiej, ale ówczesne Królestwo Włoch nie było w żadnym wypadku tworem samodzielnym, a Kongres Wiedeński przywrócił panowanie dawnych dynastii. Okupacja francuska przyczyniła się jednak do utrwalenia idei republikanizmu i świeckiego państwa na północy (Piemont, Sardynia), południe zaś utrwaliło swój wizerunek bogatego zagłębia rolniczego. Pierwsze wystąpienia na rzecz jedności miały miejsce już w 1815 roku, jednakże zapoczątkowanie procesu zjednoczenia Włoch miało miejsce dopiero w okresie Wiosny Ludów. W okresie 1815 - 1848 kluczowym dla zjednoczenia Włoch wydarzeniem był rozkwit tajnych organizacji spiskowych, sprzeciwiających się porządkowi Kongresu Wiedeńskiego. Najważniejszym z tych ruchów byli karbonariusze, wspierający wystąpienia rewolucyjne francuskiej rewolucji lipcowej, powstania Grecji i Belgii.
Kluczowe postaci zjednoczenia Włoch
W procesie zjednoczenia Włoch kluczową rolę odegrali działacze tajnych organizacji spiskowych, w tym karbonariuszy, oraz politycy wywodzący się z Piemontu (Królestwo Sardynii). Giuseppe Garibaldi uznawany jest za ojca zjednoczenia Włoch. Marynarz i rewolucjonista, w młodości był świadkiem walk i starań o niepodległość państw Ameryki Południowej. Do dzieła zjednoczenia Włoch przyłączył się w okresie Wiosny Ludów. Stanął na czele czerwonych koszul, a w następnych latach na czele marszu tysiąca. Zabiegał, by Rzym stał się stolicą zjednoczonych Włoch, wbrew papiestwu. Kolejnym liderem powstań i walk o zjednoczone Włochy był Giuseppe Mazzini, lider wśród europejskich spiskowców dążących do obalenia systemu międzynarodowego ukształtowanego przez Kongres Wiedeński. Obydwaj Giuseppe Garibaldi i Giuseppe Mazzini wspierali tez polski ruch narodowowyzwoleńczy. Karol Albert i jego syn Wiktor Emanuel byli królami Sardynii z dynastii sabaudzkiej. Uczynili oni z Królestwa Sardynii, które oprócz wyspy obejmowało Piemont (region położony u podnóża Alp) najważniejszy ośrodek polityczny Zjednoczenia Włoch. W okresie, gdy bogate rolnictwem południe - Królestwo Obojga Sycylii nie podzielało idei zjednoczeniowych, pozbawiony jeszcze wysoko rozwiniętego przemysłu Piemont, zagrożony przez dominację Austrii, chętnie udzielał poparcia karbonariuszom. Kluczową postacią z Piemontu był też premier tego państwa, hrabia Camillo Cavour, podejmujący od połowy XIX wieku szeroko zakrojony plan modernizacji i uprzemysłowienia Piemontu, uczynienia z Turynu ważnego ośrodka przemysłowego, ale też zjednoczenia Włoch, choć nie jako państwa unitarnego, lecz federacji.
Wiosna Ludów i pierwsza wojna o zjednoczenie Włoch. Wiktor Emmanuel sabaudzki został pierwszym królem zjednoczonych Włoch, początkowo ze stolicą w Turynie, następnie we Florencji i w Rzymie.
Wiosna Ludów i pierwsza wojna o zjednoczenie Włoch
W okresie Wiosny Ludów 1848 roku, podobnie, jak w wielu miastach Europy, powstania przeciwko rządom dynastii przywróconych na Kongresie Wiedeńskim wybuchają także w Messynie, Palermo i Mediolanie. Powracający z Ameryki Południowej Giuseppe Gasribladi na czele "czerwonych koszul" organizował oddziały wywodzące się ze środowisk konspiracyjnych. Dodatkowo wokół Karola Alberta, króla Sardynii (Piemontu) zawiązała się koalicja państw włoskich przeciwko dominacji Austrii nad półwyspem. Pomimo sukcesów (ustanowienie republiki w Wenecji i w Rzymie, tu do władzy doszedł triumwirat z Giuseppe Garibaldim na czele) wojna została przez Włochów przegrana: Królestwo Obojga Sycylii, poróżnione z dynastią sabaudzką panującą w Piemoncie opuściło koalicję państw włoskich, ruchy rewolucyjne zostały obalone przez Austrię i Francję, wezwaną na pomoc dla zapewnienia zachowania zasad Kongresu Wiedeńskiego w ramach Świętego Przymierza. Rewolucjoniści zostali zmuszeni do opuszczenia państw włoskich, Karol Albert sabaudzki abdykował na rzecz syna Wiktora Emmanuela.
Druga wojna o zjednoczenie Włoch
W 1852 roku premierem Królestwa Sardynii (Piemontu) został liberał Camillo Cavour. Członek organizacji spiskowych i wolnomularstwa, zaprezentował program modernizacji Piemontu i wzmocnienia potencjału przemysłowego kraju. Wielki przeciwnik Państwa Kościelnego i antyklerykał, zabiegał o wsparcie innych liberalnych i postępowych rządów w Europie, przede wszystkim Wielkiej Brytanii i Francji Napoleona III. Francja zainteresowana była udzieleniem pomocy Sardynii , aby osłabić pozycję Austrii i cesarza Franciszka Józefa na Półwyspie Apenińskim. W 1859 roku szeregu prowokacji ze strony Francji i Królestwa Sardynii doprowadziły do wybuchu wojny z Austrią. Wojskami piemoncko-francuskimi dowodził osobiście Napoleon III. Wielkie zwycięstwa nad Austriakami pod Magentą i Solferino umożliwiły francusko-piemoncki dyktat warunków pokojowych. Uzależnione od Austrii bądź Państwa Kościelnego Lombardia, Toskania, Parma, Modena i Bolonia zadeklarowały chęć przyłączenia się do Królestwa Sardynii (Piemontu), co potwierdzono plebiscytem. Jednakże "zapłatą" dla dynastii sabaudzkiej wobec Napoleona III była konieczność oddania Francji zachodniej części Sabaudii, matecznika dynastii, wraz z miastem Nicea.
Giuseppe Garibladi i Giuseppe Mazzini, po powrocie z wygnania z okresu Wiosny Ludów, organizowali dodatkowe siły zbrojne. Tymczasem na południu młody, niedoświadczony król Franciszek II Burbon nie dostrzegł zagrożenia dla własnych rządów ze strony karbonariuszy, spiskujących i infiltrujących sycylijską armię. W obliczu osłabienia Królestwa Obojga Sycylii, Giuseppe Garibaldi zorganizował marsz tysiąca, który pomiędzy majem a wrześniem 1860 roku opanował całe południe. 26 października 1860 przybyły do Neapolu Wiktor Emmanuel rozwiązał marsz tysiąca i przejął we władanie upadłe Królestwo Obojga Sycylii. Po abdykacji Franciszka II Burbona jedynie Wenecja i Rzym nie były we władaniu korony piemoncko-sycylijskiej. Na mocy porozumienia z Francją Państwo Kościelne zostało poddane okupacji przez wojska Napoleona III. 17 marca 1861 roku w Turynie Wiktor Emmanuel został proklamowany królem zjednoczonych Włoch i nadał nowemu państwu liberalna konstytucję.
Najsłynniejszym epizodem wojny stała się bitwa pod Solferino. Miała ona miejsce 24 czerwca 1859 roku,. Obecny na polu walki filantrop Henry Dunant, wstrząśnięty losem rannych i poległych, postanowił utworzyć organizację humanitarną odpowiedzialną za udzielanie pomocy wszystkim, niezależnie od narodowości rannym w działaniach zbrojnych - Czerwony Krzyż.
Trzecia wojna o zjednoczenie Włoch
W 1866 roku wybuchła wojna pomiędzy Prusami a Austrią o prymat wśród państw niemieckich. Wiktor Emmanuel uznał to za okazję, by uzyskać Wenecję, nadal pozostającą pod panowaniem Franciszka Józefa. W sojuszu z Prusami wojska włoskie wyruszyły na spotkanie armii austriackiej, tymczasem oddziały Giuseppe Garibaldiego wyruszyły na podbój Tyrolu. Pomimo włoskich klęsk (bitwa pod Custozą), triumf Otto von Bismarcka i Prus sprawiły, że Austria i cesarz Franciszek Józef zostali zmuszeni do oddania Wenecji. Na skutek manewru dyplomatycznego 12 października 1866 roku pokój w Wiedniu przewidział przekazanie Wenecji Francji. Franciszek Józef zamierzał w ten sposób poróżnić sojuszników Wiktora Emmanuela i Napoleona III. Niemniej, Napoleon III zdecydował o natychmiastowym oddaniu Wenecji Włochom jako rekompensatę za Niceę, przekazaną Francji we wcześnie szych wojnach zjednoczeniowych.
Ostateczne zjednoczenie Włoch i przeniesienie stolicy do Rzymu
Po uzyskaniu Wenecji jedynie Rzym, stolica Państwa Kościelnego okupowanego przez wojska francuskie Napoleona III, pozostawał poza władzą zjednoczonych Włoch. W latach 1861 - 1865 stolicą Włoch był Turyn, dawna stolica dynastii sabaudzkiej, od 1865 bardziej centralnie położona Florencja. Rzym stanowił jednak symbol nie tylko papiestwa, ale też serca narodu włoskiego. Jeszcze w 1860 roku premier Camillo Cavour zadeklarował, że Rzym musi stać się stolicą zjednoczonego państwa. Nie była jednak jasno określona rola papieża, także władcy świeckiego, w nowych warunkach politycznych na Półwyspie Apenińskim. Gwarantem władzy papieskiej stał się sojusznik Wiktora Emmanuela, Napoleon III. Gdy Francja wdała się w 1870 broku w wojnę z Prusami, nadarzyła się okazja dla Włochów, by przejąć i Rzym. W obliczu zagrożenia papież Pius IX zwołał kongres ekumeniczny dla określenia zasady nieomylności papieża. Władze we Florencji odczytały to jako zagrożenie ze strony papieża, zamierzającego włączyć się w życie polityczne zjednoczonych Włoch. Klęska Napoleona III pod Sedanem i triumf Prus nad Francją spowodowały wycofanie armii francuskiej z Rzymu. W obliczu braku wyraźnego sprzeciwu z innych stolic europejskich, armia włoska 20 września 1870 roku po symbolicznej wręcz bitwie z Gwardią Szwajcarską pod Porta Pia zajęła Rzym, kładąc tym samym kres wielowiekowej tradycji Państwa Kościelnego. 2 października 1870 roku w plebiscycie mieszkańcy Rzymu zadecydowali o przyłączeniu miasta do Włoch. Od 1871 roku miasto stało się stolicą zjednoczonego państwa. W reakcji na te wydarzenia papież Pius IX ogłosił się więźniem Watykanu. Stosunki pomiędzy Włochami i papiestwem zostały uregulowane dopiero przez Traktaty Laterańskie z 1929 roku, zawarte z rządem Benito Mussoliniego, na mocy których powstało państwo Watykan.
PS.-Tu masz wsyztsko