PIĘĆ ETAPÓW UZYSKANIA CZŁONKOSTWA W UNII EUROPEJSKIEJ Dzięki staraniom polskich negocjatorów w Układzie Europejskim (zwany także Układem Stowarzyszeniowym) pojawiło się postanowienie, iż ostatecznym celem Polski jest członkowstwo we Wspólnotach Europejskich. Formalną podstawą starań państw kandydujących jest decyzja Rady Europejskiej na szczycie w Kopenhadze z czerwca 1993 roku. Sformułowano wówczas tzw. kryteria kopenhaskie, które określają warunki wymagane do uzyskania członkowstwa. Warunki te obejmują: po pierwsze, osiągniecie przez państwo kandydujące stabilność instytucji gwarantujących demokrację, praworządność, poszanowanie praw człowieka oraz ochronę praw mniejszości narodowych, po drugie istnienie sprawnej gospodarki rynkowej, zdolność konkurencji na wspólnym rynku, po trzecie zdolność do wywiązania się z obowiązków jakie nakłada członkowstwo. Formalnym rozpoczęciem procesu akcesyjnego ze strony polskiej było złożenie wniosku w sprawie przystąpienia do Unii Europejskiej przez Ministra Spraw Zagranicznych RP w Atenach w dniu 8 kwietnia 1994 roku. Po stronie Unii Europejskiej głównymi aktorami negocjacji są rządy państw członkowskich a nie jak to się powszechnie uważa Komisja Europejska. Przestawiają one swoje stanowiska na Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej. Rolą Komisji Europejskiej jest przygotowywanie i przedkładanie kandydującym państwom projektów stanowisk negocjacyjnych Unii Europejskiej dotyczących poszczególnych obszarów regulowanych przez prawo wspólnotowe. Trzeba podkreślić, że negocjacjami rządzą pewne zasady. Po pierwsze obie strony dążą do przyjęcia Polski do Unii Europejskiej, zarówno kraje członkowskie i Polska uważają iż nasze przyjęcie do tej organizacji przyniesie wzajemne korzyści. Unii zależy na naszym jak najlepszym przygotowaniu do członkowstwa tak by nasze przyjęcie nie zdezorganizowało wspólnego rynku. Ten fakt zmusza obie strony do przyjmowania kompromisów i rezygnacji z części swych interesów. Po drugie musimy zdać sobie sprawę, że wstępujemy do "klubu", który ma już wypracowane swoje zasady działania i pewien dorobek, a więc musimy podporządkować się pewnym regułom. Dlatego kraj kandydujący do Unii już na wstępie negocjacji zadeklaruje wolę przyjęcia dorobku prawnego Wspólnot Europejskich (tzw. Aquis Communitaire). Celem negocjacji jest między innymi ustalenie jak szybko jesteśmy w stanie wprowadzić go w całości. Możliwe jest wynegocjowanie tzw. okresów przejściowych, czyli odłożenie w czasie przyjęcia niektórych rozwiązań. Nie możemy jednak wymagać zbyt wiele ponieważ każde ustępstwo powoduje konieczność ustępstw z naszej strony. W negocjacjach ścierają się również interesy dotychczasowych członków Unii, np. w interesie Hiszpanii mogą być nasze ustępstwa w imporcie owoców cytrusowych a Austria kładzie z kolei nacisk na obronę swego rynku pracy przed napływem pracowników z Polski. Proces akcesyjny dzieli się na pięć etapów: I ETAP W I etapie następuje przegląd polskiego ustawodawstwa pod katem jego zgodności z prawem europejskim. Całość dorobku prawnego Wspólnot Europejskich została podzielona na 31 obszarów negocjacyjnych, a przegląd odbywa się w 29 obszarach (dwa obszary "instytucje" oraz "inne" nie podlegają przeglądowi prawa. W tym etapie po stronie UE bierze udział Komisja Europejska a po stronie polskiej Międzyresortowy Zespół do spraw Przygotowania Negocjacji. II ETAP W II etapie zostają opracowane stanowiska negocjacyjne. Dla Polski są one opracowywane przez Zespół Negocjacyjny i po ich akceptacji przez Radę Ministrów są one przedstawiane stronie unijnej. Na etapie ciężar negocjacji spoczywa tu na Radzie Unii Europejskiej, która opracowuje wspólne stanowisko po porozumieniu z państwami członkowskimi na podstawie propozycji Komisji Europejskiej. Właściwym forum dla tych działań są spotkania Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej. III ETAP W III etapie odbywają się właściwe negocjacje na podstawie przedstawionych przez strony stanowisk. Następują tu spotkania wyjaśniające, wymiana informacji i konsultacje eksperckie. Wynikiem tego etapu powinno być zbliżenie stanowisk i uzyskanie porozumienia. Dużą rolę w całym procesie negocjacji ma Pełnomocnik Rządu do Spraw Negocjacji o Członkowstwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej - prof. Jan Kułakowski. Jest on upoważniony do opiniowania projektów aktów prawnych oraz dokumentów dotyczących naszej akcesji a przede wszystkim to on będzie w imieniu Rządu RP przygotowywał i negocjował treść Traktatu Akcesyjnego. Odpowiednikiem Zespołu Negocjacyjnego po stronie unijnej jest Zespół Zadaniowy do Spraw Negocjacji Akcesyjnych. Głównym Negocjatorem Komisji Europejskiej jest pan Nicolaus G. Van Der Pas - jest odpowiedzialny za całość negocjacji z państwami kandydującymi ze strony Komisji, natomiast Głównym Negocjatorem do Spraw Polski jest pani Francoise Gaudenzi. IV ETAP W IV etapie następuje uzgodnienie treści Traktatu Akcesyjnego. Jest on efektem zebrania całych negocjacji. Tu sprecyzowane zostają wzajemne obowiązki stron i kolejne etapy, jeśli takie zostaną wynegocjowane przyjmowania rozwiązań obowiązujących na terenie Unii Europejskiej. V ETAP
W V etapie parlamenty narodowe państw członkowskich i Parlamentu Europejskiego ratyfikują (lub odrzucają) Traktat a w Polsce ratyfikuje go Sejm (lub nie) a następnie będzie on przedmiotem referendum. POSTĘPY POLSKI W DRODZE DO UNII EUROPEJSKIEJ
PIĘĆ ETAPÓW UZYSKANIA CZŁONKOSTWA W UNII EUROPEJSKIEJ
Dzięki staraniom polskich negocjatorów w Układzie Europejskim (zwany także Układem Stowarzyszeniowym) pojawiło się postanowienie, iż ostatecznym celem Polski jest członkowstwo we Wspólnotach Europejskich. Formalną podstawą starań państw kandydujących jest decyzja Rady Europejskiej na szczycie w Kopenhadze z czerwca 1993 roku. Sformułowano wówczas tzw. kryteria kopenhaskie, które określają warunki wymagane do uzyskania członkowstwa. Warunki te obejmują: po pierwsze, osiągniecie przez państwo kandydujące stabilność instytucji gwarantujących demokrację, praworządność, poszanowanie praw człowieka oraz ochronę praw mniejszości narodowych, po drugie istnienie sprawnej gospodarki rynkowej, zdolność konkurencji na wspólnym rynku, po trzecie zdolność do wywiązania się z obowiązków jakie nakłada członkowstwo. Formalnym rozpoczęciem procesu akcesyjnego ze strony polskiej było złożenie wniosku w sprawie przystąpienia do Unii Europejskiej przez Ministra Spraw Zagranicznych RP w Atenach w dniu 8 kwietnia 1994 roku. Po stronie Unii Europejskiej głównymi aktorami negocjacji są rządy państw członkowskich a nie jak to się powszechnie uważa Komisja Europejska. Przestawiają one swoje stanowiska na Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej. Rolą Komisji Europejskiej jest przygotowywanie i przedkładanie kandydującym państwom projektów stanowisk negocjacyjnych Unii Europejskiej dotyczących poszczególnych obszarów regulowanych przez prawo wspólnotowe. Trzeba podkreślić, że negocjacjami rządzą pewne zasady. Po pierwsze obie strony dążą do przyjęcia Polski do Unii Europejskiej, zarówno kraje członkowskie i Polska uważają iż nasze przyjęcie do tej organizacji przyniesie wzajemne korzyści. Unii zależy na naszym jak najlepszym przygotowaniu do członkowstwa tak by nasze przyjęcie nie zdezorganizowało wspólnego rynku. Ten fakt zmusza obie strony do przyjmowania kompromisów i rezygnacji z części swych interesów. Po drugie musimy zdać sobie sprawę, że wstępujemy do "klubu", który ma już wypracowane swoje zasady działania i pewien dorobek, a więc musimy podporządkować się pewnym regułom. Dlatego kraj kandydujący do Unii już na wstępie negocjacji zadeklaruje wolę przyjęcia dorobku prawnego Wspólnot Europejskich (tzw. Aquis Communitaire). Celem negocjacji jest między innymi ustalenie jak szybko jesteśmy w stanie wprowadzić go w całości. Możliwe jest wynegocjowanie tzw. okresów przejściowych, czyli odłożenie w czasie przyjęcia niektórych rozwiązań. Nie możemy jednak wymagać zbyt wiele ponieważ każde ustępstwo powoduje konieczność ustępstw z naszej strony. W negocjacjach ścierają się również interesy dotychczasowych członków Unii, np. w interesie Hiszpanii mogą być nasze ustępstwa w imporcie owoców cytrusowych a Austria kładzie z kolei nacisk na obronę swego rynku pracy przed napływem pracowników z Polski. Proces akcesyjny dzieli się na pięć etapów:
I ETAP
W I etapie następuje przegląd polskiego ustawodawstwa pod katem jego zgodności z prawem europejskim. Całość dorobku prawnego Wspólnot Europejskich została podzielona na 31 obszarów negocjacyjnych, a przegląd odbywa się w 29 obszarach (dwa obszary "instytucje" oraz "inne" nie podlegają przeglądowi prawa. W tym etapie po stronie UE bierze udział Komisja Europejska a po stronie polskiej Międzyresortowy Zespół do spraw Przygotowania Negocjacji.
II ETAP
W II etapie zostają opracowane stanowiska negocjacyjne. Dla Polski są one opracowywane przez Zespół Negocjacyjny i po ich akceptacji przez Radę Ministrów są one przedstawiane stronie unijnej. Na etapie ciężar negocjacji spoczywa tu na Radzie Unii Europejskiej, która opracowuje wspólne stanowisko po porozumieniu z państwami członkowskimi na podstawie propozycji Komisji Europejskiej. Właściwym forum dla tych działań są spotkania Międzyrządowej Konferencji Akcesyjnej.
III ETAP
W III etapie odbywają się właściwe negocjacje na podstawie przedstawionych przez strony stanowisk. Następują tu spotkania wyjaśniające, wymiana informacji i konsultacje eksperckie. Wynikiem tego etapu powinno być zbliżenie stanowisk i uzyskanie porozumienia. Dużą rolę w całym procesie negocjacji ma Pełnomocnik Rządu do Spraw Negocjacji o Członkowstwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej - prof. Jan Kułakowski. Jest on upoważniony do opiniowania projektów aktów prawnych oraz dokumentów dotyczących naszej akcesji a przede wszystkim to on będzie w imieniu Rządu RP przygotowywał i negocjował treść Traktatu Akcesyjnego. Odpowiednikiem Zespołu Negocjacyjnego po stronie unijnej jest Zespół Zadaniowy do Spraw Negocjacji Akcesyjnych. Głównym Negocjatorem Komisji Europejskiej jest pan Nicolaus G. Van Der Pas - jest odpowiedzialny za całość negocjacji z państwami kandydującymi ze strony Komisji, natomiast Głównym Negocjatorem do Spraw Polski jest pani Francoise Gaudenzi.
IV ETAP
W IV etapie następuje uzgodnienie treści Traktatu Akcesyjnego. Jest on efektem zebrania całych negocjacji. Tu sprecyzowane zostają wzajemne obowiązki stron i kolejne etapy, jeśli takie zostaną wynegocjowane przyjmowania rozwiązań obowiązujących na terenie Unii Europejskiej.
V ETAP
W V etapie parlamenty narodowe państw członkowskich i Parlamentu Europejskiego ratyfikują (lub odrzucają) Traktat a w Polsce ratyfikuje go Sejm (lub nie) a następnie będzie on przedmiotem referendum.
POSTĘPY POLSKI W DRODZE DO UNII EUROPEJSKIEJ