Question

zbierz informacje na temat raf kolarowych w punktach ok. 1 str.lub więcej w zeszycie.

Answer 1

Rafy koralowe powstają na skutek działalności skałotwórczej organizmów morskich - koralowców, tworzących kolonie, oraz otwornic, mięczaków, mszywiołów, a także wrośniętych w nie cząstek kostnych innych organizmów morskich, oraz żwiru, piasku i mułu wapiennego.
Koralowce mają postać wyłącznie polipów. Polipy tworzą rafy pobierając z otaczającej je wody węglan wapnia, z którego budują szkielet. Podczas rozmnażania polipów, rafa rozrasta się wszerz i w górę. Pojedyncze polipy są ze sobą połączone żywą cenenchyma.
Spośród koralowców zasadniczy udział w tworzeniu raf koralowych mają korale madreporowe (lub rafotwórcze). Występują one głównie w strefie międzyzwrotnikowej. Kolonie tych korali mogą być krzaczaste, mogą mieć kształt liści, kształt grzybów albo bochenków chleba i wielkości od kilkunastu do blisko dwu metrów. Pojedyncze polipy natomiast nie przekraczają kilku milimetrów, żywią się drobnym planktonem i martwymi zawiesinami organicznymi, chociaż niektóre łowią nawet narybek. Znaczną część wyżywienia otrzymują od symbiotycznych bruzdnic, żyjących wewnątrz komórek korala.
Większa część koralowca jest biała. Jest to substancja, z której zbudowany jest szkielet nieżyjących już polipów. Żyjące polipy maja często bogatą kolorystykę. Różne gatunki koralowców - wachlarzowate i pierzaste oraz spokrewnione z nimi gąbki i inne stworzenia są pięknie ubarwione: od czerwieni, żółci, poprzez kolor pomarańczowy, po fiolet, róż i zieleń.
Ważnymi elementami tworzącymi rafę są wodorosty wapienne, które wyglądają jak czerwone kłębki waty. Produkują one wapień, który umacnia rafę. Inne wodorosty żyjące właściwe na zboczu rafy , wytwarzają pewien rodzaj "zaprawy murarskiej" wiążącej warstwy osadowe.

Wyróżnia się trzy podstawowe typy raf koralowych:
- rafy przybrzeżne - leżące przy samej linii brzegowej
-rafy barierowe - ciągnące się równolegle do brzegu, ale w pewnej od niego odległości
-atole - wynurzone z wody koralowe pierścienie lądu, wewnątrz których znajdują się laguny (płytkie zatoki wewnątrz atolu), będące odciętymi od pełnego morza "jeziorami" słonej wody

Bogaty świat rafy koralowej jest jak "koralowe miasto", które zamieszkóje wiele rozmaitych zwierząt, a wśród nich ponad 200 gatunków ryb.Zamieszkóje je:

* Słynące z niezwykłej barwności:

- szczęciozębe (Chaetodontidae), nazywane rybami motylami

- skorpeny (Scorpaena), np. skrzydlica (Pterois volitans) o pięknych, długich płetwach piersiowych

- ustniki (Pomacanthidae), tzw. ryby anioły

* Słynące ze specyficznej budowy ciała, np.:

- cyruliki (Acanthuridae) nazywane również chirurgami z powodu lancetowatych ostrzy rosnących po obu stronach nasady ogona

- papugoryby (Scaridae) o potężnym, papuzim dziobie

- strzępiele ( Serranidae) potężne, osiągające nawet 200 kg wagi ryby

- rogatnice (Balistidae) posiadające mało elastyczny tułów z płytek kostnych

- kostery (Ostraciidae), ryby zamknięte w ochronnym "pudełku" kostnym

- rozdymki (Tetraodontidae) i najężki (Diodontidae), które nadymają się w przypadku niebezpieczeństwa, uniemożliwiając przeciwnikowi ich połknięcie

Ryby zamieszkujące rafę koralową zbierają się czasami i czekają wspólnie na pojawienie się określonych gatunków krewetek lub wargaczy. Stworzenia te uwalniają większe ryby od pasożytów i usuwają martwe tkanki. Z takiego układu korzystają obie strony - ryby "kosmetyczki" mają stałe źródło pożywienia, a ich "klientki" pozostają zdrowe.
Innym przykładem symbiozy jest współpraca małych kiełbi i raków. Para raków wykopuje i utrzymuje tunel, który zamieszkuje wspólnie z kiełbiami. O każdym niebezpieczeństwie dobrze widzące kiełbie powiadamiają gorzej widzące kraby uderzając je ogonem po czułkach.

Występujące na rafie koralowce żyją w symbiozie z glonami - zooksanrelami, które bytują wewnątrz tkanek koralowców i zaopatrują je w węglowodany i tlen. Te jednokomórkowe glony żywią się zbędnymi produktami przemiany materii koralowców, korzystając z wytworzonych przez nie fosforanów i związków azotowych. Organizmy żyjące w symbiozie zwykle odnoszą wzajemne korzyści z bytowania razem. W tym przypadku glon uzyskuje ochronę i substancje konieczne do przeprowadzania fotosyntezy, a korzyścią korala jest zamiana jego metabolitów w tlen i pokarm.
Korale zazwyczaj zaczynają pobierać pokarm po zapadnięciu ciemności. z twardego szkieletu kolonii wysuwają się miliony czułków, które poruszają się w wodzie. Jeżeli w okolicy czułków pojawi się ryba i je podrażni, wtedy specjalne komórki parzydełkowe wystrzeliwują w ciało ofiaryparzący, paraliżujący ja płyn. Następnie czułki pomagają wciągnąć ofiarę do jamy chłonąco trawiącej korala, gdzie następuje proces trawienia.

Zagrożeniem dla raf koralowych jest najczęściej, lecz nie wyłącznie, działalność człowieka. Korale zabijają zarazy oliwne i osady z nadmorskich fabryk. Jednym z głównych zagrożeń jest podwodna turystyka i nadmierne kolekcjonowanie wielu gatunków, szczególnie tych, które rosną bardzo powoli. Śródziemnomorskie, wolno rosnące korale, np. koral czerwony, były najbardziej eksploatowane ze wszystkich korali na świecie i zawsze chętnie poławiane dla celów jubilerskich i zdobniczych. w wyniku zanieczyszczeń i nadmiernej eksploatacji bardzo zmalała liczebność tych zwierząt.
Rafy koralowe drążone są przez gąbki, robaki, muszle, jeże morskie i ślimaki, żywiące się koralowcami. Także różne gatunki ryb zjadają żyjące koralowce: nagozęby np. swoimi ostrymi przednimi zębami odrywają małe kawałki rafy. Przy pomocy zębów trzonowych miażdżą odgryzione kęsy, aby dotrzeć do smacznego mięsa polipów.
Koralowce są zagrożone również przez wzrastającą populacje rozgwiazdy zwanej koroną cierniową. Zwierzę to, przez szczeliny w szkielecie kolonii korala, wsuwa swój żołądek do środka polipa, a enzymy wydzielane przez jego żołądek trawią stopniową całą tkankę organiczna wchodzącą w skład ciała korala. Strawione tkanki korala są następnie wsysane przez rozgwiazdę.

Answer 2

Rozwój Wielkiej Rafy Koralowej rozpoczął się przed ok. 18 milionami lat. Wiek rafy ocenia się na ok. 20 mln lat, a niektórych jej części nawet na 45,5 mln lat. W obecnej fazie rozwoju, która trwa już od 8 tysięcy lat, budowane są nowe warstwy na "starych" fundamentach. Bariera leży w różnych odległościach od brzegów, wahających się od 15 do 200 km, i rozciąga się na powierzchni ponad 344 tysięcy km².[2] Wielka Rafa Koralowa obejmuje około 3000 pojedynczych raf i ponad 900 wysp, które otoczone są rafami tworzącymi przybrzeżne wyspy[3]. Szerokość rafy wynosi od 2 km do 150 km. Badania przeprowadzone na rafie wykazały, że grubość tworzącej ją warstwy koralowca przekracza 500 m.