Zapisz obok diagramów przykłady mitów, faktów historycznych lub utworów, będących źródłem wpisanych frazeologizmów. W razie wątpliwości skorzystaj z odpowiednich źródeł.
judaszowe srebrniki
salomonowa mądrość
egipskie ciemności
hiobowe wieści
przekroczyć rubikon
drakońskie prawo
węzeł gordyjski
od sasa do lasa
stajnia Augiasza
pięta Achillesa
koń trojański
nić Ariadny
walczyć z wiatrakami
miłe złego początki
bazyliszkowy wzrok
sobie a muzom
zadanie 13 strona 69 Język polski 2 gimnazjum Między nami
More Questions From This User See All
judaszowe srebrniki - zapłata za zdradę; Biblia: Judasz za zdradzenie Jezusa otrzymał jako zapłatę trzydzieści srebrników (Mt 26, 14-25).
salomonowa mądrość - niezwykła i legendarna mądrość; Biblia: Izraelski król Salomon słynął z niezwykłej mądrości i sprawiedliwości (1Krl 5, 9 - 14).
egipskie ciemności - nieprzeniknione ciemności; Biblia: Ciemność była dziewiątą z 10 plag, które Bóg zesłał na Egipt jako karę za brak zgody na wypuszczenie Żydów z tego kraju (Wj 10,21-29).
hiobowe wieści - zła, przerażająca, tragiczna wiadomość o nieszczęściu; Biblia: Bóg, chcąc wypróbować Hioba, zesłał na niego wiele nieszczęść. Jednak Hiob nie załamał się i został za to wynagrodzony (Księga Hioba).
przekroczyć Rubikon - zdecydować się na jakieś działanie, pojąć jakąś decyzję; fakt historyczny: Rubikon to rzeka, która w starożytności stanowiła północną granicę Italii. Cezar przekraczając ją w 49 r. p.n.e. wypowiedział słynne słowa "kości zostały rzucone" ("iacata alea est") i rozpoczął wojnę domową z Pompejuszem.
drakońskie prawo - surowe i bezwzględne prawo; fakt historyczny: Drakon po wybraniu go w 621 r. p.n.e jednym z 10 archontów (archont - najwyższy urzędnik starożytnych Aten) ułożył kodeks praw, który zastąpił stosowane zwyczajowe prawa. Kodeks zawierał procedur sądowych oraz wykaz surowy kary.
węzeł gordyjski - trudna, skomplikowana, a czasem niemożliwa do rozwiązania sprawa; legenda: Aleksander Wielki po zajęciu w 333 r. p.n.e. Gordion, gdy dowiedział się o przepowiedni, według której panem świata zostanie ten, kto rozwiąże węzeł, przeciął węzeł mieczem.
od Sasa do Lasa - niezdecydowanie w wyborze, bo wybór jest między bardzo różniącymi się od siebie osobami lub rzeczami, ciągnięcie w różne strony, co uniemożliwia osiągnięcie planowanego celu lub sukcesu; wydarzenie historyczne: powiedzenie to określa niezdecydowanie szlachty w wyborze króla w okresie rywalizacji o tron Polski Stanisława Leszczyńskiego i Augusta II Sasa.
stajnia Augiasza - nieporządek, którego usunięcie wymaga dużo pracy; mit grecki: Król Elidy Augiasz trzymał konie w stajni, która przez lata nie była czyszczona. Stajnię udało się oczyścić dopiero Heraklesowi.
pięta Achillesa - słaby punkt; mit grecki: Achilles, syn boginki Tetydy i księcia tesalskiego Peteusa, był odporny na śmiertelne ciosy.. Jednak podczas wojny trojańskiej, Achilles zginął ugodzony strzałą wypuszczoną z łuku Parysa w piętę, za którą trzymała go matka zanurzając niemowlę tuż po narodzeniu w Styksie, aby uodpornić ciało Achillesa na ciosy.
koń trojański - coś lub ktoś wprowadzany do środowiska, żeby działać na jego szkodę; mit grecki: Odyseusz w wewnątrz ogromnego, drewnianego konia umieścił wojowników greckiej armii i dzięki temu podstępowi, Troja została zdobyta przez Greków.
nić Ariadny - wyjście z sytuacji, wybawienie, nieoczekiwana pomoc: mit grecki: Ariadna dała Tezeuszowi kłębek nici, aby mógł wyjść z labiryntu po zabiciu Minotaura.
walczyć z wiatrakami - robić coś lub walczyć mimo braku szans na powodzenie; literatura: z powieści Miguela de Cervantesa Saaverdry "Przemyślny szlachcic Don Kichot z Manczy". Don Kichot zaatakował wiatraki bo myślał, że walczy z olbrzymami.
miłe złego początki - jest to jakby przestroga przed nierozważnym i lekkomyślnym postępowaniem, bo coś co się dobrze zaczyna może się bardzo źle skończyć; literatura: Ignacy Krasicki "Woły krnąbrne"
Miłe złego początki, lecz koniec żałosny.
Nie chciały w jarzmie chodzić woły podczas wiosny,
W jesieni nie woziły zboża do stodoły,
W zimie chleba nie stało, zjadł gospodarz woły.
bazyliszkowy wzrok - nieżyczliwe spojrzenie, przenikliwy wzrok: legenda: bazyliszek jest znany przede wszystkim ze swojego spojrzenia, bo kto spojrzy w oczy bazyliszka natychmiast zmieniał się w kamień.
sobie a muzom - robić coś dla siebie, dla własnej przyjemności; literatura: w Polsce znane jest z utworu Jana Kochanowskiego "Muza"- "Sobie śpiewam a Muzom. Bo kto jest na ziemi, Co by serce ucieszyć chciał pieśniami memi? ...", ale to powiedzenie spotykamy również pismach Platona i Cycerona.