ZAGADNIENIE 1: Wyobraź sobie, że jesteś dziennikarzem, który ma możliwość przygotowania i opublikowania artykułu w The Times informującego mieszkańców Europy Zachodniej o losie Polaków pod okupacją sowiecką i niemiecką.
ZAGADNIENIE 2: Jest grudzień 1932 roku. Znajdujemy się w podwarszawskiej miejscowości Pyry, gdzie zostało umiejscowione Biuro Szyfrów. To tu właśnie trzem panom: Marianowi Rejewskiemu, Henrykowi Zygalskiemu i Jerzemu Różyckiemu udało się rozwiązać szyfr maszyny, którą Niemcy uznawali za cud techniki. Wyjaśnij, jakie znaczenie miało złamanie kodu Enigmy dla przebiegu II wojny światowej. Jakie konsekwencje miało to dla aliantów i jak wpłynęło na wynik wojny?
ZAGADNIENIE 3: W latach 70. dwudziestego wieku modna była rymowanka: „Chcesz cukierka, idź do Gierka. Gierek ma, to ci da”. Wyjaśnij, na czym polegał fenomen epoki Gierka.
ZAGADNIENIE 4: Wyobraź sobie, że jest 20 lipca 1969 roku. Pół miliarda ludzi na świecie ogląda w telewizji lądowanie misji Apollo 11 na Księżycu. Mały krok Neila Armstronga stał się wielkim krokiem dla ludzkości. Wiek XX jest okresem niezwykle dynamicznego rozwoju społecznego, gospodarczego, technologicznego i kulturowego. Omów, jakie były główne przemiany cywilizacyjne w XX wieku i w jaki sposób wpłynęły one na rozwój społeczeństw na całym świecie. ZAGADNIENIE 5: Wyobraź sobie, że jest wrzesień 1989 roku i jesteś Tadeuszem Mazowieckim. Przygotuj swoją wersję pierwszej przemowy premiera do posłów, w której przedstawisz najważniejsze cele i program działania nowego rządu.
Jest grudzień 1932 roku. Znajdujemy się w podwarszawskiej miejscowości Pyry, gdzie zostało umiejscowione Biuro Szyfrów. To tu właśnie trzem panom: Marianowi Rejewskiemu, Henrykowi Zygalskiemu i Jerzemu Różyckiemu udało się rozwiązać szyfr maszyny, którą Niemcy uznawali za cud techniki. Wyjaśnij, jakie znaczenie miało złamanie kodu Enigmy dla przebiegu II wojny światowej. Jakie konsekwencje miało to dla aliantów i jak wpłynęło na wynik wojny?
Enigma - niemiecka maszyna szyfrująca, umożliwiała kodowanie wiadomości przesyłanych na odległość (między wojskiem a rządem) Była to tak potężna i rozbudowana maszyna, że jej kod wydawał się być nie do złamania (ale jednak Polakom się to udało)
Polacy długo pracowali nad złamaniem tego szyfru, Ostatecznie, dzięki swojej wiedzy i wytrwałości w końcu grudnia 1932 roku, udało im się rozwiązać szyfr maszyny
Kod do Enigmy złamali Polacy, ale szybko podzielili się swoimi osiągami z sojusznikami (Brytyjczykom i Francuzom) - a w zamian dostali nic. W późniejszym czasie alianci wykorzystywali odszyfrowane depesze niemieckie do planowania własnych operacji wojskowych oraz reagowania na posunięcia wroga.
Złamanie szyfru enigmy:
• informacje - umożliwiło im regularne odczytywanie meldunków niemieckiej armii, dając wywiadowi bezcenne narzędzie pozyskiwania informacji (mogli przechwytywać informacje o planowanych atakach, przez co się lepiej przygotować). Mogli śledzić i analizować plany i działania niemieckiego wojska. To dało im znaczny przewagę w kształtowaniu strategii wojennych.
• Poprawiło stosunki Polsko-alianckie, zwiększyło zaufanie sojuszników, przez co była lepsza koordynacja działań wojennych
• skrócenie wojny - Historycy II wojny światowej, którzy usiłują oszacować wpływ złamania szyfru "Enigmy" na losy wojny twierdzą, że ten wyczyn skrócił wojnę o około 3 lata. Jeden rok wojny kosztował świat ok. 10 mln istnień ludzkich zatem rozszyfrowanie "Enigmy" przyczyniło się do ocalenia około 30 milionów osób. Opracowanie szyfru przyspieszyło zakończenie działań zbrojnych w Europie i przyczyniło się do zwycięstwa Aliantów w II wojnie światowej.
1. Jakie były cele ekspansji Hitlera w Europie? Czy je osiągnął?
• Zjednoczenie ludności niemieckiej - chciał zjednoczyć wszystkich Niemców w jednym państwie (a zamieszkiwali oni też inne tereny) - aneksja terytoriów zamieszkiwanych przez Niemców (Austria, Sudety w Czechosłowacji - "wymówka"
• Odnowienie potęgi militarnej - pragnął odbudować potęgę militarystyczną Niemiec, co było zakazane traktatem wersalskim (który go mozno ograniczał - więc złamał postanowienia) po I wojnie światowej. W miarę rozbudowy armii niemieckiej planował wzmocnić pozycję Niemiec na arenie międzynarodowej.
• Dominacja nad Europą - Hitler dążył do osiągnięcia dominacji nad Europą, zarówno politycznej, jak i militarnej. Planował utworzenie europejskiego imperium pod niemieckim przywództwem.
• Ekspansja na wschód - planował ekspansję na wschód, zwłaszcza w kierunku Związku Radzieckiego. Celem było zdobycie obszarów na wschodnich terenach Europy, takich jak Polska, Ukraina i Białoruś, aby stworzyć przestrzeń dla niemieckiej ekspansji i zapewnić zasoby surowców naturalnych.
jego celem było stworzenie "Lebensraum" - przestrzeń życiowa dla niemców, wiązało się to z przekonaniem, że Niemcy są przeludnione i miało to usprawidliwić ekspansję terytorialną
• Wzmacnianie Niemiec - Hitler dążył do zwiększenia potęgi militarnej i przemysłowej Niemiec, co miało umożliwić im długotrwałe konkurowanie z innymi potęgami światowymi.
• Zniszczenie Traktatu Wersalskiego: Hitler miał zamiar zrewidować postanowienia Traktatu Wersalskiego, który nałożył liczne ograniczenia na Niemcy po zakończeniu I wojny światowej. Chciał zniweczyć te ograniczenia i przywrócić Niemcom utracone terytoria.
• Czy je osiągnął? - Można powiedzieć, że Hitler osiągnął pewne krótkotrwałe sukcesy, ale jego cele ekspansji w Europie nie zostały spełnione, ponieważ jak wiemy III Rzesza przegrała II wojnę ponosząc wielkie straty.
2. Scharakteryzuj przyczyny przegranej Hitlera na terenie ZSRS. Weź pod uwagę potencjał militarny i demograficzny obu państw.
• Potencjał demograficzny - ZSRS miało ogromny potencjał militarny, gdyż było największym państwem na świecie po względem powierzchni, czyli miało dużo miejsca np. na odwarcie się i przegrupowanie wojsk. Mnóstwo fabryk sprzętu wojennego = więcej broni (lepsze czołgi itd..). Posiadali też duże zasoby ludzkie (żołnierzy) (Niemcy - 80mln, ZSRS - 190mln). Rosja mogła formować większe armie.
• zbyt mało zasobów - Niemcy były małym państwem, w porównaniu do ZSRS. Prowadziły wojnę na parę frontów (atakowały chociażby Polskię), w wyniku ataków zużyli większość swoich zasobów (paliw, ropy naftowej, żelaza) i musieli niektóre z nich importować z ZSRS. Po ataku utracili ten dostęp.
• Mobilizacja ZSRR - po pierwszych stratach ZSRS przeprowadził masową mobilizację swojego społeczeństwa i przemysłu. ZSRR przeszedł na produkcję wojenną na masową skalę i był w stanie dostarczać wojsku olbrzymie ilości uzbrojenia, sprzętu.
• Rosyjska Zima - przeprowadzono "Operację Barbarossa" (atak na ZSRS) była źle zaplanowana. Niemcy byli źle przygotowani na długotrwałą wojnę zimową w surowym klimacie rosyjskim. Przez to, brakowało im odpowiedniego wyposażenia, takiego jak ciepła odzież i sprzęt, co zaważyło na losach wojny.
• Wsparcie aliantów - ZSRR otrzymał znaczące wsparcie ze strony aliantów zachodnich, zwłaszcza w postaci dostaw materiałów wojennych, żywności i inne formy pomocy. To pomogło ZSRR utrzymać swoje wysiłki wojenne.
Przegrana Niemiec na wschodzie była jednym z kluczowych elementów klęski w II wojnie światowej.
3. Na czym polegała przewaga państw alianckich wobec III Rzeszy w czasie II wojny światowej? Wymień 6 aspektów. Zwróć uwagę m.in. na sposób prowadzenia działań wojennych, dowództwo, sojuszników oraz potencjał wojskowy.
1. Większy potencjał demograficzny i gospodarczy
Państwa Alianckie, ZSRS, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania miały znacznei większą liczbę ludności, co pozwoliło na mobilizację większych armii. A bardziej rozwinięta gospodarka pozwoliła na więcej uzbrojenia, amunicji
2. więcej ludzi - Państwa alianckie były zdolne do ciągłej mobilizacji i odnawiania swoich sił. Mieli większą zdolność do zastępowania strat ludzkich i materiałowych w trakcie trwania wojny. (przez więcej ludzi)
3. Sojusze
Alianci mieli sojusz (obejmował mocarstwa zachodnie i ZSRS), podczas gdy III Rzesza była sama. To pozwoliło na współpracę i wymianę zasobów między nimi, co zwiększyło ich potencjał wojenny.
4. Logistyka i Zaopatrzenie
alianckie mieli lepiej rozwiniętą logistykę i zdolność do dostarczania zaopatrzenia na front. Mogli realizować skomplikowane operacje, które wymagały dokładnego zaplanowania i dużo zaopatrzenia
5. Dowódtwo
alianckie mieli doświadczone dowództwo wojskowe, takie jak Dwight D. Eisenhower, George S. Patton i Bernard Montgomery, którzy umieli skutecznie planować i kierować operacjami wojskowymi.
6. Wsparcie powietrzne i morskie
alianci mieli przewagę w powietrzu i na morzu.
Kontola powietrza umożliwiała prowadzenie bombardowań i wsprcie sił na lądzie. Floty morskie zapewniały kontrolę nad dostawami suroców.
4. Które z państw w największym stopniu przyczyniło się do zwycięstwa aliantów w II wojnie światowej? Uzasadnij swoją odpowiedź.
ZSRS
było to największe państwo dysponujące największymi zasobami. Odgrywało ogromną rolę w pokonaniu III Rzeszy na froncie wschodnim, było największym frontem wojny. Rosja skutecznie pokonała niemieckie oddziały w 1941 roku. Ten atak Niemiec zakończyła Bitwa pod Stalinimgradem, która zakończyła się klęską Rzeszy = osłabienie Niemiec, mnóstwo ofiar, zniszczenie broni itd.
Stany Zjednoczone - głownie dostawy
była to ekonomiczna i przemysłowa potęga, ogromna zdolność produkcyjna. Dostarczały ogromne ilości uzbrojenia, amunicji, sprzętu wojskowego sojusznikom. Po ataku Japonii na Pearl Harbor w grudniu 1941 roku, Stany Zjednoczone formalnie weszły do wojny i stały się głównym dostawcą środków wojennych dla aliantów. Ich potężny przemysł produkcyjny odegrał kluczową rolę w zapewnieniu zaopatrzenia i wsparcia wojennego.
Zagadnienie 2 (przynajmniej tyle mam)
ZAGADNIENIE 2:
Jest grudzień 1932 roku. Znajdujemy się w podwarszawskiej miejscowości Pyry, gdzie zostało umiejscowione Biuro Szyfrów. To tu właśnie trzem panom: Marianowi Rejewskiemu, Henrykowi Zygalskiemu i Jerzemu Różyckiemu udało się rozwiązać szyfr maszyny, którą Niemcy uznawali za cud techniki. Wyjaśnij, jakie znaczenie miało złamanie kodu Enigmy dla przebiegu II wojny światowej. Jakie konsekwencje miało to dla aliantów i jak wpłynęło na wynik wojny?
Enigma - niemiecka maszyna szyfrująca, umożliwiała kodowanie wiadomości przesyłanych na odległość (między wojskiem a rządem) Była to tak potężna i rozbudowana maszyna, że jej kod wydawał się być nie do złamania (ale jednak Polakom się to udało)
Polacy długo pracowali nad złamaniem tego szyfru, Ostatecznie, dzięki swojej wiedzy i wytrwałości w końcu grudnia 1932 roku, udało im się rozwiązać szyfr maszyny
Kod do Enigmy złamali Polacy, ale szybko podzielili się swoimi osiągami z sojusznikami (Brytyjczykom i Francuzom) - a w zamian dostali nic. W późniejszym czasie alianci wykorzystywali odszyfrowane depesze niemieckie do planowania własnych operacji wojskowych oraz reagowania na posunięcia wroga.
Złamanie szyfru enigmy:
• informacje - umożliwiło im regularne odczytywanie meldunków niemieckiej armii, dając wywiadowi bezcenne narzędzie pozyskiwania informacji (mogli przechwytywać informacje o planowanych atakach, przez co się lepiej przygotować). Mogli śledzić i analizować plany i działania niemieckiego wojska. To dało im znaczny przewagę w kształtowaniu strategii wojennych.
• Poprawiło stosunki Polsko-alianckie, zwiększyło zaufanie sojuszników, przez co była lepsza koordynacja działań wojennych
• skrócenie wojny - Historycy II wojny światowej, którzy usiłują oszacować wpływ złamania szyfru "Enigmy" na losy wojny twierdzą, że ten wyczyn skrócił wojnę o około 3 lata. Jeden rok wojny kosztował świat ok. 10 mln istnień ludzkich zatem rozszyfrowanie "Enigmy" przyczyniło się do ocalenia około 30 milionów osób. Opracowanie szyfru przyspieszyło zakończenie działań zbrojnych w Europie i przyczyniło się do zwycięstwa Aliantów w II wojnie światowej.
1. Jakie były cele ekspansji Hitlera w Europie? Czy je osiągnął?
• Zjednoczenie ludności niemieckiej - chciał zjednoczyć wszystkich Niemców w jednym państwie (a zamieszkiwali oni też inne tereny) - aneksja terytoriów zamieszkiwanych przez Niemców (Austria, Sudety w Czechosłowacji - "wymówka"
• Odnowienie potęgi militarnej - pragnął odbudować potęgę militarystyczną Niemiec, co było zakazane traktatem wersalskim (który go mozno ograniczał - więc złamał postanowienia) po I wojnie światowej. W miarę rozbudowy armii niemieckiej planował wzmocnić pozycję Niemiec na arenie międzynarodowej.
• Dominacja nad Europą - Hitler dążył do osiągnięcia dominacji nad Europą, zarówno politycznej, jak i militarnej. Planował utworzenie europejskiego imperium pod niemieckim przywództwem.
• Ekspansja na wschód - planował ekspansję na wschód, zwłaszcza w kierunku Związku Radzieckiego. Celem było zdobycie obszarów na wschodnich terenach Europy, takich jak Polska, Ukraina i Białoruś, aby stworzyć przestrzeń dla niemieckiej ekspansji i zapewnić zasoby surowców naturalnych.
jego celem było stworzenie "Lebensraum" - przestrzeń życiowa dla niemców, wiązało się to z przekonaniem, że Niemcy są przeludnione i miało to usprawidliwić ekspansję terytorialną
• Wzmacnianie Niemiec - Hitler dążył do zwiększenia potęgi militarnej i przemysłowej Niemiec, co miało umożliwić im długotrwałe konkurowanie z innymi potęgami światowymi.
• Zniszczenie Traktatu Wersalskiego: Hitler miał zamiar zrewidować postanowienia Traktatu Wersalskiego, który nałożył liczne ograniczenia na Niemcy po zakończeniu I wojny światowej. Chciał zniweczyć te ograniczenia i przywrócić Niemcom utracone terytoria.
• Czy je osiągnął? - Można powiedzieć, że Hitler osiągnął pewne krótkotrwałe sukcesy, ale jego cele ekspansji w Europie nie zostały spełnione, ponieważ jak wiemy III Rzesza przegrała II wojnę ponosząc wielkie straty.
2. Scharakteryzuj przyczyny przegranej Hitlera na terenie ZSRS. Weź pod uwagę potencjał militarny i demograficzny obu państw.
• Potencjał demograficzny - ZSRS miało ogromny potencjał militarny, gdyż było największym państwem na świecie po względem powierzchni, czyli miało dużo miejsca np. na odwarcie się i przegrupowanie wojsk. Mnóstwo fabryk sprzętu wojennego = więcej broni (lepsze czołgi itd..). Posiadali też duże zasoby ludzkie (żołnierzy) (Niemcy - 80mln, ZSRS - 190mln). Rosja mogła formować większe armie.
• zbyt mało zasobów - Niemcy były małym państwem, w porównaniu do ZSRS. Prowadziły wojnę na parę frontów (atakowały chociażby Polskię), w wyniku ataków zużyli większość swoich zasobów (paliw, ropy naftowej, żelaza) i musieli niektóre z nich importować z ZSRS. Po ataku utracili ten dostęp.
• Mobilizacja ZSRR - po pierwszych stratach ZSRS przeprowadził masową mobilizację swojego społeczeństwa i przemysłu. ZSRR przeszedł na produkcję wojenną na masową skalę i był w stanie dostarczać wojsku olbrzymie ilości uzbrojenia, sprzętu.
• Rosyjska Zima - przeprowadzono "Operację Barbarossa" (atak na ZSRS) była źle zaplanowana. Niemcy byli źle przygotowani na długotrwałą wojnę zimową w surowym klimacie rosyjskim. Przez to, brakowało im odpowiedniego wyposażenia, takiego jak ciepła odzież i sprzęt, co zaważyło na losach wojny.
• Wsparcie aliantów - ZSRR otrzymał znaczące wsparcie ze strony aliantów zachodnich, zwłaszcza w postaci dostaw materiałów wojennych, żywności i inne formy pomocy. To pomogło ZSRR utrzymać swoje wysiłki wojenne.
Przegrana Niemiec na wschodzie była jednym z kluczowych elementów klęski w II wojnie światowej.
3. Na czym polegała przewaga państw alianckich wobec III Rzeszy w czasie II wojny światowej? Wymień 6 aspektów. Zwróć uwagę m.in. na sposób prowadzenia działań wojennych, dowództwo, sojuszników oraz potencjał wojskowy.
1. Większy potencjał demograficzny i gospodarczy
Państwa Alianckie, ZSRS, Stany Zjednoczone i Wielka Brytania miały znacznei większą liczbę ludności, co pozwoliło na mobilizację większych armii. A bardziej rozwinięta gospodarka pozwoliła na więcej uzbrojenia, amunicji
2. więcej ludzi - Państwa alianckie były zdolne do ciągłej mobilizacji i odnawiania swoich sił. Mieli większą zdolność do zastępowania strat ludzkich i materiałowych w trakcie trwania wojny. (przez więcej ludzi)
3. Sojusze
Alianci mieli sojusz (obejmował mocarstwa zachodnie i ZSRS), podczas gdy III Rzesza była sama. To pozwoliło na współpracę i wymianę zasobów między nimi, co zwiększyło ich potencjał wojenny.
4. Logistyka i Zaopatrzenie
alianckie mieli lepiej rozwiniętą logistykę i zdolność do dostarczania zaopatrzenia na front. Mogli realizować skomplikowane operacje, które wymagały dokładnego zaplanowania i dużo zaopatrzenia
5. Dowódtwo
alianckie mieli doświadczone dowództwo wojskowe, takie jak Dwight D. Eisenhower, George S. Patton i Bernard Montgomery, którzy umieli skutecznie planować i kierować operacjami wojskowymi.
6. Wsparcie powietrzne i morskie
alianci mieli przewagę w powietrzu i na morzu.
Kontola powietrza umożliwiała prowadzenie bombardowań i wsprcie sił na lądzie. Floty morskie zapewniały kontrolę nad dostawami suroców.
4. Które z państw w największym stopniu przyczyniło się do zwycięstwa aliantów w II wojnie światowej? Uzasadnij swoją odpowiedź.
ZSRS
było to największe państwo dysponujące największymi zasobami. Odgrywało ogromną rolę w pokonaniu III Rzeszy na froncie wschodnim, było największym frontem wojny. Rosja skutecznie pokonała niemieckie oddziały w 1941 roku. Ten atak Niemiec zakończyła Bitwa pod Stalinimgradem, która zakończyła się klęską Rzeszy = osłabienie Niemiec, mnóstwo ofiar, zniszczenie broni itd.
Stany Zjednoczone - głownie dostawy
była to ekonomiczna i przemysłowa potęga, ogromna zdolność produkcyjna. Dostarczały ogromne ilości uzbrojenia, amunicji, sprzętu wojskowego sojusznikom. Po ataku Japonii na Pearl Harbor w grudniu 1941 roku, Stany Zjednoczone formalnie weszły do wojny i stały się głównym dostawcą środków wojennych dla aliantów. Ich potężny przemysł produkcyjny odegrał kluczową rolę w zapewnieniu zaopatrzenia i wsparcia wojennego.