Czarnoziemy, czarnoziemne gleby, powstają z lessów w warunkach klimatu kontynentalnego i umiarkowanego suchego przy udziale roślinności łąkowo-stepowej i leśno-stepowej. Ich cechą charakterystyczną jest intensywne gromadzenie się w nich próchnicywysyconej kationami Ca i Mg. Stąd ich duża żyzność. Należą do gleb o największej wartości użytkowej.
Dzielą się na czarnoziemy leśno-stepowe (żyźniejsze) i szare gleby leśne (wytworzone z uboższych lessów). W Polsce nieliczne, o charakterze reliktowym, powstałe podczas panowania bardziej suchego i ciepłego klimatu, głównie w Lubelskiem, Rzeszowskiem i Krakowskiem.
Współcześnie podlegają procesom brunatnienia (brunatne gleby) iługowania. Do klasy gleb czarnoziemnych zaliczane są również czarnoziemy leśno-łąkowe (czarne ziemie), których mechanizm powstania nie jest do końca poznany.
Wystepują na wszystkich kontynentach. Największe obszary w Azji, południowo-wschodniej Europie i obu Amerykach.
Występowanie czarnoziemów uwarunkowane jest morfologią terenu, rozprzestrzeniają się głównie na płaskich lub słabo pofałdowanych terasach nadzalewowych. Powstają w warunkach klimatu kontynentalnego i umiarkowanego suchego przy udziale roślinności łąkowo-stepowej i leśno-stepowej. Na świecie występują one głównie na terenach Ukrainy,USA, Argentyny i Australii. W Polsce czarnoziemy możemy spotkać jedynie na nielicznych, niewielkich powierzchniowo terenach – łącznie ok. 1% powierzchni, głównie naWyżynie Lubelskiej i Kielecko-Sandomierskiej oraz na przedpolu Karpat i Sudetów (w pięciu głównych płatach – hrubieszowskim, sandomierskim, proszowickim, przemyskim igłubczyckim)
Czarnoziemy mają odczyn słabo kwaśny, dużą miąższość poziomu próchniczego (50-60 cm) i znaczną zawartość próchnicy (ok 3%), powstałej z butwiejących szczątków roślin zielnych, która nadaje jej czarną barwę. Do najważniejszych gleb czarnoziemnych należą: szare gleby leśne, czarnoziemy, czarne gleby tropikalne.
Porowata budowa tych gleb powoduje, że są one wysoce przepuszczalne i przewiewne. Na czarnoziemach, jako najbardziej wartościowych pod względem rolniczymglebach, można uprawiać z powodzeniem praktycznie wszystkie rośliny, a w szczególności pszenicę, buraki cukrowe i bawełnę. Jednak monokultury i niewłaściwe wykorzystanie tych gleb prowadzi do ich degradacji, erozji i w konsekwencji zmniejszenia urodzajności.
Czarnoziemy, czarnoziemne gleby, powstają z lessów w warunkach klimatu kontynentalnego i umiarkowanego suchego przy udziale roślinności łąkowo-stepowej i leśno-stepowej. Ich cechą charakterystyczną jest intensywne gromadzenie się w nich próchnicywysyconej kationami Ca i Mg. Stąd ich duża żyzność. Należą do gleb o największej wartości użytkowej.
Dzielą się na czarnoziemy leśno-stepowe (żyźniejsze) i szare gleby leśne (wytworzone z uboższych lessów). W Polsce nieliczne, o charakterze reliktowym, powstałe podczas panowania bardziej suchego i ciepłego klimatu, głównie w Lubelskiem, Rzeszowskiem i Krakowskiem.
Współcześnie podlegają procesom brunatnienia (brunatne gleby) iługowania. Do klasy gleb czarnoziemnych zaliczane są również czarnoziemy leśno-łąkowe (czarne ziemie), których mechanizm powstania nie jest do końca poznany.
Wystepują na wszystkich kontynentach. Największe obszary w Azji, południowo-wschodniej Europie i obu Amerykach.
Występowanie czarnoziemów uwarunkowane jest morfologią terenu, rozprzestrzeniają się głównie na płaskich lub słabo pofałdowanych terasach nadzalewowych. Powstają w warunkach klimatu kontynentalnego i umiarkowanego suchego przy udziale roślinności łąkowo-stepowej i leśno-stepowej. Na świecie występują one głównie na terenach Ukrainy,USA, Argentyny i Australii. W Polsce czarnoziemy możemy spotkać jedynie na nielicznych, niewielkich powierzchniowo terenach – łącznie ok. 1% powierzchni, głównie naWyżynie Lubelskiej i Kielecko-Sandomierskiej oraz na przedpolu Karpat i Sudetów (w pięciu głównych płatach – hrubieszowskim, sandomierskim, proszowickim, przemyskim igłubczyckim)
Czarnoziemy mają odczyn słabo kwaśny, dużą miąższość poziomu próchniczego (50-60 cm) i znaczną zawartość próchnicy (ok 3%), powstałej z butwiejących szczątków roślin zielnych, która nadaje jej czarną barwę. Do najważniejszych gleb czarnoziemnych należą: szare gleby leśne, czarnoziemy, czarne gleby tropikalne.
Porowata budowa tych gleb powoduje, że są one wysoce przepuszczalne i przewiewne. Na czarnoziemach, jako najbardziej wartościowych pod względem rolniczymglebach , można uprawiać z powodzeniem praktycznie wszystkie rośliny, a w szczególności pszenicę, buraki cukrowe i bawełnę. Jednak monokultury i niewłaściwe wykorzystanie tych gleb prowadzi do ich degradacji, erozji i w konsekwencji zmniejszenia urodzajności.