Za to daje 30 punktow a jak ktoś zrobi bardzo dobrze to dostanie naj
napisz wypracowanie:
Teoria tektoniki płyt litosfery; główne cechy płytowej budowy litosfery ; strefa ryftu i subdukcji, mechanizm zjawiska - przyczyny i skutki; formy ukształtowania powstałe w ich wyniku, rozmieszczenie płyt tektonicznych; związek między teorią płyt a wystę powaniem procesów endogenicznych
Proszę was o rozwiązanie jak najszybciej może być z internetu, ale musi się to jakoś trzymać kupy.
Teoria płyt litosferycznych jest to teoria geotektoniczna będąca współczesnym rozwinięciem i dopracowaniem teorii dryfu kontynentów Wegenera. Ukształtowała sie w latach 50. i 60. XX wieku i doprowadziła do odrodzenia kwestionowanej teorii Wegenera. Zakłada ona , że skorupę ziemską tworzą kry dwojakiego rodzaju ; kontynentalne i oceaniczne , które poruszają się po plastycznej astenosferze. Mogą się rozpadać i zdzerzać ze sobą jednocześnie tworząc lub powodując zanik basenów oceanicznych . Stworzenie takiej teorii stało się możliwe z chwilą odkrycia zjawiska spreadingu , w latach 50. XX w.
Założenia teorii:
Zewnętrzna warstwa ziemi jest podzielona na dwie zasadnicze części : litosferę i astenosferę , różniące się od siebie właściwościami fizycznymi i składem chemicznym. Głębiej leżąca asenosfera jest cieplejsza, przez co bardziej plastyczna i ciągła . Litosfera zaś położona astenosferze jest chłodniejsza , a w wyniku tego bardziej sztywna i popękana , podzielona na fragmenty. Płyty te przemieszczaja sie po astenosferze pod wpływem ruchów konwekcyjnych z jej wnętrza. Pionowy prąd konwekcyjny dochodzący do górnej granicy astenosfery rozdziela sie i rozchodzi w przeciwne strony powodując rozciąganie i rozrywanie płyty,a w konsekwencji powstanie oceanu . Stały dopływ magmy z astenosfey w prądzie konwekcyjnym powoduje uformowanie się grzbietu śródoceanicznego . odsuwające sie od siebie wzdłuż ryftu płyty w pewnym momencie zderzaja sie z płytami wedrującymi naprzeciw nim , połączone ze wzmożoną aktywnością wulkaniczną i sejsmiczną . miejsce zderzenia nazywa się strefą subdukcji . W strefie subdukcji prądy konwekcyjne zagłębiaja się i pociągają ze sobą wędrujące płyty litosferyczne . W zależności od rodzaju płyt , które się spotkały powstają góty w postaci 'szwa",np. Himalaje lub system rowów oceanicznych ,np.Rów Tonga.
Rodzaje granic płyt tektonicznych :
* rozbieżne- płyty oddalaja sie od siebie wzdłuż ryftu w grzbiecie śródoceanicznym , np.płyta euroazjatycka i północnoamerykańska
* zbieżne - płyty przybliżaja sie do siebie , jedna zagłębia się pod drugą , np. płyta euroazjatycka, indo-australijska
* przesuwcze - płyty przesuwają się równolegle względem siebie wzdłuż uskoku transformacyjnego , np. uskok San Andreas w kalifornii, na granicy płyty północnoamerykańskiej i pacyficznej
Płyty litosferyczne ziemi :
* w przeważającej części kontynentalne (Afrykańska, Antarktyczna, Indo-Australijska, Pólnocnoamerykańska , Południowoamerykańska,Euroazjatycka, Arabska)
*w przeważającej części oceaniczne (Pacyficzna ,Karaibska, Somalijska, Filipińska, Nazca, Scotia, Kokosowa, Bismarcka, Juan de Fuca, Gorda)