- zjednoczenie ziem, które później będą tworzyć trzon państwa polskiego: Wielkopolski, Małopolski, ziemi lubuskiej, Kujaw, ziemi łęczycko-sieradzkiej, Śląska (bitwa pod Cedynią 972 rok), Pomorza. Ziemie Mieszka objęły w ten sposób obszar 250 tys. km2, na którym mieszkało przypuszczalnie około miliona ludzi;
BOLESŁAW CHROBRY (992-1025)
- podboje: Milsko i Łużyce (pokój w Budziszynie w 1018 roku), Grody Czerwieńskie (1018), przejściowo również Czechy, Morawy i część Słowacji (1002 - 1003), strata Pomorza Zachodniego;
- uzyskanie zgody na koronację. Początkowo Bolesław zabiegał o nią u cesarzy niemieckich, w związku z czym w 1000 roku do Gniezna przybył cesarz Otto III. Wydawało się, że wszystko jest na dobrej drodze, cesarz podarował piastowskiemu władcy diadem i włócznię św. Maurycego jako zapowiedzi insygniów koronnych, snuł też plany stworzenia wspólnie z Bolesławem nowego imperium rzymskiego, obejmującego Galię, Germanię, Italię i ziemie Słowian. Niestety przedwczesna śmierć Ottona pokrzyżowała te plany, bowiem kolejny cesarze niemieccy odnosili się do państwa Piastów wrogo i toczyli z nim wojny terytorialne, W związku z tym Bolesław podjął wysiłki na rzecz otrzymania korony z rąk papieża i zakończyły się one sukcesem w 1025 roku;
- reorganizacja organizacji kościelnej: uzyskanie zgody papieskiej na utworzenie w Gnieźnie arcybiskupstwa oraz biskupstw w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie;
MIESZKO II LAMBERT(1025-1034)
Okres kryzysu państwa Piastów, spowodowany między innymi zbyt szybkim wchłanianiem nowych obszarów, któremu nie towarzyszyła ich integracja z głównym ośrodkiem władzy w Gnieźnie, państwo nie posiadało odpowiedniego potencjału administracyjnego, by zapanować nad tak ogromnym terytorium. Długoletnie wojny wymagały nakładania na poddanych coraz to większych obciążeń podatkowych. Okazało się również, że przeceniono stopień przyjęcia i akceptowania przez ludność chrześcijaństwa. Na domiar złego w tym samym czasie rozkwit przeżywały kraje ościenne: Ruś Kijowska, Czechy, państwa niemieckie. W efekcie okres panowania Mieszka II oraz pięć lat po jego śmierci (1034 - 1039) to same klęski i niepowodzenia: utrata Grodów Czerwieńskich (na rzecz księcia kijowskiego Jarosława Mądrego), Milska i Łużyc (cesarz Konrad II), Śląska (1039, Czechy), usamodzielnienie się Mazowsza (pod władzą Masława, czy też Miecława), Pomorza Gdańskiego. To również spustoszenie Wielkopolski przez wojska księcia czeskiego Brzetysława oraz bunty ludowe w Wielkopolsce (sprzeciw wobec nadmiernemu uciskowi podatkowemu, pojawiły się też hasła powrotu do pogaństwa), wywiezienie z Polski relikwii św. Wojciecha i insygniów koronnych, likwidacja arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
KAZIMIERZ ODNOWICIEL(1039-1058)
- odbudowa państwa piastowskiego (przy pomocy księcia kijowskiego Jarosława Mądrego, króla węgierskiego oraz króla niemieckiego Henryka III). Ponowne przyłączenie Mazowsza (1047) i Śląska (w 1050 roku, z obowiązkiem płacenia corocznego trybutu państwu czeskiemu);
- odbudowa aparatu państwowego i sieci biskupstw;
- reforma wojska: zamiast utrzymywać stałą, kosztowną armię Kazimierz zaczął przekazywać wojom w posiadanie ziemię, zobowiązując ich jednocześnie do natychmiastowego stawienia się u boku księcia, gdy ten tego zażąda. To oznaczało również początek kształtowania się stanu rycerskiego w Polsce.
- przeniesienie stolicy kraju ze zniszczonej Wielkopolski do Krakowa.
BOLESŁAW ŚMIAŁY - SZCZODRY (1058-1079)
- w wielkim europejskim sporze między cesarzem niemieckim Henrykiem IV a papieżem Grzegorzem VII Bolesław Szczodry opowiedział się za papieżem. Dzięki temu uzyskał dla kraju przywrócenie arcybiskupstwa w Gnieźnie oraz utworzenie nowego biskupstwa w Płocku. Przede wszystkim jednak udało się odzyskać koronę - uroczystość koronacyjna odbyła się w 1076 roku;
- odzyskanie Grodów Czerwieńskich oraz zaprzestanie płacenia trybutu za Śląsk;
- ingerencje w spory dynastyczne na Węgrzech i Rusi tak, by osadzić na tamtejszych tronach kandydatów przychylnych Królestwu Polskiemu;
- powrót do samodzielnej polityki monetarnej (emisja srebrnej monety).
Wzrost znaczenia państwa piastowskiego na arenie międzynarodowej nie przyniósł równoczesnej stabilizacji wewnątrz kraju. Twarde, zdecydowane rządy króla nie podobały się możnym. Niezadowolenie stało się powodem zawiązania antykrólewskiego buntu, na czele którego stanął biskup ze Szczepanowa, Stanisław. Celem spiskowców było obalenie Bolesława i powołanie na tron krakowski jego brata, Władysława Hermana. Kiedy zmowa wyszła na jaw, Bolesław Śmiały podjął decyzję o pozbawieniu buntowniczego biskupa życia, a dla przykładu również o poćwiartowaniu jego ciała. Tak surowa kara wywołała powszechne oburzenie w kraju. Ostatecznie król został zmuszony do ucieczki zagranicę (1079). Zmarł na Węgrzech w 1081 roku, przyczyny śmierci do dziś są tajemnicą.
WŁADYSŁAW HERMAN (1079-1102)
- przeniesienie głównego ośrodka władzy z Krakowa do Płocka;
- powrót do polityki przyjaznej Czechom (małżeństwo z córką księcia czeskiego Judytą) i cesarzowi niemieckiemu;
- wzrost wpływów możnych (ogromny wpływ na księcia wywierany przez palatyna Sieciecha);
- rezygnacja ze starań o koronę.
BOLESŁAW KRZYWOUSTY(1102-1138)
- po śmierci ojca bracia podzielili pomiędzy siebie jego ziemie: Zbigniew otrzymał Wielkopolskę i Mazowsze, Bolesław zaś Małopolskę i Śląsk. Szybko jednak doszło do sporu między braćmi. Przewagę uzyskał Bolesław, toteż Zbigniew udał się o pomoc do cesarza Henryka V. Wyprawa króla niemieckiego w 1109 roku zakończyła się jednak niepowodzeniem (między innymi dzięki bohaterskiej obronie Głogowa oraz zwycięskiej bitwie na Psim Polu). Mimo tej porażki Zbigniew zdecydował się wrócić do kraju, co skończyło się dla niego fatalnie: został oskarżony o chęć zamordowania brata i na jego rozkaz oślepiony. Wkrótce zmarł i Bolesław objął niepodzielne rządy w państwie.
- osiągnięciem Bolesława Krzywoustego było opanowanie Pomorza Gdańskiego w 1119 roku i Pomorza Zachodniego w 1122 roku. Aktywność na Pomorzu przejawiała się również w wysyłaniu na te obszary misji chrystianizacyjnych;
- nie udały się próby usamodzielnienia się na arenie międzynarodowej (sojusz z Danią, próby osadzenia na tronie węgierskim władcy sprzyjającego Piastom). Ostatecznie więc Bolesław złożył hołd lenny cesarzowi Lotarowi i zapłacił trybut z Pomorza Zachodniego i Rugii (1135).WŁADYSŁAW ŁOKIETEK (1306-1333)
Tymczasem coraz większą popularność - i siłę - zyskiwał w kraju Władysław Łokietek. Początki jego władzy jednak charakteryzowały się zmiennym szczęściem: opanowaniu Małopolski towarzyszyła utrata Pomorza Gdańskiego - w dość zresztą niecodziennych okolicznościach. Otóż w 1308 roku na Pomorze najechali Brandenburczycy. Zajęty walkami w innych częściach kraju Łokietek zwrócił się o pomoc w odparciu ataku do Zakonu Krzyżackiego, sprowadzonego na ziemię chełmińską jeszcze przez Konrada Mazowieckiego w 1226 roku. Krzyżacy odpierają atak Brandenburgii, jednocześnie jednak sami zajmują Gdańsk a potem całe Pomorze. Władysław Łokietek był zbyt słaby, by podjąć wyprawę zbrojną, toteż zwrócił się o pomoc do sądu papieskiego. Sąd ten wydał w 1320 roku wyrok korzystny dla polskiego księcia, niestety nie został on przez Zakon wykonany.
Wcześniej jednak, w 1311 roku, Łokietek musiał zmierzyć się z buntem niemieckiego mieszczaństwa w Krakowie, które wolało widzieć jako swego suwerena nowego króla Czech, Jana Luksemburskiego. W 1314 roku natomiast udało mu się przy pomocy niezmordowanego bojownika o zjednoczenie ziem polskich arcybiskupa Jakuba Świnki zyskać władzę nad Wielkopolską.
KAZIMIERZ III WIELKI(1333-1370)
Władysław Łokietek zmarł w 1333 roku. Jego następcą został syn, Kazimierz, nazwany później Wielkim. Sytuacja kraju u progu panowania ostatniego Piasta była bardzo trudna: poza Królestwem pozostawały Kujawy, ziemia dobrzyńska, Śląsk i Mazowsze. Kraj otaczały zewsząd wrogie państwa. Gospodarka po latach rozbicia dzielnicowego i walk dynastycznych przeżywała głęboki kryzys. Handel wewnętrzny i zewnętrzny tkwił w zastoju. Skarbiec państwowy świecił pustką…
Mając świadomość takiego stanu rzeczy tym bardziej docenia się dokonania Kazimierza Wielkiego:
w dziedzinie polityki zagranicznej:
- ugoda z Janem Luksemburskim, roszczącym sobie po Przemyślidach prawo do Polskiego tronu. Na zjeździe w Wyszehradzie w 1335 roku ustalono, że książę czeski zrzeknie się sowich pretensji w zamian za wysokie odszkodowanie oraz uznanie przez króla polskiego zwierzchnictwa Czech nad Śląskiem (ostatecznie kwestia Śląska rozstrzygnięta został dopiero pokojem w Namysłowie w 1348 roku, gdyż Kazimierz próbował jeszcze odzyskać przynajmniej jego część, wysiłki te zakończyły się jednak niepowodzeniem i Namysłów potwierdzał władzę Luksemburgów nad tą dzielnicą Polski);
- pokój kaliski z Zakonem Krzyżackim (1343 rok): Polska odzyskała ziemię dobrzyńską i Kujawy, w rękach zakonu zostało, jako tzw. wieczysta jałmużna, Pomorze Gdańskie, ziemia chełmińska i michałowska. W sprawie trzech ostatnich ziem na otarcie łez pozostało władcy polskiemu utrzymanie formalnego zwierzchnictwa nad nimi;
Wymieniłam wszystkich króló Polskich... :) Mam nadzieję ,że pomogłam! ;)
1-Henryk Walezy 1573-1574 r:
-artykuły henrykowskie
-ucieczka z Polski
2-Stefan Batory 1575-1586 r:
-wojna z Gdańskiem (1577 )
-utworzenie piechoty wybranieckiej (1578)
-wojna z Moskwą (1579-1582 )
3-Zygmunt III Waza 1587-1632 r:
-unia brzeska (1596)
-Warszawa stolicą Polski (1596)
-bitwa pod Kircholmem (1605)
-wojna z Turcją (1620-1621)
4-Władysław IV 1632-1648 r:
-pokój w Polanowie
-rozejm ze Szwecją (1635 )
wybuch powstania Chmielnickiego (1648)
5-Jan Kazimierz 1648-1668 r:
-potop szwedzki (1655)
-pokój w Oliwie (1660)
-abdykacja i wyjazd do Francji (1668)
6-Michał Korybut Wiśniowiecki 1669-1673 r:
-utrata Kamieńca (1672)
-zwycięstwo pod Chocimiem (1673)
7-Jan III Sobieski 1674-1696 r:
-odsiecz wiedeńska (1683)
-próby podporządkowania Polsce Mołdawi i Siedmiogrodu (1686-1692)
8-August II Mocny i Stanisław Leszczyński 1696-1736 r:
-koniec wojen polsko -tureckich (1699)
-Sejm Niemy (1717)
traktat trzech czarnych orłów (1732)
9-August III Saski 1733-1763 r:
-nieudane próby reformy państwa (1746-1748)
10-Stanisław August Poniatowski 1764-1795 r:
-caryca gwarantką praw kardynalnych (1767)
-I rozbiór Polski (1772)
-1788-1791 Sejm Czteroletni
-II rozbiór Polski (1793)
-powstanie kościuszkowskie (1794)
-III rozbiór Polski )1795)
MIESZKO I (960-992)
- zjednoczenie ziem, które później będą tworzyć trzon państwa polskiego: Wielkopolski, Małopolski, ziemi lubuskiej, Kujaw, ziemi łęczycko-sieradzkiej, Śląska (bitwa pod Cedynią 972 rok), Pomorza. Ziemie Mieszka objęły w ten sposób obszar 250 tys. km2, na którym mieszkało przypuszczalnie około miliona ludzi;
BOLESŁAW CHROBRY (992-1025)
- podboje: Milsko i Łużyce (pokój w Budziszynie w 1018 roku), Grody Czerwieńskie (1018), przejściowo również Czechy, Morawy i część Słowacji (1002 - 1003), strata Pomorza Zachodniego;
- uzyskanie zgody na koronację. Początkowo Bolesław zabiegał o nią u cesarzy niemieckich, w związku z czym w 1000 roku do Gniezna przybył cesarz Otto III. Wydawało się, że wszystko jest na dobrej drodze, cesarz podarował piastowskiemu władcy diadem i włócznię św. Maurycego jako zapowiedzi insygniów koronnych, snuł też plany stworzenia wspólnie z Bolesławem nowego imperium rzymskiego, obejmującego Galię, Germanię, Italię i ziemie Słowian. Niestety przedwczesna śmierć Ottona pokrzyżowała te plany, bowiem kolejny cesarze niemieccy odnosili się do państwa Piastów wrogo i toczyli z nim wojny terytorialne, W związku z tym Bolesław podjął wysiłki na rzecz otrzymania korony z rąk papieża i zakończyły się one sukcesem w 1025 roku;
- reorganizacja organizacji kościelnej: uzyskanie zgody papieskiej na utworzenie w Gnieźnie arcybiskupstwa oraz biskupstw w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie;
MIESZKO II LAMBERT(1025-1034)
Okres kryzysu państwa Piastów, spowodowany między innymi zbyt szybkim wchłanianiem nowych obszarów, któremu nie towarzyszyła ich integracja z głównym ośrodkiem władzy w Gnieźnie, państwo nie posiadało odpowiedniego potencjału administracyjnego, by zapanować nad tak ogromnym terytorium. Długoletnie wojny wymagały nakładania na poddanych coraz to większych obciążeń podatkowych. Okazało się również, że przeceniono stopień przyjęcia i akceptowania przez ludność chrześcijaństwa. Na domiar złego w tym samym czasie rozkwit przeżywały kraje ościenne: Ruś Kijowska, Czechy, państwa niemieckie. W efekcie okres panowania Mieszka II oraz pięć lat po jego śmierci (1034 - 1039) to same klęski i niepowodzenia: utrata Grodów Czerwieńskich (na rzecz księcia kijowskiego Jarosława Mądrego), Milska i Łużyc (cesarz Konrad II), Śląska (1039, Czechy), usamodzielnienie się Mazowsza (pod władzą Masława, czy też Miecława), Pomorza Gdańskiego. To również spustoszenie Wielkopolski przez wojska księcia czeskiego Brzetysława oraz bunty ludowe w Wielkopolsce (sprzeciw wobec nadmiernemu uciskowi podatkowemu, pojawiły się też hasła powrotu do pogaństwa), wywiezienie z Polski relikwii św. Wojciecha i insygniów koronnych, likwidacja arcybiskupstwa gnieźnieńskiego.
KAZIMIERZ ODNOWICIEL(1039-1058)
- odbudowa państwa piastowskiego (przy pomocy księcia kijowskiego Jarosława Mądrego, króla węgierskiego oraz króla niemieckiego Henryka III). Ponowne przyłączenie Mazowsza (1047) i Śląska (w 1050 roku, z obowiązkiem płacenia corocznego trybutu państwu czeskiemu);
- odbudowa aparatu państwowego i sieci biskupstw;
- reforma wojska: zamiast utrzymywać stałą, kosztowną armię Kazimierz zaczął przekazywać wojom w posiadanie ziemię, zobowiązując ich jednocześnie do natychmiastowego stawienia się u boku księcia, gdy ten tego zażąda. To oznaczało również początek kształtowania się stanu rycerskiego w Polsce.
- przeniesienie stolicy kraju ze zniszczonej Wielkopolski do Krakowa.
BOLESŁAW ŚMIAŁY - SZCZODRY (1058-1079)
- w wielkim europejskim sporze między cesarzem niemieckim Henrykiem IV a papieżem Grzegorzem VII Bolesław Szczodry opowiedział się za papieżem. Dzięki temu uzyskał dla kraju przywrócenie arcybiskupstwa w Gnieźnie oraz utworzenie nowego biskupstwa w Płocku. Przede wszystkim jednak udało się odzyskać koronę - uroczystość koronacyjna odbyła się w 1076 roku;
- odzyskanie Grodów Czerwieńskich oraz zaprzestanie płacenia trybutu za Śląsk;
- ingerencje w spory dynastyczne na Węgrzech i Rusi tak, by osadzić na tamtejszych tronach kandydatów przychylnych Królestwu Polskiemu;
- powrót do samodzielnej polityki monetarnej (emisja srebrnej monety).
Wzrost znaczenia państwa piastowskiego na arenie międzynarodowej nie przyniósł równoczesnej stabilizacji wewnątrz kraju. Twarde, zdecydowane rządy króla nie podobały się możnym. Niezadowolenie stało się powodem zawiązania antykrólewskiego buntu, na czele którego stanął biskup ze Szczepanowa, Stanisław. Celem spiskowców było obalenie Bolesława i powołanie na tron krakowski jego brata, Władysława Hermana. Kiedy zmowa wyszła na jaw, Bolesław Śmiały podjął decyzję o pozbawieniu buntowniczego biskupa życia, a dla przykładu również o poćwiartowaniu jego ciała. Tak surowa kara wywołała powszechne oburzenie w kraju. Ostatecznie król został zmuszony do ucieczki zagranicę (1079). Zmarł na Węgrzech w 1081 roku, przyczyny śmierci do dziś są tajemnicą.
WŁADYSŁAW HERMAN (1079-1102)
- przeniesienie głównego ośrodka władzy z Krakowa do Płocka;
- powrót do polityki przyjaznej Czechom (małżeństwo z córką księcia czeskiego Judytą) i cesarzowi niemieckiemu;
- wzrost wpływów możnych (ogromny wpływ na księcia wywierany przez palatyna Sieciecha);
- rezygnacja ze starań o koronę.
BOLESŁAW KRZYWOUSTY(1102-1138)
- po śmierci ojca bracia podzielili pomiędzy siebie jego ziemie: Zbigniew otrzymał Wielkopolskę i Mazowsze, Bolesław zaś Małopolskę i Śląsk. Szybko jednak doszło do sporu między braćmi. Przewagę uzyskał Bolesław, toteż Zbigniew udał się o pomoc do cesarza Henryka V. Wyprawa króla niemieckiego w 1109 roku zakończyła się jednak niepowodzeniem (między innymi dzięki bohaterskiej obronie Głogowa oraz zwycięskiej bitwie na Psim Polu). Mimo tej porażki Zbigniew zdecydował się wrócić do kraju, co skończyło się dla niego fatalnie: został oskarżony o chęć zamordowania brata i na jego rozkaz oślepiony. Wkrótce zmarł i Bolesław objął niepodzielne rządy w państwie.
- osiągnięciem Bolesława Krzywoustego było opanowanie Pomorza Gdańskiego w 1119 roku i Pomorza Zachodniego w 1122 roku. Aktywność na Pomorzu przejawiała się również w wysyłaniu na te obszary misji chrystianizacyjnych;
- nie udały się próby usamodzielnienia się na arenie międzynarodowej (sojusz z Danią, próby osadzenia na tronie węgierskim władcy sprzyjającego Piastom). Ostatecznie więc Bolesław złożył hołd lenny cesarzowi Lotarowi i zapłacił trybut z Pomorza Zachodniego i Rugii (1135).WŁADYSŁAW ŁOKIETEK (1306-1333)
Tymczasem coraz większą popularność - i siłę - zyskiwał w kraju Władysław Łokietek. Początki jego władzy jednak charakteryzowały się zmiennym szczęściem: opanowaniu Małopolski towarzyszyła utrata Pomorza Gdańskiego - w dość zresztą niecodziennych okolicznościach. Otóż w 1308 roku na Pomorze najechali Brandenburczycy. Zajęty walkami w innych częściach kraju Łokietek zwrócił się o pomoc w odparciu ataku do Zakonu Krzyżackiego, sprowadzonego na ziemię chełmińską jeszcze przez Konrada Mazowieckiego w 1226 roku. Krzyżacy odpierają atak Brandenburgii, jednocześnie jednak sami zajmują Gdańsk a potem całe Pomorze. Władysław Łokietek był zbyt słaby, by podjąć wyprawę zbrojną, toteż zwrócił się o pomoc do sądu papieskiego. Sąd ten wydał w 1320 roku wyrok korzystny dla polskiego księcia, niestety nie został on przez Zakon wykonany.
Wcześniej jednak, w 1311 roku, Łokietek musiał zmierzyć się z buntem niemieckiego mieszczaństwa w Krakowie, które wolało widzieć jako swego suwerena nowego króla Czech, Jana Luksemburskiego. W 1314 roku natomiast udało mu się przy pomocy niezmordowanego bojownika o zjednoczenie ziem polskich arcybiskupa Jakuba Świnki zyskać władzę nad Wielkopolską.
KAZIMIERZ III WIELKI(1333-1370)
Władysław Łokietek zmarł w 1333 roku. Jego następcą został syn, Kazimierz, nazwany później Wielkim. Sytuacja kraju u progu panowania ostatniego Piasta była bardzo trudna: poza Królestwem pozostawały Kujawy, ziemia dobrzyńska, Śląsk i Mazowsze. Kraj otaczały zewsząd wrogie państwa. Gospodarka po latach rozbicia dzielnicowego i walk dynastycznych przeżywała głęboki kryzys. Handel wewnętrzny i zewnętrzny tkwił w zastoju. Skarbiec państwowy świecił pustką…
Mając świadomość takiego stanu rzeczy tym bardziej docenia się dokonania Kazimierza Wielkiego:
w dziedzinie polityki zagranicznej:
- ugoda z Janem Luksemburskim, roszczącym sobie po Przemyślidach prawo do Polskiego tronu. Na zjeździe w Wyszehradzie w 1335 roku ustalono, że książę czeski zrzeknie się sowich pretensji w zamian za wysokie odszkodowanie oraz uznanie przez króla polskiego zwierzchnictwa Czech nad Śląskiem (ostatecznie kwestia Śląska rozstrzygnięta został dopiero pokojem w Namysłowie w 1348 roku, gdyż Kazimierz próbował jeszcze odzyskać przynajmniej jego część, wysiłki te zakończyły się jednak niepowodzeniem i Namysłów potwierdzał władzę Luksemburgów nad tą dzielnicą Polski);
- pokój kaliski z Zakonem Krzyżackim (1343 rok): Polska odzyskała ziemię dobrzyńską i Kujawy, w rękach zakonu zostało, jako tzw. wieczysta jałmużna, Pomorze Gdańskie, ziemia chełmińska i michałowska. W sprawie trzech ostatnich ziem na otarcie łez pozostało władcy polskiemu utrzymanie formalnego zwierzchnictwa nad nimi;
Wymieniłam wszystkich króló Polskich... :) Mam nadzieję ,że pomogłam! ;)