Wypisz jakie zwierzęta i jakie rośliny znajdyją sie w piętrach roślnych gór polskich
adusiaagusia
Karpaty w podziale geobotanicznym stanowią oddzielną podprowincję górską. Cechuje je, w porównaniu do terenów otaczających, wybitna odrębność florystyczna, wyrażająca się m.in. obecnością roślin endemicznych, tj. właściwych tylko Karpatom, oraz swoiste zespoły roślinne.
W składzie flory karpackiej występuje około 500 gatunków górskich. Do ogólnokarpackich należą m.in. wierzba Kitaibela, występująca w piętrze subalpejskim i alpejskim, pszonak Wittmana, którego spotyka się na skałach i usypiskach wapiennych, gęsiówka tatrzańska (na skałach i usypiskach granitowych), ostrołódka (Oxytropis) karpacka, macierzanka nadobna, dzwonek karpacki i inne. Dołączają się do tego subendemity ogólnokarpackie, tj. takie gatunki, które mają swój główny obszar występowania w Karpatach, ale wykraczają również poza ich granice, jak np. tojad mołdawski, żywiec gruczołowaty, skalnica karpacka i inne. Są również gatunki endemiczne właściwe tylko dla pewnych części Karpat (np. tatrzańskie, pienińskie i inne). Poza tym Karpaty wykazują na ogół duże pokrewieństwo geobotaniczne z Alpami, a także górami Półwyspu Bałkańskiego, zaznaczające się silnie w Karpatach rumuńskich.
Roślinność Karpat podlegała w czwartorzędzie zmianom związanym z kilkukrotnym oziębianiem się klimatu i choć zlodowacenie gór było nieznaczne, to od okresu trzeciorzędowego mogły przetrwać tylko nieliczne gatunki - więcej w Karpatach Południowo-Wschodnich, niż w Karpatach Zachodnich, do których docierała, a w czasie maksymalnego zlodowacenia (krakowskiego), oparła się czasza lądolodu. Występowanie reliktów trzeciorzędowych stanowi również o pewnej specyfice roślinności karpackiej.
O ile w czasie zlodowaceń, w Karpatach panowała przeważnie roślinność typu tundry polarnej lub wysokogórska, to po ociepleniu się klimatu w holocenie (a przedtem w interglacjałach) rozprzestrzeniały się lasy, wkraczając głównie od strony południowej. W zależności od wysokości gór i zróżnicowania pięter klimatycznych wykształciły się piętra roślinne, których - zależnie od wysokości gór - wyróżnia się od jednego (na pogórzach), do pięciu (w pasmach najwyższych), przy czym ich następstwo nie zawsze jest regularne. Stanowi to zresztą o odrębności biogeograficznej poszczególnych regionów górskich. Specyfikę pięter określają charakterystyczne zespoły roślinne, które również wykazują pewne zróżnicowanie geograficzne. Mówiąc najogólniej, poszczególne piętra można scharakteryzować przez właściwe dla nich gatunki drzew. I tak w najniższym piętrze pogórskim roślinność potencjalną stanowią lasy dębowo-grabowe z udziałem lip i innych drzew liściastych, przy czym o ile po północnej stronie Karpat występuje dąb szypułkowy (Quercus robur), to na zboczach południowych rosną lasy dębowe złożone z dębu omszonego (Quercus pubescens), a także bezszypułkowego (Quercus petraea) i tureckiego (Quercus cerris). Następne piętro leśne nazywane jest reglem dolnym i cechują je lasy bukowo-jodłowe, podczas gdy głównym składnikiem lasów górnoreglowych jest świerk. Piętro subalpejskie składa się głównie z łanów kosówki (kosodrzewiny), występuje tu również w niektórych grupach górskich limba (Pinus cembra). Wreszcie w piętrze alpejskim mamy do czynienia z murawami wysokogórskimi.
Roślinność gór jest dzisiaj w znacznym stopniu zmodyfikowana przez działalność gospodarczą, tak że można mówić o występowaniu pewnych pięter gospodarczych, będących ekwiwalentami naturalnych pięter roślinnych. Tak więc piętru pogórskiemu odpowiada uprawa żyta i pszenicy, piętru regla dolnego w jego niższej części - uprawa owsa i ziemniaków, zaś w wyższej części - łąki kośne, wreszcie piętru regla górnego i subalpejskiemu - gospodarka pasterska. Rozprzestrzenienie się tej ostatniej w kilku ubiegłych stuleciach doprowadziło w niektórych częściach Karpat do obniżenia górnej granicy lasu. Zmianom uległ także skład gatunkowy lasów, ponieważ w miarę wyrębu naturalnych drzewostanów wprowadzono dosyć powszechnie drzewostany świerkowe również w niższych piętrach leśnych. Powierzchnia lasów uległa ogólnie znacznemu zmniejszeniu, zwłaszcza w Karpatach Zachodnich, a zbliżone do naturalnych środowiska roślinne chronione są dziś w rezerwatach i parkach narodowych. Zwarte powierzchnie leśne zachowały się najlepiej w Karpatach Wschodnich i częściowo Południowych, gdzie jest też bogata fauna leśna, reprezentowana przez niedźwiedzie, wilki, rysie, żbiki, jelenie, sarny i dziki. Osobliwością najwyższych gór są żyjące powyżej górnej granicy lasu kozice i świstaki. Do górskich gatunków ptaków należą m.in. drozd skalny, siwarnik, płochacz halny, a także orzeł przedni, choć ten występuje także w północnej części Polski.. Mieszkańcem bystrych potoków górskich jest pstrąg. Bogata fauna zwierząt bezkręgowych jest przedmiotem zainteresowania licznych specjalistów.
W podziale biogeograficznym Karpat przyjmuje się za granicę między Karpatami Zachodnimi i Wschodnimi (Południowo-Wschodnimi) linię doliny Sanu, Osławy i Laborca, nie tylko dlatego, że taki pogląd przyjęto w geografii polskiej od czasów A. Rehmana, ale ponieważ istotnie granica florystyczna przebiega w miejscu największego obniżenia łańcucha karpackiego. Beskid Niski ma w całości przejściowy charakter geobotaniczny, ale więcej cech wspólnych z Karpatami Zachodnimi, natomiast Bieszczady mają wyraźne cechy wschodniokarpackie. Tak więc geobotaniczny punkt widzenia potwierdza słuszność podziału Karpat , przeprowadzonego na podstawie innych kryteriów.
Podobnie jak inne składniki fizycznogeograficzne, gleby wykazują układ piętrowy, związany z szatą roślinną i klimatem, ale na ich zróżnicowanie wpływa również charakter podłoża skalnego i rzeźby. W piętrze regla dolnego występują górskie leśne gleby brunatne (kwaśne), wyżej - górskie gleby bielicowe, a na stromych zboczach i w piętrze alpejskim gleby mają charakter gruzowy - szkieletowy. W kotlinach Zachodnich i na Wyżynie Transylwańskiej występują również urodzajne ciemne gleby typu leśno-stepowego. Lokalne zróżnicowanie gleb jest jednak znaczne.
O to chodzi jak nie to napisz w wadomości :):) pozdrawiam :)
W składzie flory karpackiej występuje około 500 gatunków górskich. Do ogólnokarpackich należą m.in. wierzba Kitaibela, występująca w piętrze subalpejskim i alpejskim, pszonak Wittmana, którego spotyka się na skałach i usypiskach wapiennych, gęsiówka tatrzańska (na skałach i usypiskach granitowych), ostrołódka (Oxytropis) karpacka, macierzanka nadobna, dzwonek karpacki i inne. Dołączają się do tego subendemity ogólnokarpackie, tj. takie gatunki, które mają swój główny obszar występowania w Karpatach, ale wykraczają również poza ich granice, jak np. tojad mołdawski, żywiec gruczołowaty, skalnica karpacka i inne. Są również gatunki endemiczne właściwe tylko dla pewnych części Karpat (np. tatrzańskie, pienińskie i inne). Poza tym Karpaty wykazują na ogół duże pokrewieństwo geobotaniczne z Alpami, a także górami Półwyspu Bałkańskiego, zaznaczające się silnie w Karpatach rumuńskich.
Roślinność Karpat podlegała w czwartorzędzie zmianom związanym z kilkukrotnym oziębianiem się klimatu i choć zlodowacenie gór było nieznaczne, to od okresu trzeciorzędowego mogły przetrwać tylko nieliczne gatunki - więcej w Karpatach Południowo-Wschodnich, niż w Karpatach Zachodnich, do których docierała, a w czasie maksymalnego zlodowacenia (krakowskiego), oparła się czasza lądolodu. Występowanie reliktów trzeciorzędowych stanowi również o pewnej specyfice roślinności karpackiej.
O ile w czasie zlodowaceń, w Karpatach panowała przeważnie roślinność typu tundry polarnej lub wysokogórska, to po ociepleniu się klimatu w holocenie (a przedtem w interglacjałach) rozprzestrzeniały się lasy, wkraczając głównie od strony południowej. W zależności od wysokości gór i zróżnicowania pięter klimatycznych wykształciły się piętra roślinne, których - zależnie od wysokości gór - wyróżnia się od jednego (na pogórzach), do pięciu (w pasmach najwyższych), przy czym ich następstwo nie zawsze jest regularne. Stanowi to zresztą o odrębności biogeograficznej poszczególnych regionów górskich. Specyfikę pięter określają charakterystyczne zespoły roślinne, które również wykazują pewne zróżnicowanie geograficzne. Mówiąc najogólniej, poszczególne piętra można scharakteryzować przez właściwe dla nich gatunki drzew. I tak w najniższym piętrze pogórskim roślinność potencjalną stanowią lasy dębowo-grabowe z udziałem lip i innych drzew liściastych, przy czym o ile po północnej stronie Karpat występuje dąb szypułkowy (Quercus robur), to na zboczach południowych rosną lasy dębowe złożone z dębu omszonego (Quercus pubescens), a także bezszypułkowego (Quercus petraea) i tureckiego (Quercus cerris). Następne piętro leśne nazywane jest reglem dolnym i cechują je lasy bukowo-jodłowe, podczas gdy głównym składnikiem lasów górnoreglowych jest świerk. Piętro subalpejskie składa się głównie z łanów kosówki (kosodrzewiny), występuje tu również w niektórych grupach górskich limba (Pinus cembra). Wreszcie w piętrze alpejskim mamy do czynienia z murawami wysokogórskimi.
Roślinność gór jest dzisiaj w znacznym stopniu zmodyfikowana przez działalność gospodarczą, tak że można mówić o występowaniu pewnych pięter gospodarczych, będących ekwiwalentami naturalnych pięter roślinnych. Tak więc piętru pogórskiemu odpowiada uprawa żyta i pszenicy, piętru regla dolnego w jego niższej części - uprawa owsa i ziemniaków, zaś w wyższej części - łąki kośne, wreszcie piętru regla górnego i subalpejskiemu - gospodarka pasterska. Rozprzestrzenienie się tej ostatniej w kilku ubiegłych stuleciach doprowadziło w niektórych częściach Karpat do obniżenia górnej granicy lasu. Zmianom uległ także skład gatunkowy lasów, ponieważ w miarę wyrębu naturalnych drzewostanów wprowadzono dosyć powszechnie drzewostany świerkowe również w niższych piętrach leśnych. Powierzchnia lasów uległa ogólnie znacznemu zmniejszeniu, zwłaszcza w Karpatach Zachodnich, a zbliżone do naturalnych środowiska roślinne chronione są dziś w rezerwatach i parkach narodowych. Zwarte powierzchnie leśne zachowały się najlepiej w Karpatach Wschodnich i częściowo Południowych, gdzie jest też bogata fauna leśna, reprezentowana przez niedźwiedzie, wilki, rysie, żbiki, jelenie, sarny i dziki. Osobliwością najwyższych gór są żyjące powyżej górnej granicy lasu kozice i świstaki. Do górskich gatunków ptaków należą m.in. drozd skalny, siwarnik, płochacz halny, a także orzeł przedni, choć ten występuje także w północnej części Polski.. Mieszkańcem bystrych potoków górskich jest pstrąg. Bogata fauna zwierząt bezkręgowych jest przedmiotem zainteresowania licznych specjalistów.
W podziale biogeograficznym Karpat przyjmuje się za granicę między Karpatami Zachodnimi i Wschodnimi (Południowo-Wschodnimi) linię doliny Sanu, Osławy i Laborca, nie tylko dlatego, że taki pogląd przyjęto w geografii polskiej od czasów A. Rehmana, ale ponieważ istotnie granica florystyczna przebiega w miejscu największego obniżenia łańcucha karpackiego. Beskid Niski ma w całości przejściowy charakter geobotaniczny, ale więcej cech wspólnych z Karpatami Zachodnimi, natomiast Bieszczady mają wyraźne cechy wschodniokarpackie. Tak więc geobotaniczny punkt widzenia potwierdza słuszność podziału Karpat , przeprowadzonego na podstawie innych kryteriów.
Podobnie jak inne składniki fizycznogeograficzne, gleby wykazują układ piętrowy, związany z szatą roślinną i klimatem, ale na ich zróżnicowanie wpływa również charakter podłoża skalnego i rzeźby. W piętrze regla dolnego występują górskie leśne gleby brunatne (kwaśne), wyżej - górskie gleby bielicowe, a na stromych zboczach i w piętrze alpejskim gleby mają charakter gruzowy - szkieletowy. W kotlinach Zachodnich i na Wyżynie Transylwańskiej występują również urodzajne ciemne gleby typu leśno-stepowego. Lokalne zróżnicowanie gleb jest jednak znaczne.
O to chodzi jak nie to napisz w wadomości :):) pozdrawiam :)