Chorał gregoriański, Śpiew gregoriański, jednogłosowy śpiew w liturgiiKościoła rzymskokatolickiego, przeznaczony do wykonywania w ciągu całego roku kościelnego. Chorał gregoriański powstał z połączenia elementów hebrajskiej muzyki synagogalnej (psalm, cantica), muzyki greckiej i bizantyjskiej oraz stanowiących ich pierwszą syntezę hymnów wczesnochrześcijańskich (najstarszy znany pochodzi z III w., odnaleziony został w Oksyrynchos).
W postaci dojrzałej, a więc po kodyfikacji przeprowadzonej przez papieżaGrzegorza I Wielkiego opierał się na systemie ośmiu skal - czterech głównych (dorycka, frygijska, lidyjska, mixkslidyjska) i czterech pochodnych, tzw. plagalnych (hypodorycka, hypofrygijska, hypolidyjska, hypomiksolidyjska). Mógł być wykonywany solo lub przez chór.
Obejmował dwa typu śpiewu: 1) accentus, tj. melorecytację zbudowaną na jednym lub kilku dźwiękach, przy pomocy której odtwarzano psalmy, proroctwa, oracje, epistoły, ewangelie itp., 2) concentus, tj. śpiew właściwy w odmianach sylabicznej i melizmatycznej, który służył do realizacji w czasie Mszy św. jej fragmentów stałych (Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei) i zmiennych (Introit, Graduał, Alleluja, Tractus, Sekwencja, Offertorium, Communio), a także do wykonywania części śpiewów celebransa (np. Pater noster czy Ite, missa est) oraz lamentacji, hymnów, antyfon (2 chóry na przemian), responsoriów (na zmianę solista i chór) itd.
Oficjalna kościelna edycja chorału gregoriańskiego nosi nazwę Liber usualisi obejmuje dwa dawniejsze zbiory: Liber Antiphonarius (albo Antiphonale Romanum) i Liber Gradualis (albo Graduale Romanum). Zobacz też Schola cantorum.
0 votes Thanks 1
melo57
Chorał gregoriański to tradycyjny, jednogłosowy śpiew liturgiczny chrześcijaństwa zachodniego. W XVII w. wyszedł z użycia, aby w XIX w. przeżyć renesans w Kościele rzymskokatolickim i w anglokatolickim skrzydle kościoła anglikańskiego. Chorał gregoriański był rozwijany, kodyfikowany i notowany głównie w Frankońskich krajach zachodniej lub centralnej Europy podczas IX i X wieku, z późniejszymi dodatkami i przekształceniami, ale niektóre teksty i melodie mają swój początek w wiekach jeszcze wcześniejszych. Pomimo iż popularna legenda łączy Papieża Grzegorza Wielkiego z wynalezieniem chorału gregoriańskiego, obecnie przyjmuje się, że śpiew noszący jego imię powstał z późniejszej karolińskiej syntezy rzymskiego i galijskiego chorału. Nawiązanie do Grzegorza Wielkiego było "chwytem marketingowym", który miał sprawić, by powstały rzekomo z boskiego natchnienia chorał stał się elementem liturgii praktykowanym w całym cesarstwie. Jedno Cesarstwo, jeden Kościół, jeden chorał – podkreślanie jedności było jednym z priorytetów w czasach Karolingów.
Chorał gregoriański, Śpiew gregoriański, jednogłosowy śpiew w liturgiiKościoła rzymskokatolickiego, przeznaczony do wykonywania w ciągu całego roku kościelnego. Chorał gregoriański powstał z połączenia elementów hebrajskiej muzyki synagogalnej (psalm, cantica), muzyki greckiej i bizantyjskiej oraz stanowiących ich pierwszą syntezę hymnów wczesnochrześcijańskich (najstarszy znany pochodzi z III w., odnaleziony został w Oksyrynchos).
W postaci dojrzałej, a więc po kodyfikacji przeprowadzonej przez papieżaGrzegorza I Wielkiego opierał się na systemie ośmiu skal - czterech głównych (dorycka, frygijska, lidyjska, mixkslidyjska) i czterech pochodnych, tzw. plagalnych (hypodorycka, hypofrygijska, hypolidyjska, hypomiksolidyjska). Mógł być wykonywany solo lub przez chór.
Obejmował dwa typu śpiewu: 1) accentus, tj. melorecytację zbudowaną na jednym lub kilku dźwiękach, przy pomocy której odtwarzano psalmy, proroctwa, oracje, epistoły, ewangelie itp., 2) concentus, tj. śpiew właściwy w odmianach sylabicznej i melizmatycznej, który służył do realizacji w czasie Mszy św. jej fragmentów stałych (Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei) i zmiennych (Introit, Graduał, Alleluja, Tractus, Sekwencja, Offertorium, Communio), a także do wykonywania części śpiewów celebransa (np. Pater noster czy Ite, missa est) oraz lamentacji, hymnów, antyfon (2 chóry na przemian), responsoriów (na zmianę solista i chór) itd.
Oficjalna kościelna edycja chorału gregoriańskiego nosi nazwę Liber usualisi obejmuje dwa dawniejsze zbiory: Liber Antiphonarius (albo Antiphonale Romanum) i Liber Gradualis (albo Graduale Romanum). Zobacz też Schola cantorum.