Wymień wody powierzchniowe w tatrach zachodnich prosze
bladi0
Tatry są odrębnym regionem pod względem hydrograficznym w porównaniu z sąsiednimi regionami (wynika to z budowy geologicznej, rzeźby, klimatu, szaty roślinnej). Tatry są obszarem, który otrzymuje największą ilość opadów w ciągu roku. Średnio, rocznie spada tam od 1200 mm do 1600 mm opadów. Część tej wody odparowuje, część magazynowana jest w jeziorach, odprowadzana do rzek lub wsiąka w podłoże powodując zasilanie wód podziemnych. Wody w Tatrach można podzielić na cztery grupy:
sieć rzeczna, jeziora, źródła, wody podziemne. Sieć rzeczna ma długość około 110 km (długość potoków w całych Tatrach Polskich wynosi 175 km), a okresowa 100 km. Gęstość sieci rzecznej wynosi 0,9 km/km2. Temperatura potoków w lecie wynosi 10?C, w zimie spada do 1?C. Tatry Zachodnie odwadniane są przez wody Białego i Czarnego Dunajca. Czarny Dunajec tworzą dwa potoki Kościeliski Potok oraz Chochołowski Potok. Za źródłowy potok Czarnego Dunajca uważa się Wyżni Chochołowski Potok. Małołącki Potok jest źródłowym potokiem Białego Dunajca. Potoki górskie mają duży spadek, często występują na nich progi i kaskady. Jeziora w Tatrach Zachodnich są bardzo nieliczne. Największym jest Smreczyński Staw o powierzchni 0,75 hektara oraz Niżni Toporowy Staw o powierzchni 0,62 hektara. Występują też nieliczne jeziora okresowe (Nyka 1992). Źródła jak i wody podziemne są charakterystyczne dla Tatr Zachodnich. Źródła występują bardzo licznie. Jest ich około 600. Odprowadzają one wody podziemne, a wypływają w większości na wysokościach 800-1200 m.n.p.m. Wydajność źródeł jest różna, przeważają jednak źródła o wydajności 0,1 l/sek.(jest ich 36%) oraz źródła o wydajności 0,5 l/sek (64%). Występują również ogromne wywierzyska odwadniające wielkie systemy jaskiniowe jak Lodowe Źródło w Dolinie Kościeliskiej (wydajność 800-1000 l/sek.), czy Wywierzysko Chochołowskie (500 l/sek.). Do innych znanych źródeł należą Olczyskie, Bystrej, Goryczkowe. Występują też wywierzyska czynne okresowo, przy wysokim stanie wód podziemnych (roztopy, obfite opady deszczu). Temperatura źródeł waha się między 2-10?C. Spadek temperatury wynosi od 0,45 do 0,55?C na każde 100 metrów wzniesienia (Kunicki, Szczerba 1996). Przeważają źródła o temperaturze 4-8?C. Lodowe Źródło ma stałą temperaturę 4?C, a Chochołowskie 5?C. Odmienny typ prezentują cieplice, które pochodzą z dużych głębokości. Wydostają się one na powierzchnię w miejscach dyslokacji tektonicznych. Do takich cieplic należy źródło w Jaszczurówce o stałej temperaturze +18,5?C, oraz źródło na Antałówce o temperaturze +34?C (Kondracki 1980). Wody podziemne ze względu na budowę geologiczną Tatr przeważają nad wodami powierzchniowymi. Wody podziemne możemy podzielić na: Wody krasowe stanowiące największy procent wód podziemnych w Tatrach Zachodnich. Występują one w wapieniach i dolomitach triasowych, tworząc zbiorniki w rejonie Kominiarskiego Wierchu i Czerwonych Wierchów, w masywie Giewontu i Myślenickich Turni oraz Krokwi i Nosala. Wody te wypływają w postaci źródeł (wywierzysk) zazwyczaj w dnach dolin. Są to wody posiadające niskie temperatury. Obszary położone powyżej źródeł są bezwodne. Wody krystaliczne występują w szczelinach skał krystalicznych w południowej części Tatr. Wody te są nieliczne, o czym świadczy mała wydajność źródeł. Charakteryzują się one dużą rozpiętością temperatur od 2?C do 8,5?C, oraz dobowymi wahaniami temperatur. Wody morenowe występują w obszarach kotłów polodowcowych dolin: Wyżniej Chochołowskiej, Jarząbczej, Starobociańskiej, Tomanowej, Pyszniańskiej. Wody morenowe wykazują duże roczne wahania poziomu, czasami zanikają zupełnie. Temperatura tych wód jest niska: od 2?C do 8?C (Kunicki, Szczerba
Wody w Tatrach można podzielić na cztery grupy:
sieć rzeczna,
jeziora,
źródła,
wody podziemne.
Sieć rzeczna ma długość około 110 km (długość potoków w całych Tatrach Polskich wynosi 175 km), a okresowa 100 km. Gęstość sieci rzecznej wynosi 0,9 km/km2. Temperatura potoków w lecie wynosi 10?C, w zimie spada do 1?C. Tatry Zachodnie odwadniane są przez wody Białego i Czarnego Dunajca. Czarny Dunajec tworzą dwa potoki Kościeliski Potok oraz Chochołowski Potok. Za źródłowy potok Czarnego Dunajca uważa się Wyżni Chochołowski Potok. Małołącki Potok jest źródłowym potokiem Białego Dunajca. Potoki górskie mają duży spadek, często występują na nich progi i kaskady.
Jeziora w Tatrach Zachodnich są bardzo nieliczne. Największym jest Smreczyński Staw o powierzchni 0,75 hektara oraz Niżni Toporowy Staw o powierzchni 0,62 hektara. Występują też nieliczne jeziora okresowe (Nyka 1992).
Źródła jak i wody podziemne są charakterystyczne dla Tatr Zachodnich.
Źródła występują bardzo licznie. Jest ich około 600. Odprowadzają one wody podziemne, a wypływają w większości na wysokościach 800-1200 m.n.p.m. Wydajność źródeł jest różna, przeważają jednak źródła o wydajności 0,1 l/sek.(jest ich 36%) oraz źródła o wydajności 0,5 l/sek (64%). Występują również ogromne wywierzyska odwadniające wielkie systemy jaskiniowe jak Lodowe Źródło w Dolinie Kościeliskiej (wydajność 800-1000 l/sek.), czy Wywierzysko Chochołowskie (500 l/sek.). Do innych znanych źródeł należą Olczyskie, Bystrej, Goryczkowe. Występują też wywierzyska czynne okresowo, przy wysokim stanie wód podziemnych (roztopy, obfite opady deszczu).
Temperatura źródeł waha się między 2-10?C. Spadek temperatury wynosi od 0,45 do 0,55?C na każde 100 metrów wzniesienia (Kunicki, Szczerba 1996).
Przeważają źródła o temperaturze 4-8?C. Lodowe Źródło ma stałą temperaturę 4?C, a Chochołowskie 5?C. Odmienny typ prezentują cieplice, które pochodzą z dużych głębokości. Wydostają się one na powierzchnię w miejscach dyslokacji tektonicznych. Do takich cieplic należy źródło w Jaszczurówce o stałej temperaturze +18,5?C, oraz źródło na Antałówce o temperaturze +34?C (Kondracki 1980).
Wody podziemne ze względu na budowę geologiczną Tatr przeważają nad wodami powierzchniowymi. Wody podziemne możemy podzielić na:
Wody krasowe stanowiące największy procent wód podziemnych w Tatrach Zachodnich. Występują one w wapieniach i dolomitach triasowych, tworząc zbiorniki w rejonie Kominiarskiego Wierchu i Czerwonych Wierchów, w masywie Giewontu i Myślenickich Turni oraz Krokwi i Nosala. Wody te wypływają w postaci źródeł (wywierzysk) zazwyczaj w dnach dolin. Są to wody posiadające niskie temperatury. Obszary położone powyżej źródeł są bezwodne.
Wody krystaliczne występują w szczelinach skał krystalicznych w południowej części Tatr. Wody te są nieliczne, o czym świadczy mała wydajność źródeł. Charakteryzują się one dużą rozpiętością temperatur od 2?C do 8,5?C, oraz dobowymi wahaniami temperatur.
Wody morenowe występują w obszarach kotłów polodowcowych dolin: Wyżniej Chochołowskiej, Jarząbczej, Starobociańskiej, Tomanowej, Pyszniańskiej. Wody morenowe wykazują duże roczne wahania poziomu, czasami zanikają zupełnie. Temperatura tych wód jest niska: od 2?C do 8?C (Kunicki, Szczerba