Boleslaw, wsród Piastów trzeci z kolei, chcial dorównac swoim wielkim poprzednikom: Chrobremu i Smialemu. Pomimo iz nie wlozyl korony królewskiej, zaliczany jest do najwybitniejszych polskich wladców. Byl mlodszym synem Wladyslawa Hermana i jego drugiej zony, ksiezniczki czeskiej Judyty. Starszy brat Krzywoustego - Zbigniew pochodzil z pierwszego malzenstwa ojca, a jego matka nie miala nic wspólnego z ksiazecym rodem. Swój przydomek zawdzieczal Boleslaw pewnej deformacji czaszki, która powodowala niesymetryczny uklad miesni twarzy. Zgodnie z tym, co przekazuja zródla, juz jako siedmiolatek wzial udzial w kierowanej przez wojewode Sieciecha wyprawie na Morawy, by \"z imienia tylko walczyc\". Gall Anonim tak wspomina to wydarzenie: [...] spustoszyli przewazna czesc Moraw, przywiedli stamtad obfity lup i jenców, i powrócili bez wypadku na polu bitwy lub w drodze\". Zrównanie w zaslugach wojennych Sieciecha i bardzo mlodego Boleslawa jest oczywiscie przesada, ale fakt wyslania syna przez ojca na wojenna wyprawe w XI wieku nie wywolywal zdziwienia. Sredniowieczne zasady wychowania chlopców zakladaly od najmlodszych lat obycie z lukiem, wlócznia, mieczem, a takze polowania na róznego zwierza. Ponoc Boleslaw wyróznial sie posród rówiesników mestwem. \"Pewnego razu - pisze Gall - Marsowe dziecie, siedzac w lesie przy sniadaniu, ujrzalo ogromnego dzika [...]; natychmiast zerwal sie od stolu, pochwycil oszczep i popedzil za nim atakujac go zuchwale, nawet bez psa\". Pietnastoletni Boleslaw na czele druzyny ojca ruszyl z odsiecza oblezonemu przez Pomorzan Santokowi. Pokonal napastników i po powrocie do Plocka otrzymal pas rycerski. Wydarzenia te wywarly duzy wplyw na dalsze losy ksiecia. Nigdy nie stronil od wojaczki, a na polu walki wykazywal sie niezwykla odwaga. Jeszcze za zycia Wladyslaw Herman podzielil panstwo pomiedzy dwóch potomków. Po smierci ojca w 1102 roku mlodszy z synów otrzymal Slask oraz Malopolske i podlegal wladzy zwierzchniej starszego, który wzial w posiadanie Wielkopolske, Kujawy, ziemie sieradzko-leczycka oraz Mazowsze. Ta niekorzystna dla ambitnego i pragnacego zjednoczenia ziem polskich Krzywoustego okolicznosc doprowadzila do konfliktu ze Zbigniewem. Ostatecznie Boleslaw pokonal brata i w 1107 roku zmusil go do opuszczenia ojczyzny. Podjeta przez Zbigniewa próba powrotu przy wsparciu niemieckiego cesarza Henryka V (1109) nie powiodla sie. Dzieki sojuszowi Boleslawa Krzywoustego z królem wegierskim, Kolomanem, i zastraszeniu Czechów, sojuszników niemieckich, wyprawa niemiecka zakonczyla sie kleska. Do historii przeszla dzielna postawa powstanców Głogowa i pokonanie Niemców kolo Wrocławia. Suwerennosc Polski zostala obroniona, a cesarz wycofal sie z naszego kraju i wiecej juz nie popieral staran Zbigniewa o wladze w Polsce. Gdy Krzywousty zezwolil w koncu Zbigniewowi na przyjazd do Polski, o braterskiej przyjazni nie bylo juz mowy. Wprawdzie Boleslaw przydzielil powracajacemu kilka grodów, zobowiazujac go jednoczesnie do posluszenstwa, lecz wkrótce uwiezil starszego brata i rozkazal oslepic. Niedlugo potem Zbigniew zmarl w lochu.
Boleslaw Krzywousty (1086-1138)
Boleslaw, wsród Piastów trzeci z kolei, chcial dorównac swoim wielkim poprzednikom:
Chrobremu i Smialemu. Pomimo iz nie wlozyl korony królewskiej, zaliczany jest do najwybitniejszych polskich wladców. Byl mlodszym synem Wladyslawa Hermana i jego drugiej zony, ksiezniczki czeskiej Judyty. Starszy brat Krzywoustego - Zbigniew pochodzil z pierwszego malzenstwa ojca, a jego matka nie miala nic wspólnego z ksiazecym rodem. Swój przydomek zawdzieczal Boleslaw pewnej deformacji czaszki, która powodowala niesymetryczny uklad miesni twarzy. Zgodnie z tym, co przekazuja zródla, juz jako siedmiolatek wzial udzial w kierowanej przez wojewode Sieciecha wyprawie na Morawy, by \"z imienia tylko walczyc\". Gall Anonim tak wspomina to wydarzenie: [...] spustoszyli przewazna czesc Moraw, przywiedli stamtad obfity lup i jenców, i powrócili bez wypadku na polu bitwy lub w drodze\".
Zrównanie w zaslugach wojennych Sieciecha i bardzo mlodego Boleslawa jest oczywiscie przesada, ale fakt wyslania syna przez ojca na wojenna wyprawe w XI wieku nie wywolywal zdziwienia. Sredniowieczne zasady wychowania chlopców zakladaly od najmlodszych lat obycie z lukiem, wlócznia, mieczem, a takze polowania na róznego zwierza. Ponoc Boleslaw wyróznial sie posród rówiesników mestwem. \"Pewnego razu - pisze Gall - Marsowe dziecie, siedzac w lesie przy sniadaniu, ujrzalo ogromnego dzika [...]; natychmiast zerwal sie od stolu, pochwycil oszczep i popedzil za nim atakujac go zuchwale, nawet bez psa\". Pietnastoletni Boleslaw na czele druzyny ojca ruszyl z odsiecza oblezonemu przez Pomorzan Santokowi. Pokonal napastników i po powrocie do Plocka otrzymal pas rycerski. Wydarzenia te wywarly duzy wplyw na dalsze losy ksiecia. Nigdy nie stronil od wojaczki, a na polu walki wykazywal sie niezwykla odwaga. Jeszcze za zycia Wladyslaw Herman podzielil panstwo pomiedzy dwóch potomków. Po smierci ojca w 1102 roku mlodszy z synów otrzymal Slask oraz Malopolske i podlegal wladzy zwierzchniej starszego, który wzial w posiadanie Wielkopolske, Kujawy, ziemie sieradzko-leczycka oraz Mazowsze.
Ta niekorzystna dla ambitnego i pragnacego zjednoczenia ziem polskich Krzywoustego okolicznosc doprowadzila do konfliktu ze Zbigniewem. Ostatecznie Boleslaw pokonal brata i w 1107 roku zmusil go do opuszczenia ojczyzny. Podjeta przez Zbigniewa próba powrotu przy wsparciu niemieckiego cesarza Henryka V (1109) nie powiodla sie. Dzieki sojuszowi Boleslawa Krzywoustego z królem wegierskim, Kolomanem, i zastraszeniu Czechów, sojuszników niemieckich, wyprawa niemiecka zakonczyla sie kleska. Do historii przeszla dzielna postawa powstanców Głogowa i pokonanie Niemców kolo Wrocławia.
Suwerennosc Polski zostala obroniona, a cesarz wycofal sie z naszego kraju i wiecej juz nie popieral staran Zbigniewa o wladze w Polsce. Gdy Krzywousty zezwolil w koncu Zbigniewowi na przyjazd do Polski, o braterskiej przyjazni nie bylo juz mowy. Wprawdzie Boleslaw przydzielil powracajacemu kilka grodów, zobowiazujac go jednoczesnie do posluszenstwa, lecz wkrótce uwiezil starszego brata i rozkazal oslepic. Niedlugo potem Zbigniew zmarl w lochu.
Bolesław Krzywousty (1102-1138)
· Wojna polsko-niemiecka (1109)
· Zamordowanie Zbigniewa (1112)
· Bunt palatyna Skarbimira (1117)
· Podbój Pomorza Wschodniego (1116)
· Podbój Pomorza Zachodniego (1122)
· Zjazd w Merseburgu (1135)
· Testament (statut) Bolesława Krzyw. (1138)
Rozbicie dzielnicowe (1138-1320)