Perłą polskiej romańskiej architektury jest kolegiata w Tumie pod Łęczycą. Jest to najlepiej zachowaną obok Kolegiaty pw. Św. Piotra i Pawła w Kruszwicy budowla tego typu w naszym kraju. Innymi przykładami budowli romańskich jest Kościół Klarysek pw. Św. Andrzeja w Krakowie.Najlepiej zachowana romańska świątynia zakonna w Polsce lub Kościół Cystersów pw. Św. Wojciecha i Najświętszej Marii Panny w Jędrzejowie.Jedno z czterech romańskich opactw zakonu w Sandomierskiem, przebudowane w epoce późnego baroku. Po romanizmie przyszla pora na styl zwany gotykiem. narodził si on ę w XII w. W północnej Francji, w czasie złotego wieku stylu romańskiego. Wtedy to stwierdzono, że sklepienie krzyżowo-żebrowe można oprzeć na kolumnach bądź filarach, zamiast na samych ścianach. W zasadzie właśnie w taki sposób powstał ten styl architektoniczny. Gotyk uważa się za dojrzalszą formę romanizmu, a jednak pierwszy od drugiego różni się bardzo. W Polsce jednym z niewielu miast, w którym objawiała się architektura gotycka był Wrocław. Znajdują się tam kościoły św. Elżbiety, św. Marii Magdaleny, św. Krzyża, Najświętszej Marii Panny oraz Archikatedra św. Jana Chrzciciela. Wszystkie te budowle są przykładami najczystszego gotyku. Innymi przykładami europejskich budowli gotyckich są: - Katedra w Ulm (Niemcy), XIV w. Łuk ostry w trzyczęściowym portalu, takie same łuki w oknach wieży. - Katedra Panny Marii - Notre Dame w Paryżu, XII w. Zwróćcie uwagę zwłaszcza na piękne ostrołukowe i bogato rzeźbione portale i na maswerkową rozetę pośrodku fasady. - Katedra Notre Dame w Paryżu - Lidzbark Warmiński, zamek biskupi z XIV-XVI w. - "Orle gniazdo" - ruiny zamku Chojnik na dolnym śląsku; stoi on na granitowej górze (627 m n. p. m.), 1353-1567. - Ratusz we Wrocławiu, XIV-XV w - Ołtarz Wita Stwosza w kościele Panny Marii w Krakowie, 1477-1489
Perłą polskiej romańskiej architektury jest kolegiata w Tumie pod Łęczycą. Jest to najlepiej zachowaną obok Kolegiaty pw. Św. Piotra i Pawła w Kruszwicy budowla tego typu w naszym kraju. Innymi przykładami budowli romańskich jest Kościół Klarysek pw. Św. Andrzeja w Krakowie.Najlepiej zachowana romańska świątynia zakonna w Polsce lub Kościół Cystersów pw. Św. Wojciecha i Najświętszej Marii Panny w Jędrzejowie.Jedno z czterech romańskich opactw zakonu w Sandomierskiem, przebudowane w epoce późnego baroku. Po romanizmie przyszla pora na styl zwany gotykiem. narodził si on ę w XII w. W północnej Francji, w czasie złotego wieku stylu romańskiego. Wtedy to stwierdzono, że sklepienie krzyżowo-żebrowe można oprzeć na kolumnach bądź filarach, zamiast na samych ścianach. W zasadzie właśnie w taki sposób powstał ten styl architektoniczny. Gotyk uważa się za dojrzalszą formę romanizmu, a jednak pierwszy od drugiego różni się bardzo.
W Polsce jednym z niewielu miast, w którym objawiała się architektura gotycka był Wrocław. Znajdują się tam kościoły św. Elżbiety, św. Marii Magdaleny, św. Krzyża, Najświętszej Marii Panny oraz Archikatedra św. Jana Chrzciciela. Wszystkie te budowle są przykładami najczystszego gotyku. Innymi przykładami europejskich budowli gotyckich są: - Katedra w Ulm (Niemcy), XIV w. Łuk ostry w trzyczęściowym portalu, takie same łuki w oknach wieży. - Katedra Panny Marii - Notre Dame w Paryżu, XII w. Zwróćcie uwagę zwłaszcza na piękne ostrołukowe i bogato rzeźbione portale i na maswerkową rozetę pośrodku fasady. - Katedra Notre Dame w Paryżu - Lidzbark Warmiński, zamek biskupi z XIV-XVI w. - "Orle gniazdo" - ruiny zamku Chojnik na dolnym śląsku; stoi on na granitowej górze (627 m n. p. m.), 1353-1567. - Ratusz we Wrocławiu, XIV-XV w - Ołtarz Wita Stwosza w kościele Panny Marii w Krakowie, 1477-1489