Question

Wymień epoki literackie i opisz je+ podaj charakterystyczne cechy i twórców z tego okresu

Answer 1

 

Antyk-To wieki, podczas których powstawały i utrwalały sie klasyczne wzorce oraz wartości. Dorobek artystyczny twórców antyku zawsze był inspiracją dla twórców kolejnych epok. To w antyku wykrystalizowały się gatunki literackie i normy tworzenia sztuki. Wśród pojęć pojawiły sie: mimesis i katharsis oraz tragizm; wśród ideałów: harmonia, ład, spokój, umiar, "złoty środek". Poeci: Homer (Iliada, Odyseja) Anakreont, Safona, Wergiliusz, Sofokles.

 

 

 

Średniowiecze- Nazwa "średniowiecze" pochodzi od łacińskiego sformułowania "medium aevum" - wiek średni. To epoka religijna, uduchowiona, kierująca myśl ludzką ku Bogu i pozaziemskim wartościom. W utworach średniowiecznych pojawiają się motywy ascezy i smierci. Ogromną rolę przypisuje się symbolom, wierze w magię liczb wymowę znaków natury. Wzorce osobowe: święty asceta, rycerz chrześcijański, doskonały władca

 

 

Renesans-Polska nazwa "renesans" pochodzi od francuskiego słowa "renaissance", co oznacza odrodzenie. Odrodzenie polegało na powrocie do idei antyku wraz z całym jego dorobkiem literackim, filozoficznym i kulturowym. Za kolebkę renesansu uważa się Włochy.Poeci epoki w Polsce: Jan Kochanowski, M. Rej, A. Frycz Modrzewski, M. Sęp szarzyński.

 

Barok

Nazwa epoki pochodzi od portugalskiego słowa "barocco", które w języku jubilerów oznaczało perłę o nieregularnym kształcie. U podstaw estetyki barokowej legło przekonanie, że nie można zdefiniować piękna, gdyż zależy ono od gustów odbiorców. Dzięki takiemu stanowisku można było wprowadzić na teren sztuki brzydotę jako pełnoprawny środek ekspresji.Poeci i pisarze: J. A. Morsztyn, J. Chryzostom Pasek, D. Naborowski, W. Potocki

 

 

Oświecenie

Nazwa "oświecenie" jest związana z przeświadczeniem o szczególnej misji, jaką epoka ta miała odegrać w dziejach kultury europejskiej. Oświecenie ti inaczej "wiek rozumu", "wiek filozofów", bo właśnie rozum ludzki miał być naturalnym światłem wskazującym drogę poznania świata i człowieka. To właśnie w epoce oświecenia gwałtownie rozwinęła się filozofia, nauka, dokonywały się wielkie przemiany społeczne, polityczne i ustrojowe. Poeci i pisarze: I. Krasicki, Julian Ursyn Niemcewicz, A. Naruszewicz, S. Trembecki, F. Karpiński.

 

Romantyzm

Do jezyka polskiego termin "romantyzm" przeszedł bezpośrednio z języka francuskiego, gdzie słowo "la romantisme'' oznaczało całokształt zjawisk filozoficznych, literackich i ideowo-artystycznych, wpływających na pojmowanie świata, społeczeństwa i roli jednostki. Nadrzędną rolę pełniły uczucia, serce, wiara, intuicja. Wyobraźnia, wrażliwość duszy, kontakt ze światem nierealnym to "drogowskazy" romantyzmu. Nastąpiło rozczarowanie i nieufność wobec rozumu i wiedzy. Główne tematy to: miłość wbrew konwencji, walka o wolność (choćby na przekór realiom), duchowa postać natury, egzotyka Orientu, tajemniczość romantycznego, samotnego bohatera. Romantyzm to epoka poezji i ekspresji uczucia.Poeci i pisarze: A. Mickiewicz, J. Słowacki, C. K. Norwid, A. Fredro, Z. Krasiński.

 

Pozytywizm

Termin "pozytywizm" został opisany w dziele Augusta Comte'a pt. "Kurs filozofii pozytywnej". W pozytywizmie nastąpiło rozczarowanie romantycznym entuzjazmem i postawą "mierz siły na zamiary". Wróciła wiara w naukę, postulaty scjentyzmu, pracy ograniczonej, pracy u podstaw, czyli reformy społeczeństwa i edukacji warstw niższych. Pozytywizm to epoka prozy - królują w niej powieść i nowela. Pisarze: H. Sienkiewicz, B. Prus, E. Orzeszkowa, M. Konopnicka

 

 

Moda Polska

Nazwę epoko zaczerpnięto z ukazującego się w 1898 r. w krakowskim "Życiu" cyklu artykułów Artura Górskiego, zatytułowanych "Młoda Polska". Polska nazwa została utworzona przez analogię do podobnych ruchów artystyczno- ideowych, jakie w tym czasie przetoczyły się przez całą Europę: Młode Niemcy, Młoda Skandynawia, itd. Przymiotnik "młoda" miał być określeniem grup twórców, którzy mieli wpływ na kształtowanie się nowych prądów w odróżnieniu od "starych", czyli spadkobierców epoki pozytywizmu. Inne nazwy określające charakter tej epoki to: neoromantyzm, modernizm, dekadentyzm, symbolizm. Poeci i pisarze: J. Kasprowicz, K. Przerwa-Tetmajer, L. Staff, B. Leśmian, S. Wyspiański, W. Reymont, G. Zapolska.

 

Dwudziestolecie Międzywojenne

W ten sposób określa się epokę, która przypadła na okres pomiędzy dwiema wojnami światowymi. Obfitowała ona w osiągnięcia techniki i rozwój nauki: fizyki, medycyny, przemysłu na wielką skalę. Wśród ideologii dużą rolę odegrał pragmatyzm, czyli przeświadczenie o praktycznym sensie sztuki i nauki, ale także egzystencjalizm (trwoga istnienia człowieka samotnego we wszechświecie) oraz katastrofizm (przekonanie o nadchodzącym końcu świata).Poeci i pisarze: Z. Nałkowska, M. Dąbrowska, S. I. Witkiewicz, W. Gombrowicz, Cz. Miłosz, A. Słonimski, J. Tuwim, Bruno Schulz.