Wymień dowolny fragment epiki, liryki lub dramatu i na jego podstwie wypisz cechy charakterystyczne dla jego gatunku.
Potrzebne na zaraz, do godz 23.00 max !
Całkowita dowolność utworów itp. Oby tylko było zrobione. Dzięki ;)
More Questions From This User See All
Inwokacja Pan Tadeusz EPIKA
Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie.
Ile cię trzeba cenić, ten tylko się dowie,
Kto cię stracił. Dziś piękność twą w całej ozdobie
Widzę i opisuję, bo tęsknię po tobie.
Panno Święta, co jasnej bronisz Częstochowy
I w Ostrej świecisz Bramie! Ty, co gród zamkowy
Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!
Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem
(Gdy od płaczącej matki pod Twoją opiekę
Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę
I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu
Iść za wrócone życie podziękować Bogu),
...
zwrotu do adresata (inaczej inwokacyjna) – podmiot liryczny jest wyraźnie obecny, ale swe myśli kieruje do konkretnego adresata (człowieka, grupy ludzi, przedmiotu, zjawiska, abstrakcyjnego pojęcia)
DRAMAT Pan Tadeusz Dziady cz2
CHÓR
Ciemno wszędzie, głucho wszędzie,Co to będzie, co to będzie?GUŚLARZ
Zamknijcie drzwi od kaplicyI stańcie dokoła truny;Żadnej lampy, żadnej świécy,W oknach zawieście całuny.Niech księżyca jasność bladaSzczelinami tu nie wpada.Tylko żwawo, tylko śmiało.STARZEC
Jak kazałeś, tak się stało.CHÓR
Ciemno wszędzie, głucho wszędzie,Co to będzie, co to będzie?Strukturę dramatu charakteryzuje centralne znaczenie akcji, główną formą podawczą jest dialog. Utwór zawiera tekst główny (dialogi, monologi) oraz tekst poboczny (didaskalia, wskazówki inscenizacyjne). Specyfiką dramatu jest akcja konfliktowa, rozczłonkowana na szereg epizodów (scen, aktów), oraz – przeważnie – brak warstwy narracyjnej.Dramat:
Jako utwór literacki dramat charakteryzuje się przede wszystkim tym, że jest tworzony w celu realizacji scenicznej, jednak występują też dramaty niesceniczne, których autorzy skupili się bardziej na rozbudowie samego tekstu. Ale i te granice są płynne: na początku uważano dramaty romantyczne za niesceniczne, podczas gdy dziś Dziady Adama Mickiewicza to jeden z najczęściej wystawianych dramatów.
Przykład:Dziady
"(...) Z dala, już z dala widno, że stolica.
Po obu stronach wielkiej, pysznej drogi
Rzędy pałaców. - Tu niby kaplica
Z kopułą, z krzyżem; tam jak siana stogi
Posągi stoją pod słomą i śniegiem;
Owdzie, za kolumn korynckich szeregiem,
Gmach z płaskim dachem, pałac letni, włoski,
Obok japońskie, mandaryńskie kioski
Albo z klasycznych czasów Katarzyny
Świeżo małpione klasyczne ruiny.(...)"
Liryka:
-bezpośrednia – bezpośrednio, wprost, w 1. os. lp., "ja" liryczne wyznaje swoje uczucia, przeżycia, myśli (np. elegia):
-osobista – bezpośrednie wyznania podmiotu lirycznego prezentują rozważania na temat myśli, uczuć poety utożsamianego z podmiotem lirycznym
-roli –podmiot liryczny wchodzi w rolę konkretnej postaci, często historycznej
-maski – podmiot liryczny przyjmuje postać np.: rośliny, zwierzęcia, rzeczy, przypisując im np. swoje uczucia
-pośrednia – podmiot liryczny jest bardziej ukryty, nie wyznaje wprost, lecz wyraża swe myśli przez sytuacje, zdarzenia, opisy; utwory te mają charakter narracyjny lub dialogowy, stąd istnieje kilka odmian tego rodzaju liryki:
-opisowa – uczucia podmiotu lirycznego wyrażone są przez opis np. krajobrazu, przedmiotu
-sytuacyjna (narracyjna) – w formie wypowiedzi dialogowych i narracyjnych podmiot liryczny prezentuje jakieś zdarzenie (sytuację), w którym nie brał udziału; oprócz podmiotu lirycznego pojawia się bohater liryczny (np. sielanka)
-podmiotu zbiorowego – podmiot liryczny to tzw. "my"
-zwrotu do adresata
Przykład: Treny Jana Kochanowaskiego
"(...)Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe
I lamenty, i skargi Symonidowe,
Wszytki troski na świecie, wszytki wzdychania
I żale, i frasunki, i rąk łamania,
Wszytki a wszytki za raz w dom się mój noście,
A mnie płakać mej wdzięcznej dziewki pomożcie,
Z którą mię niepobożna śmierć rozdzieliła
I wszytkich moich pociech nagle zbawiła.(...)"
fragment Trenu I
Epika:
-obecność narratora
-świat przedstawiony
-fabuła (i układ przyczynowo-skutkowy zdarzeń)
-zapis prozą (wyjątki – epopeja, powieści poetyckie)
Przykład : Quo Vadis Henryka Sienkiewicza.
"(...) O brzasku następnego dnia dwie ciemne postaci posuwały się drogą Apijską ku równinom Kampanii.
Jedną z nich był Nazariusz, drugą Piotr Apostoł, który opuszczał Rzym i męczonych w nim współwyznawców.(...)"
:)