Question

Wyjaśnij pokrótce pojęcia:

- trzy stany sejmujące

- sejmiki deputackie, przedsejmowe, relacyjne

- konstytucja

- zasady jedności i jednomyślności

- elekcja vivente rege

- postanowienia zjazdu wiedeńskiego

- sekularyzacja (Prusy Zakonne → Prusy Książęce)

- teoria heliocentryczna („O obrotach sfer niebieskich”)

- ruch egzekucyjny

- unia realna

- postanowienia unii lubelskiej

- złoty wiek kultury polskiej (najważniejsze dzieła Mikołaja Reja, Jana Kochanowskiego, Andrzeja Frycz Modrzewskiego)

Answer 1

- Trzy stany sejmujące - to któl, senat i izba poselska po nadaniu konstytucji obowiązującej od 27 XI 1815r. do 26 II 1832r.

 

- Sejmik deputacki – wybierał deputata do Trybunału Koronnego i Litewskiego
- Sejmik przedsejmowy – wysłuchiwał legacji króla zwołującej sejm walny, wybierał posłów i sporządzał dla nich instrukcje

- Sejmik relacyjny – wysłuchiwał relacji posłów z sejmu walnego i decydował o przyłączeniu się do jego decyzji, a także ustalał sposób rozdziału podatków uchwalonych na sejmie. Sejmiki relacyjne odbywały się od 1589.

 

- Konstytucja - to akt prawny, określany także jako ustawa zasadnicza, która zazwyczaj ma najwyższą moc prawną w systemie źródeł prawa w państwie.

 

- Zasada Jedności - ustawy każdego sejmu tworzyły całość. Jeśli więc obrady z jakiegokolwiek powodu z jakiegokolwiek powodu zostały przerwane, wszystko co dotąd utracono stawało się nieważne.

Zasada Jednomyślności - jednomyślna zgoda wszystkich bez w

- ustawy każdego sejmu tworzyły całość. Jeśli więc obrady z jakiegokolwiek powodu zostały przerwane, wszystko, co dotąd uradzono stawało się nieważne.

 

Vivente rege – łacińskie określenie odnoszące się do elekcji i koronacji królewskiej dokonanej za życia poprzedniego króla.

 

Postanowienia zjazdu wiedeńskiego:
rozbicie sojuszu zaczepno-odpornego z lutego 1514, zawartego pomiędzy cesarzem Maksymilianem I Habsburgiem, a wielkim księciem moskiewskim Wasylem III
dążenia Habsburgów do sukcesji na Węgrzech i w Czechach.

Sekularyzacja Prus (1525) - ostatni wielki mistrz zakonu Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie (krzyżackiego) Albrecht Hohenzollern przyjął wyznanie luterańskie i przekształcił Prusy Zakonne w świeckie państwo Prusy Książęce, stając się jego władcą (księciem). Jednocześnie złożył hołd lenny swojemu wujowi Zygmuntowi Staremu, królowi Polski.

 

Teoria Heliocentryczna - to teoria budowy Układu Słonecznego, według której w wersji historycznej Słońce znajduje się w środku Wszechświata, zaś w jego współczesnym wydaniu w centrum Układu Słonecznego jest słońce, a wszystkie planety, łącznie z Ziemią, je obiega

 

Ruch egzekucyjny (znany także pod hasłem egzekucji praw, egzekucji dóbr, popularyści, zamoyczycy) – ruch polityczny średniej szlachty w XVI w., w Polsce (a później wRzeczypospolitej Obojga Narodów), którego celem było przeprowadzenie reform w dziedzinie sądownictwa, skarbowości i wojska.

 

Unia realna - związek dwóch lub większej liczby państw, oparty na wspólnych instytucjach państwowych. Unia realna rozwinęła się z unii personalnej. Państwa członkowskie tworzą w ramach unii realnej jeden podmiot prawa międzynarodowego, najczęściej - jedno państwo.

Postanowienia unii lubelskiej:

-Zniesiono zakaz nabywania przez Polaków dóbr na Litwie
-Powołano Sejm Walny
-Wprowadzono jedną walutę
-Zobowiązano się do prowadzenia wspólnej polityki obronnej i zagranicznej
-Wspólny władca wybierany przez oba narody w wolnej elekcji
-odrębne wojska, prawo, skarby i urzędy
- Zachowano odrębne wojsko polskie i litewskie
- Zachowano odrębne języki urzędowe
- Uchwalono unifikację systemów prawnych

Złoty wiek kultury polskiej (najważniejsze dzieła:

 

Mikołaja Reja:

- "Pieśń o prawym bóstwie Syna Bożego"
- "Lew z kotem (dialog)"

Jana Kochanowskiego:
- Treny i fraszki (treny o zmarłej córce Urszuli)

Andrzeja Frycz Modrzewskiego:
Najbardziej znane jego dzieło to napisane po łacinie De Republica emendanda (O poprawie Rzeczypospolitej, 1551).

 

______________

Licze na naj ;]