Question

Wyjaśnij pojęcia związane z antykiem

poezja tyrtejska -

strofa saficka -

anakreontyk -

do każdego ma być przykład literacki (2)

Answer 1

Poezja tyrtejska – rodzaj poezji patriotycznej, nawołującej do walki w obronie niepodległości, budzącej pragnienie obrony ojczyzny i nienawiść do wroga. Jej nazwa wywodzi się od imienia spartańskiego poety Tyrtajosa, twórcy wielu poematów zagrzewających do walki. Wyrazem tej konwencji jest m. in. słynna maksyma "dulce et decorum est pro patria mori" (słodko i zaszczytnie umierać za ojczyznę) z pieśni 2 księgi III Horacego. Poezja tyrtejska była popularna w Polsce w okresie zaborów. Znani polscy przedstawiciele poezji tyrtejskiej to przede wszystkim romantycy, tacy jak Adam Mickiewicz i Juliusz Słowacki, a także, ze współczesnych poetów, Władysław Broniewski, Karol Ławicki

 

Strofa saficka (łac. stropha Sapphica) - typ strofy składającej się z trzech wersów jedenastozgłoskowych i czwartego pięciozgłoskowego. Ten układ strofy wiersza charakterystyczny był dla greckiej poetki Safony, w której wierszach po raz pierwszy pojawił się ten rodzaj strofy. Najstarszym świadectwem użycia tej formy jest Hymn do Afrodyty.

 

Anakreontyk – wierszowany utwór literacki o tematyce biesiadnej, wesołej lub rubasznej, sławiący uroki życia, opowiadający o miłości w sposób żartobliwy. Nazwa gatunku pochodzi od greckiego poety Anakreonta z Teos (VI w. p.n.e), który ukształtował styl i miarę wierszową wiersza anakreontejskiego.

Anakreontyki pisano stylem niskim ze względu na poruszane tematy, jednak forma tych utworów była przeważnie kunsztowna. Zbiór antycznych utworów Anakreonta opublikował po raz pierwszy Henricus Stephanus w 1554 roku; stały się one wzorem dla wszystkich późniejszych twórców anakreontyków, przede wszystkim renesansowych. Pisali je m.in. Torquato Tasso, Wolter, André de Chénier, Friedrich von Hagedorn, Johann Wilhelm Ludwig Gleim, Thomas Moore, Aleksander Puszkin oraz poeci francuskiej Plejady. W Polsce anakreontyki tworzyli m.in. Jan Kochanowski, Józef Bartłomiej Zimorowic, Jan Andrzej Morsztyn, Adam Stanisław Naruszewicz, Stanisław Trembecki[, a także Adam Asnyk.

Answer 2

poezja tyrtejska- nurt w poezji okresu romantyzmu, nazwa pochodzi od greckiego poety Tyrteusza, utwory ukazaywały jakk ważna jest walka o niepodległość, patriotyzm powinien byc najważkiejszy, miała obudzic w Polakach chęć zbrojengo wystąpienia przeciwko zaborcom, 

Przykłady: 

Franciszek Kowalski Ułan na wedecie

Adam Mickiewicz Konrad Wallenrod

 

strofa saficka- jest to rodzaj strofy składającej się z 3 wersów 11 zgłoskowych i 1 wersa 5 zgłoskowego, nazwa pochodzi od greckiej poetki Safony

Przykłady: 

Jan Kochanowski Pieśn X

Safona Do Afrodyty

 

anakreontyk- jest to gatunek wiersza o tematyce miłosnej, charakteryzuje się pogodnym i radosnym nastrojem, nazwa wywodzi się od greckiego poety Anakreonta

Przykłady:

Jan Kochanowski Z Anakreonta

Adam Asnyk Anakreontyk