Question

Wyjaśnij, na czym polega związek między budową a funkcją nabłonka początkowych odcinków dróg oddechowych.

Answer 1

Początkowe odcinki dróg oddechowych są wyścielone nabłonkiem, który ma rzęski. Rzęski te wychwytują zanieczyszczenia z powietrza, nie pozwalając im na dostanie się do płuc i usuwają je podczas kaszlu.

Answer 2

W początkowych odcinkach dróg oddechowych nabłonek pokrywają rzęski, które wyłapują zanieczyszczenia znajdująca się w powietrzu, i dzięki temu te zanieczyszczenia nie są przekazywane do kolejnych odcinków dróg oddechowych.

Answer 3

BUDOWA I FUNKCJE UKŁADU ODDECHOWEGO

W skład układu oddechowego wchodzą:

Narządami pomocniczymi biorącymi udział w ruchach oddechowych są mięśnie: głównie przepona oraz mięśnie międzyżebrowe.
ROLA UKŁADU POKARMOWEGO:
- doprowadzenie do płuc powietrza bogatego w tlen i odprowadzenie powietrza bogatego w dwutlenek węgla,
- nawilżenie, ogrzanie i oczyszczenie powietrza.
GÓRNE DROGI ODDECHOWE
Zaczynają się nozdrzami przednimi, które prowadzą do jamy nosowej.
1) JAMA NOSOWA
- to pierwszy odcinek dróg oddechowy:
• podzielona jest na dwie połowy przegrodą nosa zbudowaną z kości oraz chrząstki;
• wokół jamy nosowej znajdują się przestrzenie wypełnione powietrzem tzw. zatoki oboczne nosa – często występują stany zapalne tych zatok;
• od tyłu jama nosowa łączy się poprzez nozdrza tylne z jamą gardła;
• wewnątrz wysłana jest silnie unaczynioną błoną śluzową pokrytą licznymi rzęskami – migawkami (nabłonek migawkowy), w przedniej części błonę śluzową jamy nosowej pokrywają grube, krótkie włoski;
• możemy w niej wyróżnić okolicę węchową, w błonie śluzowej tej okolicy znajdują się zakończenia nerwów węchowych.
POWIETRZE, które przechodzi przez jamę nosową zostaje:
- oczyszczone z kurzu dzięki śluzowi, rzęskom i włoskom pokrywającym tę jamę;
- ogrzane;
- nawilżone (nasycone parą wodną).
2) GARDŁO
- odcinek, w którym krzyżują się drogi oddechowe i pokarmowe. Jama gardła dzieli się na trzy części:
• górną – nosową, która łączy się z jamą nosową; w bocznej ścianie części nosowej gardła znajdują się (po obu stronach) otwory – ujścia trąbek słuchowych
• środkową – ustną, leżącą bezpośrednio za jamą ustną
• dolną – krtaniową, w której znajduje się wejście do krtani
3) KRTAŃ
- narząd położony między gardłem a tchawicą.
Zbudowana jest z 9 chrząstek, połączonych ze sobą więzadłami i mięśniami, które służą do unoszenia i opuszczania krtani. Jedna z chrząstek – nagłośnia – zamyka wejście do krtani w czasie połykania pokarmu. Zabezpiecza to drogi oddechowe przed niepożądanym wniknięciem do nich cząsteczek pokarmowych.
Wnętrze krtani wysłane jest nabłonkiem z ruchomymi rzęskami. Rzęski poruszają się w kierunku gardła usuwając pyły lub inne zanieczyszczenia, dostające się do krtani wraz z wdychanym powietrzem.
Krtań jest narządem głosotwórczym. Wewnątrz krtani pomiędzy chrząstkami rozpięte są tzw. fałdy głosowe.
Ograniczają one przestrzeń (szparę) zwaną głośnią. Jest to właściwy aparat głosowy.
Dolne fałdy głosowe zwane są strunami głosowymi. Fałdy głosowe mogą się przemieszczać względem siebie dzięki odpowiednim mięśniom, powodując powiększanie lub wycieśnianie szpary głośni.
Szpara głośni może być szeroka, wtedy przechodzące przez nią powietrze nie powoduje powstawania żadnego dźwięku. Wysokość dźwięku (głosu) zależy od stanu napięcia strun głosowych. Natężenie dźwięku zależy od szybkości przepływającego przez szparę głosową powietrza.
DOLNE DROGI ODDECHOWE
1) TCHAWICA
- ma kształt rury o dużej sprężystości, długości około 10-13 cm (u dorosłego człowieka)
• od góry połączona jest z krtanią, u dołu przechodzi w dwa oskrzela.
• ściana tchawicy zbudowana jest z połączonych ze sobą za pomocą więzadeł chrzęstnych pierścieni (16-20). Każda z chrząstek ma kształt podkowy.
• wewnątrz wysłana jest błoną śluzową pokrytą nabłonkiem z rzęskami.

2) OSKRZELA
- są naturalnym przedłużaczem tchawicy
Zbudowane podobnie jak tchawica z podkowiastych chrząstek, połączonych ze sobą więzadłami, wysłane nabłonkiem z ruchomymi rzęskami.
Oskrzela główne rozgałęziają się na oskrzela o mniejszej średnicy, które dają początek jeszcze węższym oskrzelikom. Najdrobniejsze z oskrzelików zakończone są pęcherzykami płucnymi. W ścianach oskrzelików nie występują chrząstki.
System rozgałęzień każdego z oskrzeli głównych tworzy tzw. drzewo oskrzelowe doprowadzające powietrze do każdego z płuc.
Podstawowe zadania TCHAWICY i OSKRZELI to:
• transport powietrza do płuc;
• ogrzewanie i nawilżanie tego powietrza;
• oczyszczanie powietrza z ciał obcych.
3) PŁUCA
- są narządem parzystym o gąbczastej strukturze;
• leżą wewnątrz klatki piersiowej;
• mają kształt zbliżony do spłaszczonych stożków.
Płuco lewe jest nieco mniejsze od prawego w związku z ułożeniem serca.
• pokryte są cienką, błyszczącą błoną tzw. opłucną, której wilgotna powierzchnia ułatwia ruch płuc w czasie oddechu, nie pozwalając na tarcie ścian;
• zbudowane są z milionów pęcherzyków płucnych, z których każdy opleciony jest gęstą siecią naczyń krwionośnych włosowatych. W pęcherzykach płucnych odbywa się wymiana gazowa między wypełniającym je powietrzem a krwią.
Przenikanie gazów przez ściany pęcherzyków jest możliwe, gdyż składają się one (podobnie jak naczynia włosowate) z pojedynczej warstwy komórek.