Question

Wyjaśnij [krótko] pojęcia:

mesjanizm, prometeizm, mistycyzm, irracjonalizm.

I jeszcze opisz [krótko] przebieg wydarzeń dziadów, jako obrzęd a nie książka.

Proszę jak najszybciej :)

Answer 1

Mesjanizm, kierunek w wielu religiach świata, głównie w judaizmie, a także nurt w polskiej filozofii romantycznej i literaturze, związany z oczekiwaniem na zbawcę Mesjasza. Wiara w męczeńską śmierć, spełniającą funkcję odkupieńczą, i zmartwychwstanie.

 

Prometeizm, pogląd filozoficzno-etyczny nawiązujący do mitu postaci Prometeusza. Głosił moralny ideał postępowania, którego celem powinno być dobro grupy społecznej, narodu czy też ludzkości, gotowość do walki o prawa ogółu, wolność itp., choćby przyszło taką postawę okupić największym cierpieniem.

Mistycyzm (z greckiego mystikos - "tajemny"), stan braku rozgraniczenia pomiędzy podmiotem doznającym i przedmiotem (bytem) doznawanym. Główny kierunek w filozoficznej i teologicznej teorii poznania, wywodzący się z tradycji Wschodu, mistyki hinduistycznej, kabalistyki babilońskiej i egipskiej oraz gnozy judaistycznej, wprowadzony na grunt filozofii przez pitagorejczyków w V w. p.n.e., w szczególności przez tych, którzy związali się z orficyzmem i tradycjami mistycznymi i sakramentalnymi. W okresie późniejszym rozwinięty przez zwolenników neopitagoreizmu.

Irracjonalizm, w filozofii poglądy filozoficzne przeciwstawne racjonalizmowi. Za twórcę irracjonalizmu uznaje się św. Augustyna, który głosił przewagę irracjonalnych sił duszy nad rozumem. Twierdził, że naturę ludzką stanowi nie rozum, lecz czynna wola, i przejawia się ona nie w tym, co wie, ale w tym, czego chce.

 

 

Kaplica. Wieczór. Tłum tłoczy się przy trumnie, dokoła której stoją pełne dzbany i tace z jedzeniem.
W pomieszczeniu panuje mrok. Nie pali się żadna świeca, a wszystkie okna zasłonięte są całunami.
Rozpoczyna się starodawny obrzęd Dziadów. Przewodzący rytuałowi Guślarz wypowiada tajemniczą formułę i spala garśc kądzieli, wzywając lekkie duchy. Nagle kaplicę wypełnia światło. Nadchodzą pierwsze duchy. Jest to dwoje dzieci - Józio i Rózia, które męczy nuda i trwoga. Guślarz zadaje pytanie, czego potrzebują, aby dostać sie do Nieba. Dzieci proszą o dwa zairnka gorczycy. Przewodzący obrzędów spełnia życzenie i odsyła dusze do Nieba. Tuż po ich zniknięciu wybija północ. Wówczas Guślarz wypowiada 'klątwę ognia' i wzywa duchy ciężkie. Za oknem rozlega się głos. przy kaplicy stoi upiór blady jak kość, o czerwonych oczach, ze zmierzwionym,i włosami. Błaga, aby wpuszczono go pod kaplicę. Guślarz nie chce go wpuścić. jest to dawny dziedzic wsi. Był on złym panem i teraz prześladują go duchy zmarłych przez niego ludzi. Nie ma on nadziei na dostanie się do Nieba. Guślarz, widząc, że nie może pomóc odsyła widmo. nadchodzi czas na duchy średnie. Przewodniczący obrzędów odprawia rytualna klątwę i przyzywa kolejne dusze. Wtenczas na niebie pojawia się tęcza, po której kroczy młoda dziewczyna w białej szacie. Jest to Zofia- pasterka, za życia obiekt westchnień młodzieńców. Wysmiewała ona miłosne wyznania, teraz za karę nie może dotknąć ziemi. Prosi, by pomogli jej mężczyźni. Jednak Guślarz nie zgadza się jej pomóc i odwołuje ducha. Po odejściu Zosi następuje zakończenie obrzędu. Nagle w kaplicy zjawia się widmo. Nie odzywa się ono oraz nie reaguje na zakl ęcia. Stale nęka jedną z pasterek. Guślarz każe podać sobie stułę i gromnicę, następnie prosi o wyprowadzenie pasterki. Widmo podąża za nią. I tak kończy się starodawny obrzęd Dziadów.

 

Answer 2

mesjanizm- koncepcja religijno-społeczna oparta na wierze w nadejście mesjasza- wybawiciela, który przyniesie lepsza przyszłość

prometeizm-postawa nawiązująca do mitu o Prometeuszu, polega na poświęceniu się jednostki dla dobra ogółu

mistycyzm- termin opisujący doswiadczenie religijne, polegające na bezpośredniej relacji czlowieka z rzeczywistością poza-materialną, pozazmysłową lub transcendentną

irracjonalizm- pogląd filozowiczny głoszący, że rzeczywistości nie da sie poznać w sposób  racjonalny, przypisujący najwyższą wartość pozarozumowym środkom poznawczym

 

Obrzęd dziadów polegal na tym by ugościc dusze by zapewnic sobie ich przychylność i pomóc im w osiągnięciu spokoju w zaświatach. Wędrującym duszom rozpalano ogniska na rozstajach bo mogli spędzić ten dzień z bliskmi. Ogień też uniemożliwiał wyjście na świat upiorów (ludzi ktorzy zmarli nagłą śmiercią, samobujców itp.), w niektórych regionach Polski w miejscach czyjejś gwałtownej smierci kazdy przechodzący miał obowiązek rzucić gałązkę na stos, który następnie co roku palono.