Rewolucja Francuska: GENEZA: nieudolne rządy Ludwika XV i XVI (niekorzystne wojny). Kryzys finansowy – deficyt budżetowy (obciążenie skarbu państwa wynikające z kosztownej polityki zagranicznej; wysokich kosztów utrzymania dworu i armii; kłopoty w rolnictwie – klęska nieurodzaju). Niechęć do absolutyzmu. Przywileje dla szlachty i duchowieństwa. Idee oświecenia( równość i wolność – opinia publiczna), MONARCHIA PARLEMENTARNA: zwołanie Stanów Generalnych (5.05.1789)– deską ratunku Lud. XVI. Dążenie króla do opodatkowania szlachty i duch. Przekształcenie III stanu w Zgromadzenie narodowe - a następ. w Konstytuantę(cel uchwal. Konsty.). Król zaczął gromadzić armię. Na co lud 14.07.1789 wyszedł na ulice Paryża i zdobył twierdze (wiezienie) Bastylię.(Sym. absolutyzmu i terroru). Okres wielkiej trwogi VII-VIII - rozprzestrzenienie się rewolucji. REFORMY KONSTYTUANTY: zniesienie przywilejów stanowych, poddaństwa, dziesięciny i powinności feudalnych. Równość wszystkich wobec prawa. Zniesienie cła wewnęt. Wprowadzenie cenzusu majątkowego. 26 VIII 1789 Uchwalenie Deklaracji Człowieka i Obywatela. Wolność i równość. Swoboda wyznań, słowa, druku, myśli. Trójpodział władzy. Naród zwierzchnią władzą w państwie. Nietykalność osobista. KONSTYTUCJA: 3.09.1791. Francja monarchią Konsty. Trójpodział władzy: Ustawodawcza: Zgromadzenie prawodawcze (Legislatywa, 745 deputowanych); Wykonawcza: król(veto zawieszające) i ministrowie; Sądownicza: sędziowie i ławnicy. Legislatywa: podział X 1791. Po prawej konserwatyści i monarchiści. Po lewej republikanie(żyrondyści i górale). w środku „bagno”. Stany Zjednoczone: KOLONIE: w XVIII w. Istniało już 13 koloni ang. Każda z nich miała odrębny ustrój i formę rządu. Główne zajęcia-rolnictwo PRZYCZYNY: sprzeczności ekonom. I polityczne między koloniami a metropolią. A.- chciała zachować kolonię jako bazę surowcową i rynek zbytu. Ograniczenie przez A. kolonią handlu(akty nawigacyjne). Nakładanie wysokich podatków i ceł. Opłaty stemplowe (opł. Od wszelkiego rodzaju transakcji handlowych) Kolonie – utrzym. Armii ang. Po wprowadzeniu kolej. Opłat – bojkot towarów ang. (1773 bostońskie picie herbaty). WOJNA: 1774 parlament ang. Ogłosił ustawy represyjne. pierwsze starcia. W 1776 zwołanie Kongresu Kontynentalnego (Filadelfia). Koloniści wojna partyz. Wybuch wojny 1775- utworzenie armii ameryk. Pod dowództwem J. Waszyngtona. W maju 1775 utworzenie II Kongresu. Główna ustawa – uchwalenie 4 lipca 1776 Dekl. Niepodl. (T. Jefferson). Wprowadzała ustrój republikańsko- demokratyczny. Początkowe porażki armii kolonialnych. Zwycięska bitwa 1777 pod Saratogą. Pomoc finansowa od Krajów europ. Francja(1778) wypowiedziała wojnę Anglii. (później Hiszpania i Holandia). Bitwa pod Yorktown 1781 - znacząca przewaga kolonistów. Rokowania pokojowe. Wojnę zakończył traktat 1783 w Wersalu. Uznano Niep. SZ. KONSTYTUCJA SZ.: 1787 w Filadelfii pod przew. J.W. Trójpodział władzy. WYKONAWCZA: prezydent (wybierany co 4 lata w 2-stop. wyborach. [wybór elektorów, elektorzy wybierają prezydenta]) Funkcje: połączona f. prezydenta i premiera. Reprezentacja państwa. Zwierzchnik sił zbrojnych. USTAWODAWCZA: 2-izbowy parlament: Senat(wybierana na 6) i Izba Reprezentantów (wybory powszechne – 2 lata; mieszkańcy) SĄDOWNICZA: Sąd najwyższy: interpret. Konstyt.
Rewolucja Francuska:
GENEZA: nieudolne rządy Ludwika XV i XVI (niekorzystne wojny). Kryzys finansowy – deficyt budżetowy (obciążenie skarbu państwa wynikające z kosztownej polityki zagranicznej; wysokich kosztów utrzymania dworu i armii; kłopoty w rolnictwie – klęska nieurodzaju). Niechęć do absolutyzmu. Przywileje dla szlachty i duchowieństwa. Idee oświecenia( równość i wolność – opinia publiczna),
MONARCHIA PARLEMENTARNA: zwołanie Stanów Generalnych (5.05.1789)– deską ratunku Lud. XVI. Dążenie króla do opodatkowania szlachty i duch. Przekształcenie III stanu w Zgromadzenie narodowe - a następ. w Konstytuantę(cel uchwal. Konsty.). Król zaczął gromadzić armię. Na co lud 14.07.1789 wyszedł na ulice Paryża i zdobył twierdze (wiezienie) Bastylię.(Sym. absolutyzmu i terroru). Okres wielkiej trwogi VII-VIII - rozprzestrzenienie się rewolucji. REFORMY KONSTYTUANTY: zniesienie przywilejów stanowych, poddaństwa, dziesięciny i powinności feudalnych. Równość wszystkich wobec prawa. Zniesienie cła wewnęt. Wprowadzenie cenzusu majątkowego. 26 VIII 1789 Uchwalenie Deklaracji Człowieka i Obywatela. Wolność i równość. Swoboda wyznań, słowa, druku, myśli. Trójpodział władzy. Naród zwierzchnią władzą w państwie. Nietykalność osobista.
KONSTYTUCJA: 3.09.1791. Francja monarchią Konsty. Trójpodział władzy: Ustawodawcza: Zgromadzenie prawodawcze (Legislatywa, 745 deputowanych); Wykonawcza: król(veto zawieszające) i ministrowie; Sądownicza: sędziowie i ławnicy. Legislatywa: podział X 1791. Po prawej konserwatyści i monarchiści. Po lewej republikanie(żyrondyści i górale). w środku „bagno”. Stany Zjednoczone: KOLONIE: w XVIII w. Istniało już 13 koloni ang. Każda z nich miała odrębny ustrój i formę rządu. Główne zajęcia-rolnictwo
PRZYCZYNY: sprzeczności ekonom. I polityczne między koloniami a metropolią. A.- chciała zachować kolonię jako bazę surowcową i rynek zbytu. Ograniczenie przez A. kolonią handlu(akty nawigacyjne). Nakładanie wysokich podatków i ceł. Opłaty stemplowe (opł. Od wszelkiego rodzaju transakcji handlowych) Kolonie – utrzym. Armii ang. Po wprowadzeniu kolej. Opłat – bojkot towarów ang. (1773 bostońskie picie herbaty). WOJNA: 1774 parlament ang. Ogłosił ustawy represyjne. pierwsze starcia. W 1776 zwołanie Kongresu Kontynentalnego (Filadelfia). Koloniści wojna partyz. Wybuch wojny 1775- utworzenie armii ameryk. Pod dowództwem J. Waszyngtona. W maju 1775 utworzenie II Kongresu. Główna ustawa – uchwalenie 4 lipca 1776 Dekl. Niepodl. (T. Jefferson). Wprowadzała ustrój republikańsko- demokratyczny. Początkowe porażki armii kolonialnych. Zwycięska bitwa 1777 pod Saratogą. Pomoc finansowa od Krajów europ. Francja(1778) wypowiedziała wojnę Anglii. (później Hiszpania i Holandia). Bitwa pod Yorktown 1781 - znacząca przewaga kolonistów. Rokowania pokojowe. Wojnę zakończył traktat 1783 w Wersalu. Uznano Niep. SZ. KONSTYTUCJA SZ.: 1787 w Filadelfii pod przew. J.W. Trójpodział władzy. WYKONAWCZA: prezydent (wybierany co 4 lata w 2-stop. wyborach. [wybór elektorów, elektorzy wybierają prezydenta]) Funkcje: połączona f. prezydenta i premiera. Reprezentacja państwa. Zwierzchnik sił zbrojnych. USTAWODAWCZA: 2-izbowy parlament: Senat(wybierana na 6) i Izba Reprezentantów (wybory powszechne – 2 lata; mieszkańcy) SĄDOWNICZA: Sąd najwyższy: interpret. Konstyt.