Question

Wszystko o Marcinie Luterze? (Marcin Luter) O Vasco da Gama (kim był ) Poglądy humanistów pojęcie Renesans Leonardo da Vinci Ekumenizm unia, rzeczpospolita obojga narodów Jeśli możecie proszę o wyjaśnienie powyższych określeń. Dziękuję z góry .

Answer 1

Luter Marcin, Martin Luther (1483-1546), duchowny, niemiecki reformator Kościoła zachodniego. Od 1497 znajdował się pod wpływem Braci Wspólnego Życia, ruchu odnowy w średniowiecznym katolicyzmie. W 1505 wstąpił do zakonu augustianów.

Zajmował się filozofią Aureliusza Augustyna (św. Augustyna) i W. Ockhama, egzegezą Listu do Rzymian i Listu do Galatów. Po złożeniu ślubów zakonnych i przyjęciu święceń kapłańskich został wykładowcą na uniwersytecie w Wittenberdze, a potem w Erfurcie. Od 1512 profesor teologii na Uniwersytecie Wittenberskim. Wykładając w latach 1512-1517Księgę Psalmów, List do Rzymian, List do Galatów i List do Hebrajczykówodkrył biblijną naukę o usprawiedliwieniu dzięki łasce przez wiarę wJezusa Chrystusa.

Podstawowe założenia nauki Lutra W 1517 wezwał teologów do debaty w sprawie odpustów i innych nadużyć w Kościele. Za czyn ten został ekskomunikowany przez papieża. Obłożony klątwą sformułował trzy podstawowe zasady Reformacji :

1) Biblia jest najwyższym autorytetem w sprawach wiary i życia chrześcijańskiego i nie może ona podlegać dogmatycznym interpretacjom ani papieża, ani instytucji Kościoła.

2) człowiek jest usprawiedliwiony przed Bogiem jedynie dzięki łasce przez wiarę.

3) każdy wierzący ma bezpośredni dostęp do Boga, z czego wynikają dwa wnioski natury praktycznej:

A) spowiedź jest wymysłem katolicyzmu i służy nie wierze, lecz interesom Kościoła, zaprzecza bowiem bezpośredniej możności obcowania z Bogiem.

B) każdy wierzący jest kapłanem (powszechne kapłaństwo wierzących).

31 X 1517 Luter przybił na drzwiach katedry w Wittenberdze 95 tez potępiających handel odpustami uprawiany przez dominikanina J. Tetzela. Datę tę uważa się za początek reformacji na zachodzie Europy.

Dla Lutra chrystianizm ma znaczenie soteriologiczne, jest religią zbawienia, uwolnienia od grzechu, zbawczej łaski, usprawiedliwiającej grzesznika w oczach Boga. Luter nie odrzuca społecznego charakteru christianizmu, nie zrywa z pojęciem instytucji Kościoła, pragnie jedynie, by Kościół poddał się jedynemu autorytetowi - Biblii.

Nie odrzuca również sakramentalno-obrzędowego kultuchrześcijańskiego, pragnie go tylko zreformować. Broni doktryny o obecności ciała i krwi Chrystusa w chlebie i winie konsekrowanych podczas uczty eucharystycznej (co go różni od J. Kalwina), przy czym obecność tę pojmuje jako współistnienie postaci eucharystycznych z fizycznym ciałem Chrystusa (co go różni od oficjalnej doktryny katolicko-scholastycznej).   Gama Vasco da (ok. 1469-1524), żeglarz portugalski, odkrywca morskiej drogi do Indii. Wysłany przez króla Manuela jako dowódca trzech okrętów, mając pod sobą 160 ludzi, wyruszył 8 lipca 1497 z Rastello. Trasa wyprawy wiodła przez Atlantyk koło Wysp Kanaryjskich i Wysp Zielonego Przylądka. W grudniu dotarł do Przylądka Dobrej Nadziei. Na wysokości Mozambiku napotkano pierwsze statki pochodzące z Indii Wschodnich. W kwietniu 1498 wyprawa opuściła wybrzeża dzisiejszej Kenii i ruszyła przezOcean Indyjski docierając do wybrzeża indyjskiego w okolicy Kalikat 20 maja. Gama nie uzyskał od indyjskiego księcia Kalikat zgody na założenie portugalskiej faktorii, na skutek nieprzyjaznych machinacji Arabów, obawiających się utraty swego monopolu handlowego. Opuścił wybrzeże indyjskie 5 października, po trzech miesiącach rejsu osiągnął wybrzeża afrykańskie, we wrześniu 1499 powrócił do portu macierzystego. W drodze powrotnej utracił jeden z okrętów.

W latach 1502-1503 Gama powtórzył swoją wyprawę do Indii, dowodząc tym razem flotyllą 13 okrętów wojennych. W czasie jej trwania założył forty i kolonie handlowe w Somalii i Mozambiku. W nagrodę za zasługi dla korony portugalskiej otrzymał w 1503 tytuł hrabiego de Vidigueira. W 1524 mianowany wicekrólem wyruszył ponownie do Indii, gdzie działały już liczne portugalskie kolonie handlowe. Zmarł wkrótce po przybyciu na miejsce. Jego ciało zostało przewiezione do Portugalii i pochowane w Vidigueira w 1539.renesans (fr. renaissance ‘odrodzenie, odradzanie się’ od renaître‘odradzać się’ z łc. renasci) 1. kierunek w kulturze Europy, zapoczątkowany we Włoszech i trwający od XIV do XVI w., odznaczający się fascynacją antykiem, spontanicznym stosunkiem do człowieka i świata go otaczającego, rozwojem humanizmu i laicyzmu, rozkwitem nauki, przyrodoznawstwa, techniki, muzyki, indywidualizmem i docenieniem roli artysty w kształtowaniu kultury; odrodzenie. Humaniści głosili konieczność formowania osobowości ludzkiej oraz twórczych zdolności człowieka w myśl słów, Terencjusza, że: „człowiekiem jestem i nic, co ludzkie nie jest mi obce”. 

Leonardo da Vinci (1452-1519), włoski malarz, rzeźbiarz, architekt, konstruktor, teoretyk sztuki, filozof, wszechstronny i najdoskonalszy przedstawiciel renesansu. Uczeń A. del Verrocchio we Florencji, od 1472 członek cechu malarzy.

W pierwszym okresie florenckim (1472-1482/1483) powstały 4 obrazy:Chrzest Chrystusa (współpraca z Verrocchio), Hołd Trzech Króli, Zwiastowanie, Święty Hieronim (nie dokończony). W okresie tym ujawniły się techniczne zainteresowania Leonarda, których śladem są rysunki przedstawiające maszyny, działa, bomby, machiny oblężnicze.

Ekumeniczny ruch, ekumenizm, nurt chrześcijański propagujący porozumienie i współpracę pomiędzy kościołami, dążący w dalszej perspektywie do zjednoczenia chrześcijan. Nawiązywanie dialogu pomiędzy różnymi odłamami chrześcijan, jak też próba dialogu z niechrześcijanami i niewierzącymi jest warunkiem wzajemnego zbliżenia