Liczebniki zbiorowe łączą się z rzeczownikami: - mającymi tylko liczbę mnogą (np. troje skrzypiec) - oznaczającymi osoby różnej płci (np. dwoje ludzi) - oznaczającymi istoty niedorosłe (np. czworo dzieci) Stosujemy je także w tradycyjnych połączeniach wyrazowych (np. dwoje oczu, dwoje uszu).
Liczebniki główne oznaczają liczbę i odpowiadają na pytanie (ile ?) jednak zjawisko to uzależnione jest od typu liczebnika. Liczebnik odpowiada na pytania ile?, który z kolei?. Liczebnik tworzy związki wyrazowe z rzeczownikiem, określa go. Podlega deklinacji.
Zaimek
Zaimek zastępuje „dużą” część mowy. Funkcja: unikanie powtórzeń tych samych wyrazów.
ZAIMEK RZECZOWNY
- zastępuje rzeczownik - odmienia się jak rzeczownik - pełni takie same funkcje składniowe jak rzeczownik Przykład: kto?, co?, nikt, nic, ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one
ZAIMEK PRZYMIOTNY
- zastępuje przymiotnik - odmienia się jak przymiotnik - pełni funkcję przydawki Przykład: jaki?, czyj?, który?, mój, twój, nasz, wasz
ZAIMEK LICZEBNY
- zastępuje liczebnik - odmienia się jak liczebnik - pełni funkcję przydawki Przykład: ile?, tyle
ZAIMEK PRZYSŁOWNY - zastępuje przysłówek - nieodmienny - pełni funkcję okolicznika Przykład: jak? - tak gdzie? - tu, tam kiedy? - wtedy którędy? - tamtędy, tędy skąd? dokąd?
Jak używać zaimka w zdaniu? 1. Zaimki dłuższe wprowadzamy na początku zdania, np.: JEGO nie było w domu. MNIE się to bardzo podoba. 2. Zaimki krótsze wprowadzamy w środku zdania, np.: Nie było GO w domu. Bardzo MI się to podoba. 3. Na końcu zdań NIGDY nie zostawiamy zaimków, np.: Zostałam skrzywdzona przez NIĄ. -> ŹLE!
ZAIMKI a) dłuższe: jego, mnie, ciebie, tobie, jemu, sobie (na początku zdania) b) krótsze: go, mi, cię, ci, mu, się (w środku zdania)
Rodzaje liczebników:
· główne - jeden, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć, sto, tysiąc
· porządkowe - pierwszy, setny, tysięczny
· ułamkowe - ćwierć, pół (0,5), półtora (1,5)
· zbiorowe - dwoje, troje, czworo, pięcioro, sześcioro, siedmioro, ośmioro, dziewięcioro, dziesięcioro
· nieokreślone - niewiele, kilka, kilkadziesiąt, kilkaset
Liczebniki zbiorowe łączą się z rzeczownikami:
- mającymi tylko liczbę mnogą (np. troje skrzypiec)
- oznaczającymi osoby różnej płci (np. dwoje ludzi)
- oznaczającymi istoty niedorosłe (np. czworo dzieci)
Stosujemy je także w tradycyjnych połączeniach wyrazowych (np. dwoje oczu, dwoje uszu).
Liczebniki główne oznaczają liczbę i odpowiadają na pytanie (ile ?)
jednak zjawisko to uzależnione jest od typu liczebnika. Liczebnik odpowiada na pytania ile?, który z kolei?. Liczebnik tworzy związki wyrazowe z rzeczownikiem, określa go. Podlega deklinacji.
Zaimek
Zaimek zastępuje „dużą” część mowy.
Funkcja: unikanie powtórzeń tych samych wyrazów.
ZAIMEK RZECZOWNY
- zastępuje rzeczownik
- odmienia się jak rzeczownik
- pełni takie same funkcje składniowe jak rzeczownik
Przykład:
kto?, co?, nikt, nic, ja, ty, on, ona, ono, my, wy, oni, one
ZAIMEK PRZYMIOTNY
- zastępuje przymiotnik
- odmienia się jak przymiotnik
- pełni funkcję przydawki
Przykład:
jaki?, czyj?, który?, mój, twój, nasz, wasz
ZAIMEK LICZEBNY
- zastępuje liczebnik
- odmienia się jak liczebnik
- pełni funkcję przydawki
Przykład:
ile?, tyle
ZAIMEK PRZYSŁOWNY
- zastępuje przysłówek
- nieodmienny
- pełni funkcję okolicznika
Przykład:
jak? - tak
gdzie? - tu, tam
kiedy? - wtedy
którędy? - tamtędy, tędy
skąd?
dokąd?
Jak używać zaimka w zdaniu?
1. Zaimki dłuższe wprowadzamy na początku zdania, np.:
JEGO nie było w domu.
MNIE się to bardzo podoba.
2. Zaimki krótsze wprowadzamy w środku zdania, np.:
Nie było GO w domu.
Bardzo MI się to podoba.
3. Na końcu zdań NIGDY nie zostawiamy zaimków, np.:
Zostałam skrzywdzona przez NIĄ. -> ŹLE!
ZAIMKI
a) dłuższe: jego, mnie, ciebie, tobie, jemu, sobie (na początku zdania)
b) krótsze: go, mi, cię, ci, mu, się (w środku zdania)