kiniuśśś
PRZYCZYNY: Głownymi przyczynami wybuchu I.W.Ś. były: *splot antagonizmów między mocarstwami *rywalizacjia o hegemonię w Europie *wpływy na Bałkanach *podział świata kolonialnego i rynków zbytu, *a także dążenia do rewizji granic ustalonych w wyniku konfliktów europejskich XIX w.
1. Konflikty pomiędzy mocarstwami przed I wojną światową: a) francusko-niemiecki – o Alzację i Lotaryngię oraz kolonie (Maroko) – od 1871 r. ; b) niemiecko-rosyjski – o wpływy w Turcji, szczególnie o panowanie nad cieśninami Bosfor i Dardanele; c) rosyjsko-austriacki – o wpływy na Bałkanach: Rosja czuje się obrońcą słowiańskich narodów żyjących na Bałkanach, w szczególności prawosławnej Serbii, natomiast Austria uznaje Serbię za swojego największego bałkańskiego wroga; d) niemiecko-brytyjski – o rozbudowę floty przez Niemcy, która ma zagrażać brytyjskiemu bezpieczeństwu: Anglia realizuje doktrynę wojenną mówiącą, iż musi posiadać flotę silniejszą od połączonych dwóch flot największych potęg morskich (Two Powers Standard).
2. Trójprzymierze i Trójporozumienie. Trójprzymierze – Niemcy, Austro - Węgry, Włochy- zawarte zostaje pod koniec XIX w., a potwierdzone w 1902r.; Trójporozumienie – Francja, Rosja, Wielka Brytania- zawarte zostaje w 1907r.
3. Zabójstwo w Sarajewie i ultimatum Austrii wobec Serbii. - 28.VI.1914r.- w Sarajewie zostaje zamordowany następca tronu Autro-Węgier arcyksiążę Franciszek Ferdynand wraz z małżonką; - 23.VII.1914r.- Autro-Węgry podejrzewające Serbię o sprzyjanie zamachowcom wysyłają do tego państwa ultimatum domagając się: • powstrzymania wrogiej propagandy wobec Austro-Węgier, • rozwiązania i skonfiskowania majątku organizacjom uprawiającym propagandę przeciw Austro-Węgrom, • usunięcia ze szkół wszelkich tekstów skierowanych przeciwko Austro-Węgrom • urzędnicy CK (cesarsko – królewscy, czyli Austro – Węgierscy) mają uczestniczyć w usuwaniu wrogich elementów na terenie Serbii • przy pomocy organów CK przeprowadzone ma być śledztwo przeciwko uczestnikom zamachu z 28 czerwca - Serbia w zasadzie przyjmuje ultimatum, wskazując jednak na pewne punkty (udział urzędników CK), które są sprzeczne z zasadami prawa międzynarodowego, - Austro-Węgry uznają odpowiedź Serbii za niewystarczającą i rozpoczyna się wojna (28.VII.1914r.)
II. Przebieg I wojny światowej.
1. Stosunek sił przed wybuchem wojny. a) ogólny przegląd sytuacji Pierwsza wojna światowa rozgrywała się miedzy dwoma blokami militarnymi: państwami centralnymi a Ententą. Najważniejsze rozstrzygnięcia zapadają i najważniejsze walki toczą się na dwóch frontach: zachodnim (Francja) i wschodnim (ziemie polskie i rosyjskie). Poza tym wojna toczy się też na wielu innych frontach Europy (m.in. Włochy, Serbia, Grecja itp.), a także poza nią (np. na Dalekim Wschodzie). b) państwa Ententy - skład Sojusz państw zwanych Ententą (z francuskiego: Entente Cordiale – serdeczne porozumienie) to: Francja, Wielka Brytania i Rosja, potem dołączają się: Japonia (sierpień 1914r.), Włochy (1915r.) i USA (kwiecień 1917r.), a z mniejszych państw m.in. Belgia, Serbia, Rumunia; - ludność 238 mln mieszkańców -wojsko Armia francuska liczy około 4 mln żołnierzy i jest dobrze wyszkolona i wyposażona, armia rosyjska jest liczniejsza, ale gorzej uzbrojona i wyszkolona, natomiast Wielka Brytania nie posiada prawie w ogóle wojska i pobór przymusowy wprowadza dopiero w 1916r. c) państwa centralne -skład Państwa centralne to początkowo: Niemcy i Austro – Węgry, potem dołączają się Turcja i Bułgaria - ludność 120 mln mieszkańców - wojsko Armia niemiecka dobrze wyszkolona i uzbrojona (około 4 mln), austro – węgierska dobrze wyposażona technicznie, choć o niskiej wartości bojowej. d) nowe rodzaje broni użytej podczas wojny: - czołgi (użyte po raz pierwszy w bitwie nad Sommą) - samoloty -moździerze i miotacze min - karabiny maszynowe - łodzie podwodne (szczególnie wykorzystywane przez Niemców) - gazy bojowe – gaz musztardowy zwany iperytem, ponieważ po raz pierwszy zostaje użyty pod Ypres (1915r.)
Głownymi przyczynami wybuchu I.W.Ś. były:
*splot antagonizmów między mocarstwami
*rywalizacjia o hegemonię w Europie
*wpływy na Bałkanach
*podział świata kolonialnego i rynków zbytu,
*a także dążenia do rewizji granic ustalonych w wyniku konfliktów europejskich XIX w.
1. Konflikty pomiędzy mocarstwami przed I wojną światową:
a) francusko-niemiecki – o Alzację i Lotaryngię oraz kolonie (Maroko) – od 1871 r. ;
b) niemiecko-rosyjski – o wpływy w Turcji, szczególnie o panowanie nad cieśninami Bosfor i Dardanele;
c) rosyjsko-austriacki – o wpływy na Bałkanach: Rosja czuje się obrońcą słowiańskich narodów żyjących na Bałkanach, w szczególności prawosławnej Serbii, natomiast Austria uznaje Serbię za swojego największego bałkańskiego wroga;
d) niemiecko-brytyjski – o rozbudowę floty przez Niemcy, która ma zagrażać brytyjskiemu bezpieczeństwu: Anglia realizuje doktrynę wojenną mówiącą, iż musi posiadać flotę silniejszą od połączonych dwóch flot największych potęg morskich (Two Powers Standard).
2. Trójprzymierze i Trójporozumienie.
Trójprzymierze – Niemcy, Austro - Węgry, Włochy- zawarte zostaje pod koniec XIX w., a potwierdzone w 1902r.;
Trójporozumienie – Francja, Rosja, Wielka Brytania- zawarte zostaje w 1907r.
3. Zabójstwo w Sarajewie i ultimatum Austrii wobec Serbii.
- 28.VI.1914r.- w Sarajewie zostaje zamordowany następca tronu Autro-Węgier arcyksiążę Franciszek Ferdynand wraz z małżonką;
- 23.VII.1914r.- Autro-Węgry podejrzewające Serbię o sprzyjanie zamachowcom wysyłają do tego państwa ultimatum domagając się:
• powstrzymania wrogiej propagandy wobec Austro-Węgier,
• rozwiązania i skonfiskowania majątku organizacjom uprawiającym propagandę przeciw Austro-Węgrom,
• usunięcia ze szkół wszelkich tekstów skierowanych przeciwko Austro-Węgrom
• urzędnicy CK (cesarsko – królewscy, czyli Austro – Węgierscy) mają uczestniczyć w usuwaniu wrogich elementów na terenie Serbii
• przy pomocy organów CK przeprowadzone ma być śledztwo przeciwko uczestnikom zamachu z 28 czerwca
- Serbia w zasadzie przyjmuje ultimatum, wskazując jednak na pewne punkty (udział urzędników CK), które są sprzeczne z zasadami prawa międzynarodowego,
- Austro-Węgry uznają odpowiedź Serbii za niewystarczającą i rozpoczyna się wojna (28.VII.1914r.)
II. Przebieg I wojny światowej.
1. Stosunek sił przed wybuchem wojny.
a) ogólny przegląd sytuacji
Pierwsza wojna światowa rozgrywała się miedzy dwoma blokami militarnymi: państwami centralnymi a Ententą.
Najważniejsze rozstrzygnięcia zapadają i najważniejsze walki toczą się na dwóch frontach: zachodnim (Francja) i wschodnim (ziemie polskie i rosyjskie). Poza tym wojna toczy się też na wielu innych frontach Europy (m.in. Włochy, Serbia, Grecja itp.), a także poza nią (np. na Dalekim Wschodzie).
b) państwa Ententy
- skład
Sojusz państw zwanych Ententą (z francuskiego: Entente Cordiale – serdeczne porozumienie) to: Francja, Wielka Brytania i Rosja, potem dołączają się: Japonia (sierpień 1914r.), Włochy (1915r.) i USA (kwiecień 1917r.), a z mniejszych państw m.in. Belgia, Serbia, Rumunia;
- ludność
238 mln mieszkańców
-wojsko
Armia francuska liczy około 4 mln żołnierzy i jest dobrze wyszkolona i wyposażona, armia rosyjska jest liczniejsza, ale gorzej uzbrojona i wyszkolona, natomiast Wielka Brytania nie posiada prawie w ogóle wojska i pobór przymusowy wprowadza dopiero w 1916r.
c) państwa centralne
-skład
Państwa centralne to początkowo: Niemcy i Austro – Węgry, potem dołączają się Turcja i Bułgaria
- ludność
120 mln mieszkańców
- wojsko
Armia niemiecka dobrze wyszkolona i uzbrojona (około 4 mln), austro – węgierska dobrze wyposażona technicznie, choć o niskiej wartości bojowej.
d) nowe rodzaje broni użytej podczas wojny:
- czołgi (użyte po raz pierwszy w bitwie nad Sommą)
- samoloty
-moździerze i miotacze min
- karabiny maszynowe
- łodzie podwodne (szczególnie wykorzystywane przez Niemców)
- gazy bojowe – gaz musztardowy zwany iperytem, ponieważ po raz pierwszy zostaje użyty pod Ypres (1915r.)