pls zagadnienia
przyczyny i skutki (w tym represje) powstania styczniowego, pojęcia: branka, praca organiczna, praca u podstaw, odwilż/wiosna posewastopolska, uwłaszczenie, rusyfikacja, germanizacja, kulturkampf, Uniwersytet Latający, rugi pruskie, Komisja Kolonizacyjna, ustawa kagańcowa, Hakata, tzw. krwawa niedziela, pozytywizm, modernizm. Postaci: A. Wielopolski, R. Traugutt, M. Drzymała, H. Cegielski, ks. S. Brzóska, I. Łukasiewicz, M. Konopnicka („Rota”), J. Piłsudski (PPS i Związek Walki Czynnej), twórcy pozytywizmu i modernizmu i po 1 dziele (tylko z zeszytu). Daty: 22 stycznia 1863r, 1905 – 1907. Metody rusyfikacji i germanizacji oraz metody obrony Polaków przed wynarodowieniem, na czym polegała autonomia Galicji, Najlepiej i najsłabiej rozwinięte gospodarczo zimie polskie, Programy partii politycznych, ich nazwy i działacze (z zeszytu), rola literatury i malarstwa historycznego w umacnianiu świadomości narodowej- przykłady dzieł.
przyczyny i skutki (w tym represje) powstania styczniowego, pojęcia: branka, praca organiczna, praca u podstaw, odwilż/wiosna posewastopolska, uwłaszczenie, rusyfikacja, germanizacja, kulturkampf, Uniwersytet Latający, rugi pruskie, Komisja Kolonizacyjna, ustawa kagańcowa, Hakata, tzw. krwawa niedziela, pozytywizm, modernizm. Postaci: A. Wielopolski, R. Traugutt, M. Drzymała, H. Cegielski, ks. S. Brzóska, I. Łukasiewicz, M. Konopnicka („Rota”), J. Piłsudski (PPS i Związek Walki Czynnej), twórcy pozytywizmu i modernizmu i po 1 dziele (tylko z zeszytu). Daty: 22 stycznia 1863r, 1905 – 1907. Metody rusyfikacji i germanizacji oraz metody obrony Polaków przed wynarodowieniem, na czym polegała autonomia Galicji, Najlepiej i najsłabiej rozwinięte gospodarczo zimie polskie, Programy partii politycznych, ich nazwy i działacze (z zeszytu), rola literatury i malarstwa historycznego w umacnianiu świadomości narodowej- przykłady dzieł.
Odpowiedź:
Powstanie styczniowe było powstaniem polskim, które wybuchło w styczniu 1863 roku. Przyczyny powstania to niezadowolenie z braku reform i braku postępu w sprawach polskich, narastająca rusyfikacja i germanizacja oraz znęcanie się Rosji nad Polakami. Skutki powstania to represje ze strony Rosji, w tym aresztowania, wywózki na Syberię, zamknięcie szkół i uniwersytetów, zamieszki i prześladowanie działaczy narodowych. W odpowiedzi na rusyfikację i germanizację powstawały ruchy oporu, takie jak "branka" - organizacje niepodległościowe, oraz praca organiczna i praca u podstaw - działania mające na celu konsolidację i umacnianie narodu polskiego poprzez działalność kulturalną, edukacyjną i społeczną.
W latach 1905-1907 w Galicji wybuchła odwilż, określana jako "wiosna secesyjno-posewastopolska", która położyła fundament pod uwłaszczenie chłopów. Proces uwłaszczenia, czyli przekształcenie chłopów w właścicieli ziemi, był jednym z ważniejszych celów ruchu narodowego. Autonomia Galicji polegała na tym, że region ten miał swój własny sejm i rząd, jednak nadal był pod panowaniem Austrii.
W okresie powstania styczniowego najlepiej rozwiniętym regionem gospodarczym była Galicja, natomiast najsłabiej rozwiniętym była ziemia pruskie (tzw. rugi pruskie), która została znacznie zaniedbana przez Prusaków. W celu zmiany tej sytuacji powstała Komisja Kolonizacyjna, której celem było osiedlanie tych terenów przez Polaków.
W celu zwalczania polskości Rosja wprowadziła ustawę kagańcową, zabraniającą używania języka polskiego w urzadach państwowych oraz w szkołach, a także wprowadzającą rusyfikację i germanizację. Metody te polegały na zmuszaniu Polaków do używania języka rosyjskiego i zaniedbywaniu języka polskiego, zamknięciu szkół i uniwersytetów polskich, a także na przesiedlaniu Polaków na tereny zamieszkane przez Rosjan. Polacy przeciwstawiali się temu poprzez tworzenie szkół i uniwersytetów polskich, a także przez działalność kulturalną i oświatową.
W latach powstania styczniowego ważnymi postaciami były A. Wielopolski - działacz narodowy, R. Traugutt - przywódca powstania, M. Drzymała - przywódca partyzantki powstańczej, H. Cegielski - przemysłowiec i działacz społeczny, ks. S. Brzóska - działacz narodowy, I. Łukasiewicz - wynalazca i przemysłowiec, M. Konopnicka - pisarka i działaczka społeczna. J. Piłsudski był jednym z liderów PPS i Związku Walki Czynnej, organizacji walczących o niepodległość Polski.
Twórcy pozytywizmu i modernizmu, takie jak Bolesław Prus, Eliza Orzeszkowa, Stefan Żeromski i Henryk Sienkiewicz, w swoich dziełach ukazywali problemy społeczne i polityczne w Polsce oraz umacniali świadomość narodową poprzez przedstawianie dziejów i tradycji narodu polskiego. Literatura i malarstwo historyczne były ważnym elementem umacniania świadomości narodowej w okresie powstania styczniowego.
22 stycznia 1863 roku to data wybuchu powstania styczniowego.
Wyjaśnienie: