Question

W jakich okolicznościach i kiedy powiększono tereny Księstwa Warszawskiego? Dlaczego i kiedy upadło? (poproszę około 8-10 zdań, nie więcej) Dam naj.

Answer 1

Zostało stworzone przez cesarza Francuzów Napoleona I oraz cesarza Rosji Aleksandra I w 1807 roku na mocy traktatów pokojowych, jakie Cesarstwo Francuskie podpisało 7 i 9 lipca 1807 w Tylży z Imperium Rosyjskim i Królestwem Prus. Utworzone z ziem drugiego, trzeciego oraz częściowo pierwszego zaboru pruskiego, w 1809 za sprawą nieudanego ataku Austrii zostało powiększone o ziemie austriackie trzeciego zaboru i skrawka pierwszego zaboru (cyrkuł zamojski). Sytuacja polityczna po klęsce pruskiej jesienią 1806 roku (pod Jeną i Auerstedt, następnie zajęciu pruskich twierdz Magdeburg, Szczecin i Kostrzyn), a wreszcie klęsce rosyjsko-pruskiej pod Frydlandem w czerwcu 1807, sprzyjała idei odbudowy polskiej państwowości.
Księstwo Warszawskie było kompromisem pomiędzy Napoleonem i Aleksandrem. Aleksander nie chciał, by nowe, zależne od Francji państwo mogło stanowić zagrożenie dla Rosji, z kolei w interesie Napoleona nie leżało, by zamieszkałe przez Polaków państwo mogło dążyć do samodzielności. Dla Księstwa oznaczało to zmniejszenie obszaru, na jakim mógł dokonywać się pobór, a więc i siły militarnej. W kwestiach gospodarczych oznaczało to ograniczenie dostępu do Bałtyku, a co za tym idzie, możliwości eksportu, w głównej mierze zboża (nawet przy blokadzie kontynentalnej). Słabe państwo miało więc już na starcie znacznie ograniczony potencjał gospodarczo-militarny.
Wielu wybitnych historyków polskich zajmujących się epoką napoleońską (Marian Kukiel, Waldemar Łysiak) zwraca jednak uwagę, że decyzje o kształcie terytorialnym Księstwa i jego nazwie wynikały z realiów wojennych i stosunku sił między Francją a jej przeciwnikami w chwili zawierania pokoju w Tylży. Otóż armia francuska po ciężkiej zimowej kampanii wprawdzie pobiła Rosjan i Prusaków, ale była już wyczerpana i uzależniona od wsparcia z odległej ojczyzny. Tymczasem na francuskiej flance znajdowała się nienaruszona jeszcze armia austriacka, która mogła sprzymierzyć się z Rosją (do tego parła dyplomacja angielska) i próbować wziąć rewanż za klęskę z rąk Napoleona sprzed dwóch lat (Austerlitz 1805). W tej sytuacji zawarcie pokoju, który umocniłby francuskie pozycje w Europie Środkowej i dał czas na wzmocnienie związanej sojuszem z Francją Polski było dla Napoleona ważniejsze, niż kwestia nazwy nowego zależnego od niego państwa. Napoleon uważał, że przywrócenie pełnej nazwy Królestwo Polskie, jak również odbudowa terytorialna Polski nastąpią stopniowo w przyszłości, co potwierdziło powiększenie przez niego Księstwa kosztem Austrii w 1809 r., oraz niestety nieudane próby wymiany z Austrią francuskich terytoriów dalmackich na Galicję, która miała wzmocnić Księstwo. Według wydanej przez Napoleona odezwy, także wojna z Rosją w 1812 r. miała na celu odbudowę Królestwa Polskiego w jego dawnych, przedrozbiorowych granicach.