Question

W jaki Sposób Przemiany W Rolnictwie Wpływały Na Inne Dziedziny Życia W XVIII Wieku?

Answer 1

Rewolucje przemysłowe od XVI wieku do współczesności

Przez rewolucję przemysłową rozumiemy ogół zmian, jakie zaszły w gospodarce świata od XVI wieku po czasy nam współczesne, które wpłynęły na całokształt życia społecznego człowieka. Podstawą rewolucji przemysłowej jest rozwój nowych, masowych technik produkcji i dystrybucji dóbr w warunkach dynamicznego wzrostu demograficznego i przemian społecznych. Rewolucję przemysłową dzieli się na trzy fazy - epoki. Pierwsza, obejmująca okres od XVI do XVIII wieku, obejmuje początki przemian społeczno-gospodarczych, które miały miejsce przede wszystkim w Anglii i Wielkiej Brytanii jako państwie najbardziej rozwiniętym w owych czasach w Europie. Jest to okres przemian społecznych i pierwszych wielkich wynalazków i przełomów w nauce, czerpiących inspiracje z myśli - od odrodzenia do oświecenia. Druga epoka rewolucji przemysłowej obejmuje wiek XVIII i XIX, kiedy to na masową skalę w całej Europie następowały zmiany polegające na zastosowaniu wynalazków i rozwiązań organizacyjnych w praktyce. Wraz ze zmianami politycznymi (Wielka Rewolucja Francuska i epoka Napoleona I Bonaparte, Rewolucja Amerykańska, wzrost znaczenia państwa narodowego), rewolucja przemysłowa wykształtowała wtedy masowe społeczeństwo kapitalistyczne, oparte na przemysłowych miastach i najemnej pracy robotników. Trzecią fazą rewolucji przemysłowej był dalszy dynamiczny rozwój nauki i techniki w XX wieku przy jednoczesnym odrzuceniu modelu utrwalonego w XIX wieku przez wielkie, dwudziestowieczne totalitaryzmy - komunizm i nazizm, oparte na innym niż dotychczas rozumieniu masowości i roli społeczeństwa. Obecnie, po obaleniu wielkich totalitaryzmów i osiągnięciu momentu krytycznego: wytworzeniu światowego rynku na skutek procesów globalizacji, świat wychodzi z epoki przemysłowej i mamy do czynienia z rewolucją informatyczną, dla której ważniejszy jest rozwój wiedzy, a nie tylko samych dóbr.

Początki rewolucji przemysłowej

Początki rewolucji przemysłowej sięgają Anglii XIII wieku, kiedy to nastąpiły pierwsze ważne zmiany gospodarcze. Dotyczyły one dwóch dziedzin - włókiennictwa i rolnictwa. W rolnictwie wprowadzono płodozmian, bardziej wydajny system gospodarowania ziemią uprawną, dzięki któremu możliwe stały się znaczne nadwyżki produktów spożywczych, które można było sprzedawać na wolnym rynku. Włókiennictwo rozwijało się dzięki hodowli owiec i rozwojowi chałupniczego tkactwa. Wzrost zamożności posiadaczy ziemi doprowadził do procesu grodzenia ziem, a więc wyznaczania obszarów, które były w posiadaniu danego gospodarza. Wcześniej obszary hodowli na ziemiach angielskich nie były jednoznacznie wyznaczone. Grodzenie ograniczyło możliwości dostępu do zawodów rolniczych, a to spowodowało migrację do miast. Zamożność Wielkiej Brytanii przyczyniła się do wzrostu demograficznego. Aby zaspokoić potrzeby coraz większego rynku zbytu konieczne okazało się szukanie nowych rozwiązań technicznych i organizacyjnych.

Rewolucja przemysłowa w Anglii

Napływ ludności do miast przyczynił się też do przeniesienia produkcji włókienniczej ze wsi, gdzie dominowała praca chałupnicza, do manufaktur, które, korzystając z dawnych technik, wprowadzały innowacje jeśli chodzi o organizację pracy. Pierwszą rewolucyjną maszyną zastosowaną we włókiennictwie była Przędąca Jenny, wynaleziona w XVIII wieku. Napędzana kołem wodnym, umożliwiała jednoczesną produkcję aż szesnastu nici. Kolejnym przełomowym wynalazkiem była maszyna parowa Jamesa Watta, efektywnie zastępująca pracę siły ludzkiej czy sił natury. Ostatecznie opracowana w 1763 roku, szybko znalazła zastosowanie właśnie we włókiennictwie. Rozwojowi zastosowania maszyny parowej sprzyjały bogate brytyjskie złoża węgla kamiennego jako podstawowego paliwa dla maszyny parowej. Wprowadzone zmiany przyczyniły się do wybuchu przemysłu wydobywczego, hutniczego i metalurgicznego. Rozwój tych dziedzin przemysłu oraz masowe migracje wewnątrz kraju wymusiły zastosowanie nowego rozwiązania dla transportu - była nim komunikacja kolejowa. Ukoronowaniem pierwszej fazy rewolucji przemysłowej było zastosowanie z końcem XVIII wieku krosna mechanicznego, dzięki któremu wydajność fabryk włókienniczych wzrosła aż czterdziestokrotne.

Zmiany, jakie przyniosła pierwsza fala rewolucji przemysłowej, objęły Anglię i Niderlandy (Holandię). Dopiero na skutek Wielkiej Rewolucji Francuskiej zaczęły dotyczyć także innych państw Europy. Poza pojawieniem się nowych form gospodarczych, organizacyjnych i przemysłowych, zmiany, jakie nastąpiły na skutek pierwszej fazy rewolucji przemysłowej doprowadziły do rozwoju miast, wzrostu znaczenia burżuazji jako klasy właścicieli fabryk. To właśnie w rękach mieszczaństwa kumulowały się bogactwa wytwarzane dziki pracy nowej klasy - robotników najemnych, proletariatu. Zmiany w technice i gospodarce zdecydowanie wpłynęły na pozycję Wielkiej Brytanii w świecie, która aż do I Wojny Światowej, poprzez rozszerzające się imperium kolonialne, odgrywała rolę najważniejszego mocarstwa na świecie.