Question

Uzupełnij tabelę , wpisując , czym zajmowali się i w jakich warunkach żyły wymienione warstwy społeczne w starożytnym Egipcie Warstwa społeczna Zajęcia Sytuacja Chłopi Kupcy Kapłani Rzemieślnicy Urzędnicy Niewolnicy

Answer 1

Chłopi sta-nowili oni ponad 90% ludności. Pracowali na ziemi należącej do władcy, którą jedynie dzierżawili. Wydajność upraw była wysoka, gdyż przy zapewnieniu odpowiedniej ilości wody uzyskiwano nawet trzykrotny plon w ciągu roku. Chłopi byli ludźmi wolnymi. Ich praca była bardzo ciężka. Musieli oni ręcznie czerpać wodę z rzeki i przelewać ją do kanałów irygacyjnych. Dopiero dużo później zaczęto stosować żuraw, który znacznie ułatwił pracę ludności chłopskiej. Chłopi byli zobowiązani do licz-nych prac na rzeczpaństwa. Była to przede wszystkim konserwacja kanałów oraz prace na rzecz panu-jącego (np. budownictwo). Obok rolnictwa ludność trudniła się także rzemiosłem. Podstawowym ma-teriałem do wytwarzania narzędzi był kamień, róg i kość. Drewno było w Egipcie drogie, gdyż spro-wadzano je z odległych krain, głównie z Libanu. Egipcjanie poznali sztukę obrabiania metali. Naj-pierw była to miedź, później brąz, a dopiero w I tysiącleciu p.n.e. żelazo. Egipcjanie sztukę obróbki żelaza poznali za pośrednictwem bliskowschodnich królestw Mitanni i Hetytów. Dość wcześnie uży-wano w Egipcie złota i srebra do wyrobu dzieł sztuki oraz jako środka płatniczego. Już w czasach Sta-rego Państwa Egipcjanie utrzymywali bliskie kontakty handlowe z odległymi krainami, z których sprowadzali wyroby luksusowe (mirra, drewno cedrowe i hebanowe, kość słoniowa, złoto, srebro), ek-sportując w zamian zboże, tkaniny, ceramikę. 

Wyższą od chłopów i rzemieślników grupę społeczną tworzyli urzędnicy. Korpus urzędniczy był we-wnętrznie zróżnicowany i obejmował wiele szczebli: od zwykłego wiejskiego pisarza do najwyższego dostojnika – wezyra. Droga do urzędów była długa i bardzo żmudna. Wiodła ona przez naukę w szko-łach. Zdobyte wykształcenie zwalniało z ciężkiej pracy fizycznej. Droga ta była otwarta także dla zdo-lnych ludzi z niższych warstw społecznych. Sprawny aparat urzędniczy zapewniał działanie państwa. Podobną rolę pełnili kapłani. Rozbudowany panteon wymagał wielu osób do obsługi świątyń i rozbu-dowanych form kultu religijnego. Wzrost potęgi kapłanów prowadził czasem do konfliktów z władzą państwową. Kapłani niekiedy odgrywali rolę czynnika destabilizującego państwo, gdyż dążyli do wzrostu znaczenia swych świątyń. Rola kapłanów wzrastała wskutek bogactwa świątyń do tego stop-nia, że zaczęli oni sięgać po władzę za czasów VII - X dynastii. XII dynastia była faktycznie dynastią kapłanów boga Amona z Teb.

Najwyższą grupę w społeczeństwie stanowiła rodzina panująca, której przewodził król. Zwykło się go określać mianem faraona, co jest terminem greckim i pochodzi ze zniekształconego terminu egipskie-go “per-aa” (lub “pir-o”), co oznacza “wielki dom”. Faraon był władcą absolutnym, uważanym za ży-jącego boga lub – w późniejszym okresie – jego syna. Dzięki temu faraon sprawował władzę nie tylko polityczną, ale również religijną. Obowiązkiem panującego było zapewnienie porządku i bezpieczeń-stwa w państwie. Władza panującego była dziedziczna, lecz wielokrotnie zdarzały się uzurpacje, które usuwały dotychczas panujące dynastie i wynosiły nowe. 

W życiu społecznym Egiptu uderzają dwie ciekawe cechy. Jest to niewielka, jak na czasy starożytne, ilość niewolników oraz duża samodzielność kobiet. Niewolnicy byli zwykle jeńcami wojennymi lub nabytkami w ramach wymiany handlowej z innymi państwami. Kobiety w Egipcie miały prawo do własnych majątków, dzieci dziedziczyły majątki w linii matki, a królowe, siostry i małżonki faraonów często współrządziły krajem. Zdarzyła się nawet w dziejach Egiptu kobieta – faraon. Była to królowa Hatszepsut.

Kapłani i urzędnicy zaliczają się do warstwy faraona, a kupcy do warstwy chłopów.