Question

Ułóż 5 pytań i odpowiedz na nie, o średniowieczu.
mogą być najprostrze . ;))

Answer 1

1.W jakich granicach czasowych zamyka się średniowiecze w Europie i w Polsce ? Średniowiecze w Europie początek 476 r upadek Cesarstwa Zachodnio Rzymskiego , koniec XV w 1453 - upadek konstantynopola 1450 r wynalazek Gutenberga - druk 1492 - odkrycie Ameryki przez Kolumba , razem 11 wieków Średniowiecze w Polsce : początek : X w . 966 r chrzest Polski 1000 r - zjazd w Gnieźnie 1025 r - koronacja Chrobrego koniec : XV w 1474 r - pierwszy druk w Polsce , XV w działalność Celtisa i Kallimacha razem 5 wieków.
2.Na czym polegał uniwersalizm średniowiecza ? dlaczego mówimy o wspólnocie europejskiej ? Uniwersalizm średniowiecza polegał na tym , że państwa Europy były podporządkowane jednej władzy kościelnej i świeckiej . W całej Europie dominował Kościół , wszystkie państwa uznawały zwierzchnictwo papieża . Z kolei władzę świecką sprawował cesarz - władca Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego - wyrosłego na gruzach Imperium Rzymskiego . W konsekwencji " urzędowym" językiem państw Europejskich była łacina a poszczególne państwa dopiero zaczynały się wyodrębniać Fakty te spowodowały , ze Europa była uniwersalną całością . Jakie funkcje pełniła literatura, dlaczego była anonimowa dwujęzyczna i rękopiśmienna . do połowy XV w była łac. + j.pl. Literatura średniowiecza była podporządkowana Bogu i wierze ( teocentryzm ) Bóg Stworzył świat , uosobił dobro piękno i prawdę . Ludzie uznawali wyższość dóbr duchowych nad doczesnymi , różne zjawiska przyrody interpretowano jako znaki od Boga , a w filozofii dominowała myśl o życiu po śmierci . Literatura była anonimowa - bo twórcy średniowiecza nie walczyli o " próżną chwałę " ( nie zależało im na słowie ) pisali ku pouczeniu i przestrodze Była dwujęzyczna bo pisano po łacinie - w języku Kościoła - w języku uniwersalnym , zawracającym już reguły pisarstwa a języki narodowe , np. język polski zaczynał się kształtować jako dowód , potwierdzenia wspólnoty narodowej . Rękopiśmienna - bo druk wynaleziono w XV w ( 1450 r )
3.Jaki funkcje pełniły sztuki plastyczne w średniowieczu ( malarstwo rzeźba ) ? Sztuki plastyczne - odzwierciedlały widzenie i ujmowanie świata ( uniwersalizm , teocentryzm )w centrum obrazu , rzeźby : postaci boskie wysokie czyli ważne , lewa strona dla potępionych prawa strona dla wybranych . Ogólnie : brak przestrzeni , ludzkie postacie wydłużone ukazujące uczucia , najczęściej cierpienie . bardzo częste sceny okrutne ( Sąd ostateczny , ukrzyżowanie P. Jezusa ) bardzo częsty taniec śmierci - danse makabre .
4.Jakie są najcenniejsze zabytki literatury polskojęzycznej - religijnej i świeckiej ? Zabytki literatury polskojęzycznej - religijnej : " Bogurodzica " XII w " Legenda o św. Aleksym " XV w. Lament świętokrzyski XV w . Modlitwa : Ojcze nasz , Zdrowaś Maryjo . Zabytki świeckie : " O zachowaniu się przy stole "wiersz słoty , " Satyra na leniwych chłopów " Gatunki literacjie w średniowieczu religijne : hagiografia , pieśni kościelne ,moralitet , dramat liturgiczny , kazanie , misteria , psalmy , modlitwy . Świeckie : epos rycerski , kroniki , apokryt , liryka miłosna, satyry.
5.Jak dziedzina przekazuje więcej informacji o epoce średniowiecza literatura czy sztuka ? Teza : sztuka jako pełniejsze źródło informacji o epoce . argumenty : 1 budowle romańskie a.przykłady : katedra w Tumie i w Kruszwicy b. cechy budowli do XIII w c. Cztery cnoty kardynalne w architekturze ( roztropność , sprawiedliwość , wstrzemięrzliwość , męstwo ) d. Układ dwójkowy 2. Płaskorzeźby kolumny i portale źródłem wiedzy teologicznej i , przyrodniczej 3. Uduchowienie i boska harmonia gotyku a. Piękno i wartość kościoła Mariackiego w Krakowie . 4 Elementy komizmu i satyry w plastyce - błazen , personifikacja śmierci 5. Układy przestrzenne w obrazach 6. Bogactwo tematyczne i artystyczne miniatur Wniosek: Sztuka średniowiecza budzi zdziwienie i zachwyt nie jest epoką mroku . Augustynizm - system filozoficzny stworzony przez św.Augustyna wgł. Niego człowiek jest całkowicie podporządkowany Bogu Tomizm - to filozofia utworzona przez św. Tomasza z Akwinu , określa się ją jako harmonijną " rozumny ład świata " Franciszkanizm - system filozoficzny, wywodzący się od nauki głoszonej przez sw. Franciszka z Asyżu . To miłość do wszystkich istot żyjących . Husytyzm - ruch religijno - społeczny Scholastyka - kierunek filozoficzny w średniowieczu , który udowodnił pewne racje , dogmaty religijne i główne prawdy Kościoła w specyficzny sposób . Sztuka romańska - termin funkcjonuj jako nazwa okresu literackiego trwającego w Polsce ( 1818 - 1863 ) Gotyk - styl architektury i plastyki okresu dojrzałego i późnego średniowiecza . Historiografia - dział literatury , w którym umieszcza się gatunki o treści historycznej np. kroniki Hagiografia - dziedzina literatury obejmująca żywoty świętych Paraneza - zachęcenie , pouczenie , np. wzorzec paranetyczny lub literatura paranetyczna Alegoria - sprawiedliwość , niewinność , nadzieja np. . wąż połykający własny ogon . Dialog - rozmowa w której uczestniczą min. 2 osoby Kronika - opowieść o dziejach przeszłych i współczesnych narodu państwa i rodu królewskiego . Moralitet - gatunek średniowieczny , bardzo popularny w tej epoce , należący do rodzaju utworów dydaktycznych czyli pouczających . Misterium - gatunek dramatyczy uprawiany w epoce średniowiecza , przedstawiające sceny z Nowego i Starego Testamentu . Egzemplum - przykład , obraz w literaturze , zawarty w danym dziele który jest przykładem prawidłowych postaw i zachowań .

Pozdro Endriq