Question

Unia polsko-litewska 1385

Answer 1

1385 w Krewie (unia krewska) podpisano układ pomiędzy Wielkim Księstwem Litewskim a Królestwem Polskim. Układ przewidywał małżeństwo wielkiego księcia litewskiego Władysława Jagiełłę z królową Polski Jadwigą w zamian za przejście Litwy na katolicyzm, przyłączenie jej do Polski i odzyskanie przez Jagiełłę utraconych ziem koronnych (Pomorza znajdującego się w rękach krzyżackich).

Przyczyny zawarcia unii w Krewie:

- szukanie dróg gwarantujących dalszy rozwój Polski i Litwy,
- obustronne zabezpieczenie przed zagrożeniem ze strony Zakonu Krzyżackiego,
- interesy Kościoła katolickiego, który dążył do poszerzenia obszaru wpływów o nowe pogańskie tereny Litwy,
- chrystianizacja była szansą dla Litwy na podniesienie pozycji społecznej mieszkańców, na włączenie Wielkiego Księstwa Litewskiego w obszar zaawansowanej polityki europejskiej,
- dążenie feudałów litewskich do zapewnienia sobie podobnych praw do tych, jakie mają feudałowie polscy (przywileje stanowe w Polsce były szczególnie atrakcyjne dla bojarów litewskich),
- zainteresowania mieszczaństwa handlem międzynarodowym w Polsce i na Litwie - eksport drewna, mięsa, futer, zboża drogą morską (Morze Bałtyckie),
- dążenie Polski do zdobycia silniejszej pozycji na arenie międzynarodowej i uniezależnienie się od aliansu z Węgrami, zagwarantowanie przyjaznych stosunków na wschodniej granicy. Wszystkie te przyczyny wpłynęły na decyzję o powstaniu unii polsko-litewskiej i na jej późniejszą trwałość.
Postanowienia unii krewskiej:
Dokument przewidywał zawarcie małżeństwa pomiędzy królem Polski Jadwigą a wielkim księciem litewskim - Władysławem Jagiełłą i objęcie przez niego polskiego tronu. W zamian za to Jagiełło wraz z braćmi zobowiązał się ochrzcić swoje państwo, połączyć Litwę z Koroną Królestwa Polskiego i odzyskać wszystkie ziemie utracone dotąd przez Polskę (w tym Pomorze, które znajdowało się w rekach Krzyżaków).
Do czasów dzisiejszych zachował się pergaminowy dokument zawierający postanowienia unii krewskiej. Jest on obecnie przechowywany w Archiwum Kapituły Metropolitalnej w Krakowie.
Skutki zawarcia unii w Krewie
- utworzenie potężnego państwa polsko-litewskiego,
- wzmocnienie pozycji Litwy w Europie poprzez przyjęcie chrztu
- możliwość wspólnej, skuteczniejszej obrony przed Krzyżakami,
- wzmożenie działalności Zakonu Krzyżackiego, który dostrzegł narastającą potęgę polsko-litewską
- zaniedbanie przez Polskę obszarów i stosunków zachodnich
- rozwój kultury polsko-litewskiej, zetknięcie się dwóch etnicznie i kulturowo różnych państw poskutkowało wyłonieniem się specyficznej kultury
- rozwój chrześcijaństwa, poszerzenie obszaru wpływów papiestwa