To ogólnie nie zadanie, ale jestem w kropce. Chodzi o historię. Mam pracę klasową jutro, a zupełnie nie dam rady dobrze wykuć. Proszę, streśćcie mi tematy dotyczące dualizm w rozwoju ekonomicznym Europa XVI i XVII wiek, ekspansja kolonialna europejczyków XVI- XVIII wiek, walka o hegemonię w Europie Zachodniej i Europa Środkowo-wschodnia i kraje skandynawskie w XVI i XVII wieku (tak na "chłopski rozum" :)) Chociaż jeden z tych tematów, jeśli znajdziecie dla mnie czas:) Pozdrawiam. PS. Korzystam z podręcznika z OPERONU (Burda, Halczak itd.), ale ten podręcznik zawiera większość treści, nad którymi trzeba trochę popracować:) .
jadzka24
Dualizm (dwa kierunki) w rozwoju gospodarczym Europy -spowodowany był odkryciem nowych lądów,rozwojem państw kolonialnych,wzrostem zaludnienia(więcej żywności,brak epidemii),postępem technicznym,rozwojem handlu,sytuacją polityczną scentralizowanych państw, -w Europie Zachodniej rozwinęła się gospodarka towarowo-pieniężna,a na wschód od Łaby folwarczno-pańszczyźniana
*gospodarka towarowo-pieniężna -zyski czerpali bankierzy,kupcy,przemysłowcy do których należał kapitał -wolność osobista chłopów zatrudniali się w bezrolnych miastach -dzierżawy ziemi przez chłopów płacili czynsz właścicielom -aktywizacja gospodarcza szlachty poprzez ogradzanie w Anglii,zapotrzebowanie na wełnę wzięło się z rozwoju sukiennictwa -hodowlą owiec i sprzedażą wełny zajmowała się tzw.nowa szlachta-gentry -spadek upraw zbóż na rzecz hodowli -rozwój dużych ośrodków miejskich,portów,nowa struktura mieszczaństwa,podniesienie poziomu życia -udział w wymianie towarowej z koloniami,nowe szlaki handlowe-utrata znaczenia handlu śródziemnomorskiego na rzecz nowych kierunków przez Atlantyk -rozwój kampanii kupieckich,angażowanie kapitału kupieckiego w rozwój przemysłu -rozwój systemu nakładczego i początki manufaktur -specjalizacja regionów gospodarczych:sukiennictwo,przemysł okrętowy,płóciennictwo,wytwórczość metalurgiczna kształtowanie się rynku,czyli wzajemnego wpływu sprzedających i kupujących na podaż i popyt oraz ceny;rozwój banków,spółek akcyjnych,giełdy -kapitalistyczna droga rozwoju *gospodarka folwarczno-pańszczyźniana -zyski czerpała część szlachty,stąd jej zróżnicowanie ekonomiczne -przywiązanie chłopów do ziemi,zakaz opuszczania wsi -zwiększenie wymiaru pańszczyzny -dominują uprawy zbóż,rozwój folwarku szlacheckiego,upowszechnienie gospodarki ekstensywnej-wzrost produkcji osiągany poprzez powiększenie obszaru uprawy a nie przez wzrost wydajności -średnia szlachta organizująca folwark pańszczyźniany odpowiednik angielskiej nowej szlachty -wykorzystanie zapotrzebowania Europy zachodniej na zboża,bydło,drewno,skóry -upadek miast,niekorzystne ustawodawstwo antymieszczańskie -rozwój osadnictwa na Kresach Wschodnich,rozwój handlu bałtyckiego,zdominowanego przez Holendrów -dominacja produkcji cechowo-rzemieślniczej -refeudalizacja-czyli powrót do feudalizmu *Rewolucja cen w Europie-napływ kruszców,z których bito monety,spowodował wzrost ilości pieniędzy w obiegu i spadek wartości pieniądza(inflacja),przy gwałtownym wzroście cen na artykuły spożywcze a małym na wyroby rzemieślnicze,nie wzrastało wynagrodzenie dla pracowników najemnych *Skutki i zjawiska -zubożenie niższych warstw społecznych a bogacenie się właścicieli ziemskich,czerpiących dochód z pracy pańszczyźnianej chłopów -w Europie Wschodniej pogłębienie stosunków pańszczyźnianych -ruina drobnych wytwórców-stąd duże bezrobocie i rynek taniej siły roboczej -konflikty społeczne w Europie Zachodniej-powstania chłopskie w Anglii,Francji i Niemczech, w Europie Zachodniej zniszczeniu ulega tradycyjna gospodarka feudalna
Walka o hegemonię w Europie w XVI w *Wielkie Księstwo Moskiewskie -1480r-zrzucenie zależności tatarskiej przez Księstwo -pokonanie Litwinów-zajęcie przez Rosjan Smoleńska i ziemi siewierskiej,zwycięstwo Litwinów pod Orszą nie wykorzystane -wzmocnienie państwa pod panowaniem Iwana IV Groźnego -walka o panowanie nad Bałtykiem-udział w I wojnie północnej -stosunki społeczne w Rosji w XVI w:bojarzy(arystokracja do nich należały majątki ziemskie,mieli obowiązek służby wojskowej),dworianie(nowa szlachta popierali cara,otrzymywali od niego majątki ziemskie),chłopi(byli przypisywani do ziem z zakazem jej opuszczania) -reformy wewnętrzne Iwana IV Groźnego:centralizacja państwa,podział ziemi w państwie na dwie części *Imperium Habsburgów -na mocy porozumienia cesarza Maksymiliana I z Jagiellonami w Wiedniu w 1515r Ferdynand Habsburg zajął Czechy po bitwie pod Mohaczem -Habsburgowie rywalizowali z Turcją o panowanie na Węgrzech -Karol V Habsburg rządził w Niemczech,Hiszpanii,królestwie Neapolu,królestwie Mediolanu,Niderlandach i posadłościach kolonialnych -wojny włoskie między Habsburgami a Francją król Francji poniósł klęskę pod Pawią a długoletnie wojny zakończył pokój w Cateau-Cambresis potwierdzający uprzywilejowaną pozycję króla Hiszpanii wśród władców europejskich i jego dominację na Półwyspie Apenińskim -Habsburgowie dążyli do wprowadzenia rządów absolutnych w opanowanych krajach,cieszyli się poparciem kościoła katolickiego,poszerzali swoje wpływy w Europie przez realizację polityki zagranicznej -w 1556 r nastąpił podział imperium na linię hiszpańską i austriacką *Turcja -rozwój terytorialny Imperium Osmańskiego które opanowało Półwysep Bałkański,zajmując Bułgarię,Serbię -krucjaty rycerstwa europejskiego pod władzą Władysława III Warneńczyka i Jana Hunyadego zakończyły się klęską pod Warną -w 1453r Turcy zdobyli Konstantynopol-koniec Cesarstwa Bizantyjskiego -w XVI w podbili Syrię,Palestynę,Egipt,dorzecze rzek Eufrat i Tygrys,część Iranu i Armenię -zwycięstwo pod Mohaczem otworzyło Turkom drogę do podboju Węgier -zajęcie Cypru-klęska Turcji pod Lepanto-jednak Cypr pozostał przy Turcji *Anglia -budowa silnej władzy królewskiej w Anglii przez Henryka VIII i Elżbietę I Wielką -całkowite zerwanie Elżbiety I z papiestwem,usankcjonowanie zaboru dóbr klasztornych przez Henryka VIII -rozwój handlu,żeglugi morskiej,powstanie giełdy londyńskiej,rozkwit kultury renesansu -podporządkowanie Szkocji,poparcie królowej dla hugentów francuskich i korsarzy angielskich -panowanie niezwyciężonej Armady floty hiszpańskiej *Francja -rozwój gospodarczy po zakończeniu w XV w wojny stuletniej z Anglią -dążenie dynastii Walezjuszy do absolutyzmu,zwłaszcza za panowania Franciszka,rzadko zwoływano Stany Generalne -obawa przed otaczającymi Francję Habsburgami-wojny włoskie które potwierdziły potęgę Habsburgów -wojny religijne zakończone w 1598r. edyktem nantejskim Henryka IV Burbona *Potęga państwa Jagiellonów w XVI w. z którymi o panowanie nad Bałtykiem rywalizowała Szwecja
Początkiem i przyczyną zmian w gospodarce ówczesnej Europy stały się odkrycia geograficzne, dzięki którym zaczęto używać nowo odkrytych szlaków handlowych wiodących do Indii, skąd przywożono towary, na których można było zarobić. Na rynkach Europy pojawiły się przyprawy korzenne, ryż, kakao, herbata. Szansę tę wykorzystały państwa posiadające kolonie Portugalia, Hiszpania, Anglia i Hiszpania. Konieczne były również dogodnie położone porty, dobrze rozwinięta flota handlowa. Ale dalekomorskie wyprawy to też ryzyko, stąd konieczność współpracy kapców. Konsekwencją takiej współpracy były kampanie do spraw prowadzenia handlu np. Kampania Wschodnioindyjska założona przez kupców angielskich już w 1600r. Kampanie takie posiadały własny kapitał. Prowadząc handel na szeroką skalę i na tak wielkim terytorium stawali się kupcami. W stosunkach towarowo- pinięznych coraz większą rolę zaczął odgrywać szybki i sprawny przepływ gotówki. Powstały i rozwinęły się banki. Pojawiły się banknoty. Wtedy tez rozwinęły się giełdy ustalające ceny na poszczególne towary. Banki udzielały pożyczek również monarchom, którzy w zamian otaczali bankierów opieką, pozwalając na rozszerzenie działań. W tym okresie rozwinęły się znacząco miasta w Europie zachodniej, gdyż rozwój produkcji rzemieślniczej powodował napływ ludności ze wsi do miast.Rosła produkcja można więc było produkujących okładać podatkami i ciągnąć z tego zyski zatem monarchowie osiągali z takiej sytuacji wysokie dochody. w tym czasie nastąpił też rozwój sukiennictwa a co za tym idzie popyt na wełnę. w Anglii wywołało to zamianę pół uprawnych na pastwiska do hodowli owiec. Te działania nazwano wielkimi grodzeniami. W stosunkach z chłopami pojawiły się umowy dzierżawy ziemi. To powodowało powstawanie samodzielnie istniejących na rynku, bogatych gospodarstw chłopskich. wzrost produkcji rzemieślniczej i rolnej przyniosły wzrost dochodów, kapitał, który można było inwestować a to napędzało rozwój gospodarczy ale to na zachodzie Europy. Na wschodzie istniał system folwarczno- pańszczyźniany i brak rozwoju stosunków rynkowych. Chłopi nie brali udziału w wymianie towarów byli po prostu poddanymi . Bogaciła się tu szlachta- przeznaczając zyski na swoje potrzeby. te dwa odmienne systemy gospodarcze na zachodzie i wschodzie Europy to dualizm gospodarczy.
-spowodowany był odkryciem nowych lądów,rozwojem państw kolonialnych,wzrostem zaludnienia(więcej żywności,brak epidemii),postępem technicznym,rozwojem handlu,sytuacją polityczną scentralizowanych państw,
-w Europie Zachodniej rozwinęła się gospodarka towarowo-pieniężna,a na wschód od Łaby folwarczno-pańszczyźniana
*gospodarka towarowo-pieniężna
-zyski czerpali bankierzy,kupcy,przemysłowcy do których należał kapitał
-wolność osobista chłopów zatrudniali się w bezrolnych miastach
-dzierżawy ziemi przez chłopów płacili czynsz właścicielom
-aktywizacja gospodarcza szlachty poprzez ogradzanie w Anglii,zapotrzebowanie na wełnę wzięło się z rozwoju sukiennictwa
-hodowlą owiec i sprzedażą wełny zajmowała się tzw.nowa szlachta-gentry
-spadek upraw zbóż na rzecz hodowli
-rozwój dużych ośrodków miejskich,portów,nowa struktura mieszczaństwa,podniesienie poziomu życia
-udział w wymianie towarowej z koloniami,nowe szlaki handlowe-utrata znaczenia handlu śródziemnomorskiego na rzecz nowych kierunków przez Atlantyk
-rozwój kampanii kupieckich,angażowanie kapitału kupieckiego w rozwój przemysłu
-rozwój systemu nakładczego i początki manufaktur
-specjalizacja regionów gospodarczych:sukiennictwo,przemysł okrętowy,płóciennictwo,wytwórczość metalurgiczna
kształtowanie się rynku,czyli wzajemnego wpływu sprzedających i kupujących na podaż i popyt oraz ceny;rozwój banków,spółek akcyjnych,giełdy
-kapitalistyczna droga rozwoju
*gospodarka folwarczno-pańszczyźniana
-zyski czerpała część szlachty,stąd jej zróżnicowanie ekonomiczne
-przywiązanie chłopów do ziemi,zakaz opuszczania wsi
-zwiększenie wymiaru pańszczyzny
-dominują uprawy zbóż,rozwój folwarku szlacheckiego,upowszechnienie gospodarki ekstensywnej-wzrost produkcji osiągany poprzez powiększenie obszaru uprawy a nie przez wzrost wydajności
-średnia szlachta organizująca folwark pańszczyźniany odpowiednik angielskiej nowej szlachty
-wykorzystanie zapotrzebowania Europy zachodniej na zboża,bydło,drewno,skóry
-upadek miast,niekorzystne ustawodawstwo antymieszczańskie
-rozwój osadnictwa na Kresach Wschodnich,rozwój handlu bałtyckiego,zdominowanego przez Holendrów
-dominacja produkcji cechowo-rzemieślniczej
-refeudalizacja-czyli powrót do feudalizmu
*Rewolucja cen w Europie-napływ kruszców,z których bito monety,spowodował wzrost ilości pieniędzy w obiegu i spadek wartości pieniądza(inflacja),przy gwałtownym wzroście cen na artykuły spożywcze a małym na wyroby rzemieślnicze,nie wzrastało wynagrodzenie dla pracowników najemnych
*Skutki i zjawiska
-zubożenie niższych warstw społecznych a bogacenie się właścicieli ziemskich,czerpiących dochód z pracy pańszczyźnianej chłopów
-w Europie Wschodniej pogłębienie stosunków pańszczyźnianych
-ruina drobnych wytwórców-stąd duże bezrobocie i rynek taniej siły roboczej
-konflikty społeczne w Europie Zachodniej-powstania chłopskie w Anglii,Francji i Niemczech,
w Europie Zachodniej zniszczeniu ulega tradycyjna gospodarka feudalna
Walka o hegemonię w Europie w XVI w
*Wielkie Księstwo Moskiewskie
-1480r-zrzucenie zależności tatarskiej przez Księstwo
-pokonanie Litwinów-zajęcie przez Rosjan Smoleńska i ziemi siewierskiej,zwycięstwo Litwinów pod Orszą nie wykorzystane
-wzmocnienie państwa pod panowaniem Iwana IV Groźnego
-walka o panowanie nad Bałtykiem-udział w I wojnie północnej
-stosunki społeczne w Rosji w XVI w:bojarzy(arystokracja do nich należały majątki ziemskie,mieli obowiązek służby wojskowej),dworianie(nowa szlachta popierali cara,otrzymywali od niego majątki ziemskie),chłopi(byli przypisywani do ziem z zakazem jej opuszczania)
-reformy wewnętrzne Iwana IV Groźnego:centralizacja państwa,podział ziemi w państwie na dwie części
*Imperium Habsburgów
-na mocy porozumienia cesarza Maksymiliana I z Jagiellonami w Wiedniu w 1515r Ferdynand Habsburg zajął Czechy po bitwie pod Mohaczem
-Habsburgowie rywalizowali z Turcją o panowanie na Węgrzech
-Karol V Habsburg rządził w Niemczech,Hiszpanii,królestwie Neapolu,królestwie Mediolanu,Niderlandach i posadłościach kolonialnych
-wojny włoskie między Habsburgami a Francją król Francji poniósł klęskę pod Pawią a długoletnie wojny zakończył pokój w Cateau-Cambresis potwierdzający uprzywilejowaną pozycję króla Hiszpanii wśród władców europejskich i jego dominację na Półwyspie Apenińskim
-Habsburgowie dążyli do wprowadzenia rządów absolutnych w opanowanych krajach,cieszyli się poparciem kościoła katolickiego,poszerzali swoje wpływy w Europie przez realizację polityki zagranicznej
-w 1556 r nastąpił podział imperium na linię hiszpańską i austriacką
*Turcja
-rozwój terytorialny Imperium Osmańskiego które opanowało Półwysep Bałkański,zajmując Bułgarię,Serbię
-krucjaty rycerstwa europejskiego pod władzą Władysława III Warneńczyka i Jana Hunyadego zakończyły się klęską pod Warną
-w 1453r Turcy zdobyli Konstantynopol-koniec Cesarstwa Bizantyjskiego
-w XVI w podbili Syrię,Palestynę,Egipt,dorzecze rzek Eufrat i Tygrys,część Iranu i Armenię
-zwycięstwo pod Mohaczem otworzyło Turkom drogę do podboju Węgier
-zajęcie Cypru-klęska Turcji pod Lepanto-jednak Cypr pozostał przy Turcji
*Anglia
-budowa silnej władzy królewskiej w Anglii przez Henryka VIII i Elżbietę I Wielką
-całkowite zerwanie Elżbiety I z papiestwem,usankcjonowanie zaboru dóbr klasztornych przez Henryka VIII
-rozwój handlu,żeglugi morskiej,powstanie giełdy londyńskiej,rozkwit kultury renesansu
-podporządkowanie Szkocji,poparcie królowej dla hugentów francuskich i korsarzy angielskich
-panowanie niezwyciężonej Armady floty hiszpańskiej
*Francja
-rozwój gospodarczy po zakończeniu w XV w wojny stuletniej z Anglią
-dążenie dynastii Walezjuszy do absolutyzmu,zwłaszcza za panowania Franciszka,rzadko zwoływano Stany Generalne
-obawa przed otaczającymi Francję Habsburgami-wojny włoskie które potwierdziły potęgę Habsburgów
-wojny religijne zakończone w 1598r. edyktem nantejskim Henryka IV Burbona
*Potęga państwa Jagiellonów w XVI w. z którymi o panowanie nad Bałtykiem rywalizowała Szwecja
Początkiem i przyczyną zmian w gospodarce ówczesnej Europy stały się odkrycia geograficzne, dzięki którym zaczęto używać nowo odkrytych szlaków handlowych wiodących do Indii, skąd przywożono towary, na których można było zarobić.
Na rynkach Europy pojawiły się przyprawy korzenne, ryż, kakao, herbata.
Szansę tę wykorzystały państwa posiadające kolonie Portugalia, Hiszpania, Anglia i Hiszpania.
Konieczne były również dogodnie położone porty, dobrze rozwinięta flota handlowa.
Ale dalekomorskie wyprawy to też ryzyko, stąd konieczność współpracy kapców. Konsekwencją takiej współpracy były kampanie do spraw prowadzenia handlu np. Kampania Wschodnioindyjska założona przez kupców angielskich już w 1600r. Kampanie takie posiadały własny kapitał.
Prowadząc handel na szeroką skalę i na tak wielkim terytorium stawali się kupcami. W stosunkach towarowo- pinięznych coraz większą rolę zaczął odgrywać szybki i sprawny przepływ gotówki. Powstały i rozwinęły się banki. Pojawiły się banknoty.
Wtedy tez rozwinęły się giełdy ustalające ceny na poszczególne towary.
Banki udzielały pożyczek również monarchom, którzy w zamian otaczali bankierów opieką, pozwalając na rozszerzenie działań.
W tym okresie rozwinęły się znacząco miasta w Europie zachodniej, gdyż rozwój produkcji rzemieślniczej powodował napływ ludności ze wsi do miast.Rosła produkcja można więc było produkujących okładać podatkami i ciągnąć z tego zyski zatem monarchowie osiągali z takiej sytuacji wysokie dochody.
w tym czasie nastąpił też rozwój sukiennictwa a co za tym idzie popyt na wełnę. w Anglii wywołało to zamianę pół uprawnych na pastwiska do hodowli owiec. Te działania nazwano wielkimi grodzeniami.
W stosunkach z chłopami pojawiły się umowy dzierżawy ziemi. To powodowało powstawanie samodzielnie istniejących na rynku, bogatych gospodarstw chłopskich.
wzrost produkcji rzemieślniczej i rolnej przyniosły wzrost dochodów, kapitał, który można było inwestować a to napędzało rozwój gospodarczy ale to na zachodzie Europy. Na wschodzie istniał system folwarczno- pańszczyźniany i brak rozwoju stosunków rynkowych. Chłopi nie brali udziału w wymianie towarów byli po prostu poddanymi . Bogaciła się tu szlachta- przeznaczając zyski na swoje potrzeby. te dwa odmienne systemy gospodarcze na zachodzie i wschodzie Europy to dualizm gospodarczy.