Masz przed sobą tekst Jana Parandowskiego pt. "Syzyf". Najpierw dokładnie zapoznaj się z jego treścią. Potem udzielaj odpowiedzi na postawione do tekstu pytania. Czytaj je uważnie. Nawet nad najłatwiejszym zastanów się, by nie popełnić błędu. W zadaniach zamkniętych poprawna jest tylko jedna odpowiedź. Wybierz ją z rozwagą i zaznacz, biorąc odpowiednią literę w kółko. Jeśli nie zapamiętałeś wszystkich informacji o Syzyfie, wróć do tekstu jeszcze raz. Na rozwiązanie zadań masz 90 minut. Powodzenia!
Król Syzyf panował w Koryncie. Z rana, po kąpieli, wychodził król na terasę zamkową i rozglądał się po swoim państwie. Słońce wilgotne i czyste przydawało słodyczy fali pagórków biegnących nad wybrzeżem sarońskim. W dole, na niewielkiej piaszczystej równinie, rysowały się proste i białe ulice Koryntu, lekko nachylonego ku morzu. W błękitnej zatoce czerniły się pękate kadłuby okrętów, które porastał las masztów. Z drugiej strony słychać było zgiełk stoczni, kuźni i warsztatów, a z dzielnicy farbiarzy płynęły rynsztokami strumienie barwionej wody. Wszystko to było dziełem króla Syzyfa, który założył miasto i uczynił je bogatym.
Król Syzyf był ulubieńcem bogów. Dzeus zapraszał go na uczty olimpijskie. Pomimo lat był wciąż rześki i silny, albowiem nektarem i ambrozją odświeżał swoje ziemskie ciało. Lecz miał jedną wadę: lubił plotki. Ilekroć wracał z Olimpu, zawsze coś niecoś przebąknął o tym, co się tam mówiło. Bogowie puszczali to płazem, gdyż były to sprawy dość błahe. Raz jednak wygadał się Syzyf przed ludźmi z jakiegoś sekretu Dzeusa. Rzecz była naprawdę poufna i władca bogów miał z tego powodu przykrości. Rozgniewał się i posłał plotkarzowi bożka śmierci, Tanatosa, aby go sprzątnął ze świata. Snadź chytry królik spodziewał się tego, bo urządził zasadzkę na Tanatosa, zakuł go w kajdany i zamknął w piwnicy.
Ludzie przestali umierać. Hades poszedł ze skargą do Dzeusa. Wysłano Aresa, by uwolnił boga śmierci. Pierwszy umarł Syzyf. Ale konając, nakazał żonie, aby zostawiła jego zwłoki niepochowane. Tak się stało. Ponieważ dusza, której ciała nie pogrzebano, nie mogła wejść do państwa cieni, Syzyf błąkał się nad brzegami Styksu, jęcząc i narzekając. Tak długo się użalał, aż go zaprowadzono przed Plutona. Z głośnym płaczem opowiadał Syzyf, że ma niegodziwą żonę, która jego trupa wyrzuciła na śmietnik i nie chce mu sprawić pogrzebu. Pluton pozwolił mu raz jeszcze wrócić na ziemię, aby ukarać niedbałą i zarządzić, co potrzeba.
Król Koryntu poszedł, ale nie wrócił. Bogowie, którzy rządzą całym wielkim światem, zapomnieli o nim, a on sam zachowywał się teraz tak cicho i ostrożnie, żeby jak najmniej o nim mówiono. Żył bardzo długo, lecz na koniec przypomniano sobie w piekle o przebiegłym uciekinierze. Znienacka zaskoczył go Tanatos, uciął mu pukiel włosów i krnąbrną duszę zabrał do podziemi. W Hadesie wymierzono mu surową karę: miał wynieść wielki kamień na bardzo wysoką i stromą górę. Syzyf natychmiast zabrał się do roboty, sadząc, że z łatwością to uczyni, a potem już będzie miał spokój. Wydźwignął ów głaz prawie pod sam szczyt, gdy wtem skała wyślizgnęła mu się z rąk i spadła z powrotem na dół. Za drugim razem to samo, i za trzecim, i za dziesiątym. Tak jest zawsze. Już jest Syzyf bliski celu i zawsze coś mu kamień z rąk wyrywa, i musi biedak pracę zaczynać na nowo.
Jan Parandowski "Syzyf"
Dzeus - w mitologii greckiej ojciec bogów, władca Olimpu
Hades - 1) władca świata podziemnego; 2) królestwo zmarłych
Ares - bóg wojny
Styks - rzeka w Hadesie
Pluton - przydomek boga Hadesa
puścić coś płazem - darować przewinienie
królik - tu: król
snadź - widocznie, najwyraźniej
ZADANIA
1. W jakim państwie panował Syzyf? Odpowiedz jednym zdaniem.
..................................................................................................
2. Tekst "Syzyf" jest
A. Baśnią.
B. mitem.
C. legendą.
D. bajką.
3. Zeus rozgniewał się na Syzyfa, ponieważ ten
A. lubił plotki o bogach.
B. urządził zasadzkę na Tanatosa.
C. zdradził sekret Zeusa.
D. założył miasto i uczynił je bogatym.
4. Jakie były ulice Koryntu? Wypisz dwa przymiotniki.
..............................................................................
5. Syzyf odświeżał swoje ziemskie ciało
A. ambrozją i wodą.
B. nektarem i winem.
C. ambrozją i sokiem.
D. nektarem i ambrozją.
6. Słowo "plotka" można zastąpić wyrazami bliskoznacznymi
A. nowina, pogłoska.
B. pomysłowość, spryt.
C. wieść, bohaterstwo.
D. pułapka, nowinka.
7. Bożek śmierci to
A. Hades.
B. Cerber.
C. Tanatos.
D. Ares.
8. Zwrot "puszczać płazem" oznacza
A. wypuszczać płazy z worka.
B. darować komuś przewinienie.
C. zdradzić czyjąś tajemnicę.
D. urządzić na kogoś zasadzkę.
9. Podaj dwa przykłady określeń, jakimi zastąpiono w tekście wyraz Syzyf.
....................................................................................
10. Uzupełnij zdania słowami z tekstu.
Ilekroć wracał z..................., zawsze coś niecoś przebąknął o tym, co się tam mówiło. Hades poszedł ze skargą do........................
11. Według Syzyfa, jego żona była niegodziwa. To znaczy, że była
A. kłótliwa.
B. zazdrosna.
C. spokojna.
D. niedbała.
12. Co działo się z duszą, której ciała nie pogrzebano? Odpowiedz pełnym zdaniem.
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
13. Jakim człowiekiem był Syzyf? Użyj 4 przymiotników.
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
14. Dlaczego Pluton pozwolił Syzyfowi jeszcze raz wrócić na ziemię? Podaj dwa argumenty.
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
15. Połącz liniami postacie z odpowiednimi rzeczownikami.
16. Podaj przydomek Hadesa.
............................................................
17. Tanatos zaskoczył Syzyfa znienacka. Znaczy, że zrobił to
A. niespodziewanie.
B. ostrożnie.
C. grzecznie.
D. nerwowo.
18. Z ostatnich pięciu zdań tekstu dowiadujemy się przede wszystkim
A. jak ucztowano na Olimpie.
B. na czym polegała kara Syzyfa.
C. o życiu króla Koryntu.
D. że kara Syzyfa była surowa.
19. Praca Syzyfa nie była
A. ciężka.
B. lekka.
C. monotonna.
D. długotrwała.
20. Wyrażenie "syzyfowa praca" oznacza zajęcie
A. nieskończone, bezcelowe.
B. wykonane, daremne.
C. ciężkie, nagrodzone
D. łatwe, satysfakcjonujące
21. Ustal chronologiczną kolejność pomieszanych wydarzeń. Ponumeruj je od 1 do 8.
Ukaranie Syzyfa. Panowanie Syzyfa w Koryncie. Przechytrzenie Hadesa. Plotkarstwo Syzyfa. Odkrycie podstępu Syzyfa. Wspólne uczty z bogami na Olimpie. Decyzja bogów o smierci króla Koryntu. Uwięzienie bożka Tanatosa.
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
22. Zeus organizuje ucztę na Olimpie. W jego imieniu zredaguj zaproszenie dla Syzyfa.
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
....................................................................................................
Syzyf panowal w Koryncie
2. B
3.C
4 biale ulice, nachylone ku morzu
5.D
6.A
7.C
8.B
9.Krol koryntu i ulubieniec bogow
10. ... Z olimpu. Poszedl ze skarga do dzeusa
11.D
12. Dusza ktorej nie pogrzebano blakala sie jekajac i narzekajac
13. Plotkarz
14. Zeby ukarac niedbala zone i zarzadzic co potrzeba
15. Syzyf-krol tanatos- smierc. Hades-podziemie dzeus-olimp
16.Wladca swiata podziemnego
17.A
18.C
19.B
20.A
21. 1. Wspolne Uczty... ; 2.plotkarstwo.... ; 3.
22. Drogi syzyfie chcialem cie serdecznie zaprosic na moja uczte ktora odbedzie sie dn.15.07?(rok wymysl) o godz 17:00 W olimpIe. Z powazaniem ZEus