Question

temat: Powstania Kozackie
Wymnień przyczyny powstań kozackich Bohdana Chmielnickiego w 1648r. Podaj przebieg powstania i skutki.

Wyjaśnij pojęcia: *czajka, *sicz, *zaporoże, *kozacy rejestrowi.

Pomóźcieee ;) Dam naj!

Answer 1

Powstanie Chmielnickiego (1648 – 1658)
•kozacy – ludność „dziwna“
— nie pasowali do żadnej kategorii ludowej (ani szlachta ani poddani)
— żyli z wojny (zamieszkiwali dzikie pola)

•przyczyny: - kozacy za wierną służbę Rz.p. chcą przywilejów szlacheckich
- szlachta chce z nich zrobić chłopów, poddanych
- chcieli zwiększyć rejestr kozacki (kozacy walczący w armii)
- religia: kozacy buntują się przeciwko unii brzeskiej
- do buntu kozackiego przyłączają się chłopi przeciwko poddaństwu

•przebieg:
a) 1648r. – klęski wojsk polskich – nad Żółtymi wodami, pod Korsuniem i Piławcami
—› ginie władca, wojska rozbite, hetmani w niewoli; wolną elekcję wygrywa Jan Kazimierz Waza

b) 1649r. – oblężenie Zbaraża – ugoda Polski z kozakam w zborowie
—› Jeremi Wiśniowiecki zmobilizował resztki wojska
—› powstrzymuje Chmielickiego
—› przybywa Jan Kazimierz z nowymi wojskami
—› decydująca bitwa pod ZBOROWEM 1649r. (Jan Kazimierz + Jeremi Wiśniowiecki vs. Chmielnicki)
—› została zawarta ugoda

c) bitwa pod Beresteczkiem
- klęska kozacka
- potem Polska przegrywa pod Batohem

d)ugoda kozacka – rosyjska w Peresławiu 1654r.
— Chmielnicki prosi o pomoc Rosję, Kozacy przyłączają (Ukrainę) się do Rosji – Polska się nie zgadza =› wojna Polsko – Rosyjska
— tereny zostały podzielone między Rz.p i Rosję (granicą rzeka Dniepr) = koniec wojny 1658r. – POKÓJ W HADZIACZU

•skutki
•z terenów Ukrainy powstje Księstwo Ruskie (obowiązuje prawosławie, miejsce w parlamencie dla biskupów prawosławnych, zakaz unii brzeskiej)
•powstaje Rz.p. trojga narodów (Polska, Litwa, Rosja)


Zaporoże - nazwa miasta albo też terytorium nad dolnym Dnieprem
Czajka - ptak, lub znana osobistość (Tadeusz Czajka - powieściopisarz)
sicz - obóz kozacki (dobrze obwarowany)
kozacy rejestrowi - kozacy walczący w armii

Mam nadzieję, że tak może być.
Btw: notatka z lekcji (naprawdę dobrego nauczyciela) także spoko.
Pozdrawiam 

Answer 2

Przyczyny powstania Chmielnickiego:

Łamanie praw i przywilejów przez szlachtę nadanych Kozakom.

Chęc wywalczenia własnego kraju.

Próba zwalczenia wzrastającej roli szlachty.

Osobista zemsta Chmielnickiego nad Czaplińskim przerodzona z małego buntu w powstanie.

Brak zgody szlachty na wojnę z Chanatem Krymskim.

 

Przebieg powstania:

Bitwa pod Żółtymi Wodami-pierwsze zwycięstwo nad wojskami Rzeczpospolity,

Korsuń-kolejna wygrana Kozaków,

Konstantynów-zwycięstwo Jeremiego Wiśniowieckiego(wojewody ruskiego) nad Krzywonosem( jeden z dowódców Kozaków)

Piławce-haniebna ucieczka wojsk regimentarzy, czyli kolejna porażka wojsk koronnych.

I tak dalej szereg zwycięst, aż do zimy( w międzyczasie Kozacy próbowali zdobyc Zamosc ale ten zdołał się obronic), gdzie nastąpiła przerwa spowodowana też elekcją Jana Kazimierza, przez co Bohdan Chmielnicki powstrzymał działania aż do wiosny 1649r.

Po wznowieniu działań wojennych Chmielnicki wraz z Tatarami udał się na oblężenie Zbaraża, bronionego przez Wiśniowieckiego. Mimo wielu miesięcy oblężenia Chmielnicki nie zdołał pokonac obrońców Zbaraża i Jan Kazimierz(król Polski) podpisał rozejm pod Zborowem.

 

Następna większa bitwa odbyła się pod Beresteczkiem. Była to wielka wygrana Rzeczpospolitej w 1651r. Ostateczny pokój został zawarty w Pejerasławiu w 1654r.

 

Skutki:

Wyczerpanie Rzeczpospolitej spowodowane zniszczeniami wojennymi.

Przejście Kozaków pod protektorat Rosji.

 

czajka-zwrotna lódź na której pływali Kozacy

sicz- obóz Kozaków

zaporoże-kraina nad Dnieprem

kozacy rejestrowi-kozacy służacy w wojnach Rzeczpospolitej, były im za to płacone pięniądze, w czasie wojny rejestr zwiększano, a w czasie pokoju zmniejszano.

 

 

Pisałem sam. Liczę na naj :)