Tekst:
[1] Już w XVIII wieku pojawiał się sporadycznie termin "Barok" na określenie udziwniania czy dziwactwa w sztuce, a utrwalił się później, po wydaniu dzieła Jackoba Burchardta Der Cicerone (1855), w którym omawia on przemianę stylu w sztuce Włoskiej schyłku XVI wieku, czyli początki baroku, jako swoistą, zwyrodniałą formę renesansu.
[2] Dopiero badania dwudziestowieczne doprowadziły do uwolnienia baroku od owej klamry klasycystycznych kryteriów. Uznano, że jest to oryginalna i bogata formacja rozwojowa sztuki i wymaga stosowania wobec niej właściwego dla niej systemu kryteriów i wartościowania, jak zresztą i dla każdej innej epoki.
[3] W trakcie badań okazało się, że odstępstwa od norm renesansowych, niezwykłości formalne, to po prostu nowe, trudniejsze w odbiorze, lecz funkcjonalne środki wypowiedzi stosowane przez twórców dla wyrażenia niepokojów, myśli nowej sytuacji jednostki w okresie kryzysu świadomości społecznej, jaki ogarnął łacińską Europę po reformacji, po zakończeniu soboru trydenckiego (1545-1563), kiedy rozwiały się nadzieje na zgodę z protestantami i odzyskanie jedności, a ostateczne decyzje wyznaniowe - określające filozofię życia - podejmować musi człowiek samotnie, sam wobec Boga.
[4] Kryzys ów u schyłku renesansu zogniskował się wokół podstawowego problemu ówczesnej kultury: chrześcijaństwo a antyk.
[5] Z wielkiego źródła kultury europejskiej, z antyku, korzystało i średniowiecze, ale główna różnica między średniowiecznym a renesansowym stosunkiem do antyku polegała na tym, że twórcy renesansu w wyborze i interpretacji tradycji antycznych odrzucili pośrednictwo kościoła. Odbiło się to na ogólnym kierunku literatury i jej edukacyjnej funkcji. Już Erazm z Rotterdamu (Ciceronianus, 1528) w tym widział niebezpieczny owoc renesansu, że człowiek wolał, by podziwiano w nim cycerończyka niż świętego. Antyk w średniowieczu wspomagał chrześcijaństwo, antyk w renesansie wspomagał krytycyzm wobec tradycji kościoła.
[6] Humanizm renesansowy czynił człowieka ośrodkiem kosmosu: był to harmonijny antropocentryzm, akcentujący niezależność osobowości człowieka wpisanego w prawa natury, uwalniającego się w różnym stopniu od rygorów narzucanych mu przez kościół i państwo. Tymczasem u schyłku wieku wzmocniły się rygory narzucane przez wszystkie społeczności wyznaniowe, co wiązało się zazwyczaj także z rygorami państwowymi. Zaważyło to na kryzysie tradycji renesansowej. Humanizm barokowy ośrodkiem myśli czyni dramatyczny los jednostki obdarzonej wolną wolą, zdanej na własne rozeznanie i wybór w wewnętrznym dialogu z Bogiem. Zarysował się wyraźny nawrót do średniowiecznego teocentryzmu.
Pytania:
1. Podaj, w którym wieku badacze przyznali, że barok nie jest jedynie zwyrodniałą formą renesansu, ale epoką oryginalną i piękną.
2. Wyjaśnij, na czym polegają i z czego wynikają barokowe odstępstwa od norm renesansowych.
3. Wskaż czynnik, który w zasadniczy sposób wpłynął na kształt XVII-wiecznej kultury.
4. Omów różnice między stosunkiem do tradycji antycznej dwóch epok: średniowiecza i renesansu (akapit 5 i 6).
5. Wyjaśnij, jakie niebezpieczeństwa w postawie ludzi renesansu dostrzegał Erazm z Rotterdamu (akapit 5).
6. Wskaż przyczyny kryzysu renesansowego światopoglądu.
7. Przedstaw, jak Czesław Hernas tłumaczy powrót ludzi baroku do średniowiecznego teocentryzmu (akapit 6).
poproszę o odpowiedzi.
[1] Już w XVIII wieku pojawiał się sporadycznie termin "Barok" na określenie udziwniania czy dziwactwa w sztuce, a utrwalił się później, po wydaniu dzieła Jackoba Burchardta Der Cicerone (1855), w którym omawia on przemianę stylu w sztuce Włoskiej schyłku XVI wieku, czyli początki baroku, jako swoistą, zwyrodniałą formę renesansu.
[2] Dopiero badania dwudziestowieczne doprowadziły do uwolnienia baroku od owej klamry klasycystycznych kryteriów. Uznano, że jest to oryginalna i bogata formacja rozwojowa sztuki i wymaga stosowania wobec niej właściwego dla niej systemu kryteriów i wartościowania, jak zresztą i dla każdej innej epoki.
[3] W trakcie badań okazało się, że odstępstwa od norm renesansowych, niezwykłości formalne, to po prostu nowe, trudniejsze w odbiorze, lecz funkcjonalne środki wypowiedzi stosowane przez twórców dla wyrażenia niepokojów, myśli nowej sytuacji jednostki w okresie kryzysu świadomości społecznej, jaki ogarnął łacińską Europę po reformacji, po zakończeniu soboru trydenckiego (1545-1563), kiedy rozwiały się nadzieje na zgodę z protestantami i odzyskanie jedności, a ostateczne decyzje wyznaniowe - określające filozofię życia - podejmować musi człowiek samotnie, sam wobec Boga.
[4] Kryzys ów u schyłku renesansu zogniskował się wokół podstawowego problemu ówczesnej kultury: chrześcijaństwo a antyk.
[5] Z wielkiego źródła kultury europejskiej, z antyku, korzystało i średniowiecze, ale główna różnica między średniowiecznym a renesansowym stosunkiem do antyku polegała na tym, że twórcy renesansu w wyborze i interpretacji tradycji antycznych odrzucili pośrednictwo kościoła. Odbiło się to na ogólnym kierunku literatury i jej edukacyjnej funkcji. Już Erazm z Rotterdamu (Ciceronianus, 1528) w tym widział niebezpieczny owoc renesansu, że człowiek wolał, by podziwiano w nim cycerończyka niż świętego. Antyk w średniowieczu wspomagał chrześcijaństwo, antyk w renesansie wspomagał krytycyzm wobec tradycji kościoła.
[6] Humanizm renesansowy czynił człowieka ośrodkiem kosmosu: był to harmonijny antropocentryzm, akcentujący niezależność osobowości człowieka wpisanego w prawa natury, uwalniającego się w różnym stopniu od rygorów narzucanych mu przez kościół i państwo. Tymczasem u schyłku wieku wzmocniły się rygory narzucane przez wszystkie społeczności wyznaniowe, co wiązało się zazwyczaj także z rygorami państwowymi. Zaważyło to na kryzysie tradycji renesansowej. Humanizm barokowy ośrodkiem myśli czyni dramatyczny los jednostki obdarzonej wolną wolą, zdanej na własne rozeznanie i wybór w wewnętrznym dialogu z Bogiem. Zarysował się wyraźny nawrót do średniowiecznego teocentryzmu.
Pytania:
1. Podaj, w którym wieku badacze przyznali, że barok nie jest jedynie zwyrodniałą formą renesansu, ale epoką oryginalną i piękną.
2. Wyjaśnij, na czym polegają i z czego wynikają barokowe odstępstwa od norm renesansowych.
3. Wskaż czynnik, który w zasadniczy sposób wpłynął na kształt XVII-wiecznej kultury.
4. Omów różnice między stosunkiem do tradycji antycznej dwóch epok: średniowiecza i renesansu (akapit 5 i 6).
5. Wyjaśnij, jakie niebezpieczeństwa w postawie ludzi renesansu dostrzegał Erazm z Rotterdamu (akapit 5).
6. Wskaż przyczyny kryzysu renesansowego światopoglądu.
7. Przedstaw, jak Czesław Hernas tłumaczy powrót ludzi baroku do średniowiecznego teocentryzmu (akapit 6).
poproszę o odpowiedzi.
More Questions From This User See All
Ad.2 Głównymy odstępstwami było używanie trudniejszych skąplikowanych środkóe poetyckich, a także róznego rodzaju form wypowiedzi.
Ad.3 Podstawowym czynnikiem, który ukształtował XVII wieczny światopogląd, był kryzys świadomości społecznej.
Ad.4 Średniowiecze potwierdzało zwierzchność kościoła, cała tematyka średniowieczna była poświecona religi, Renesans odrzucał pośrednictwo kościoła
Ad.5 Erazm z Rotterdamu wskazywał za niebezpieczeństwo oddalenie się człowieka od religii. Człowiek nie uznawał zwierzchnictwa Boga
Ad.6 Antropocentryzm odrzucał poddanie się człowieka religii i państwu. Jednak rozłam w kościele (reformacje) doprowadziły do zaostrzenia rygorów kościelnych i państwowych, których człowiek musział się poddać.
Ad.7. Czesław Hernes widział dramatyczny los człowieka obdarzonego wolną wolą, która jest zdana na samą siebie. Religia, Bóg pomaga w wyborze odpowiedniej drogi.