Question

Szata roślinna i gleby w Eurazji - napisz referat na 4 strony a4. Bardzo proszę o pomoc...

Answer 1

Szata roślinna

Szata roślinna Polski jest typowa dla strefy klimatów umiarkowanych

Spore zróżnicowanie klimatyczne Polski spowodowało też znaczne, jak wielki obszar, zróżnicowanie jej szaty roślinnej. W Polsce północno-wschodniej, która ma klimat stosunkowo chłodny, ulegający wpływowi klimatu kontynentalnego, wykształciła się charakterystyczna dla tej części kraju formacja roślinna - lasy iglaste.

Natomiast na obszarach Pojezierzy Niżu Środkowopolskiego i pasa Wyżyn
- znajdujących się pod wpływem klimatu morskiego - rosną lasy mieszane
z przewagą drzew iglastych.

Na południowym krańcu Polski, Karpatach i Sudetach, występują piętra roślinne (regiel dolny i górny), zajmowane przez lasy mieszane i iglaste.

Dowodem przejściowości polskiego klimatu - między klimatem morskim (na zachodzie) a na wschodzie) - są zasięgi niektórych gatunków drzew. Przez Polskę przebiega także wschodnia granica zasięgu buka, jawora i lipy.

Bujne lasy pokrywały obszar Polski prawie w całości jeszcze w X wieku.
Z biegiem czasu, w miarę zajmowania coraz to nowych terenów dla celów rolniczych, przemysłowych, komunikacyjnych i osadniczych
powierzchnia leśna kurczy się.

Obecnie powierzchnia lasów w Polsce powoli, lecz stale wzrasta. Po drugiej wojnie światowej lesistość wzrosła z 20,8% do 28,1% powierzchni kraju (według Ekspertyzy PAN 1997 r.). Przewiduje się, że w roku 2020 lesistość Polski będzie wynosić 30% (średnia lesistość Europy wynosi 32%). Rozmieszczenie lasów
w Polsce jest nierównomierne Najwięcej powierzchni leśnych występuje na zachodzie, północy i północnym-wschodzie kraju.

Największą lesistość - 48,6% - ma dawne województwo zielonogórskie, najmniejszą- około 12% - dawnw województwo płockie.

Typy lasów występujących w Polsce:

bory - lasy iglaste (bory sosnowe). Zajmują największą n wierzchnie. Spotyka się też bory mieszane, w których obok przeważającej sosny występują: dąb, brzoza, topola, osika, lipa. Bory zajmują około 78% no wierzchni leśnej Polski;

grądy - wielogatunkowe lasy liściaste z przewagą grabu i dębu (ponadto lipa, klon, buk). Spotkać je można na terenie całej Polski. Zajmują 10% powierzchni leśnej;

łęgi - porastają głównie doliny rzek. Rosną tu zwłaszcza wierzby, jesiony, wiązy i topole. Należą do rzadkości-

olsy - porastają tereny bagienne. Występują tu: olsza czarna, wierzba,
brzoza i jesion;

buczyny - żyzne lasy liściaste i mieszane. Przeważa w nich buk

W polskich lasach występuje przewaga drzew iglastych ze znacznym udziałem sosny. Zajmuje ona 69,2% powierzchni leśnych kraju. Wśród gatunków drzew liściastych przeważają: dąb 6%, brzoza 5,8%, olsza 5,8°/o, buk 4,1%. Udział drzew liściastych w strukturze gatunkowej lasów zmienił się w ostatnich
50 latach z 13% do 22,5%.

Pod względem lesistości Polska zajmuje 16 miejsca w Europie.

Stan zdrowotny lasów w Polsce - również lasów Czech i Słowacji -jest gorszy niż stan lasów na pozostałych obszarach Europy i oceniany jest jako niezadowalający.

Naszym lasom szkodzą przede wszystkim:

masowe wylęgi szkodników (brudnica mniszka 1993-94 r.),

zanieczyszczenia powietrza i wód;

przekształcenia powierzchni ziemi (górnictwo);

pożary;

masowa rekreacja i turystyka;

niewłaściwie prowadzona gospodarka leśna (nadmierny wyrąb zwłaszcza
w lasach prywatnych, monokultury leśne).

W ramach doskonalenia gospodarki opartej na podstawach ekologiczny przy jednoczesnym uwzględnieniu rozwoju rolnictwa, utworzono 10 leśny Kompleksów Promocyjnych obejmujących znaczną (7%) część obszarów lasów państwowych (wg raportu Ekspertyza PAN).

Do innych zbiorowisk roślinnych występujących na terenie Polski należą:

Roślinność wydmowa trawy: wydmuchrzyca i piaskownica, -mikołajek nadmorski, turzyca;

Roślinność wodna - lilie wodne (grzybień biały), grążel żółty. moczarka, rogatek, rdestnica,

roślinność szuwarowa (trzcina, pałka wodna, oczeret);

roślinność torfowiskowa - torfowiska niskie: wełnianka, turzyca, torfowiska wysokie: mchy torfowce, -rosiczka, żurawina;

roślinność stepowa - ostnice, miłek wiosenny, kostrzewy.

Sztuczne zbiorowiska roślinne (pola uprawne) zajmują w Polsce około 46% powierzchni.

Szata roślinna Polski ulega ciągłym zmianom. Giną poszczególne gatunki roślin.

Coraz rzadziej spotkać można endemity, czyli organizmy, których zasięg jest ograniczony do ściśle określonego teren. Do endemitów należą m.in.: no-drzew polski, warzucha tatrzańska, brzoza ojcowska.

Pozostałością z dawnych czasów, narażoną obecnie na wyginięcie, są relikty.
Do reliktów roślinnych zaliczamy: ostróżkę tatrzańską, wierzbę lapońską, brzozę karłowatą i dębik ośmiopłatkowy.

Dla ocalenia formacji roślinnych, endemitów i reliktów flory i fauny tworzy się rezerwaty (niewielkie obszary chronione) oraz parki narodowe, w których każdy element środowiska geograficznego - skały, formy rzeźby, woły, gleby, rośliny i zwierzęta - podlega ochronie. W czasach historycznych ustąpiły z obszaru Polski lub wyginęły 62 gatunki zwierząt, wśród nich drop, suseł moręgowy, sęp płowy. Ścisłej ochronie podlegają rośliny, takie jak: limba, wierzba lapońską, mikołajek nadmorski, dziewięćsił bezłodygowy

 

Gleby

Gleba jest zewnętrzną warstwą litosfery (rozdrobnionej i przekształconej), powstałą ze skały macierzystej, poddanej działaniu klimatu, wody, rzeźby, organizmów żywych i człowieka, w odpowiednio długim czasie.

Podstawowymi składnikami gleby są: części mineralne (zwietrzelina) i części organiczne, a także powietrze i woda. W zależności od tego, który z wymienionych składników dominował w procesie glebotwórczym, wykształcał się określony typ gleby.

Proces glebotwórczy polega na stopniowej zamianie zwietrzeliny w glebie. Objawem tego procesu jest wytwarzanie poziomów glebowych, które różnią się między sobą barwą, ilością próchnicy, wielkością części mineralnych i strukturą.

Wytworzenia się gleby wymaga określonego czasu. Spotykamy więc gleby młode, o słabo wykształconych profilach glebowych i słabej żyzności
(żyzność - naturalna cecha gleby sprzyjająca wzrostowi roślin;
urodzajność. - cecha nabyta) oraz gleby starsze, o lepiej wykształconych profilach większej żyzności

Gleby w Polce zaczęły powstawać po ustąpieniu lodowców. Wówczas tworzyły się gleby tundrowe, które stanowiły pierwszy etap procesu glebotwórczego.
Z chwilą ocieplenia się klimatu i pojawienia się lasów rozpoczął się właściwa proces glebotwórczy. W lasach iglastych, w środowisk kwaśnym, następowało bielicowanie gleb i rozkład ściółki leśnej przez grzyby. W ten sposób powstały gleby bielicowe.

W środowisku mniej kwaśnym, na podłożu lasów liściastych (przeważnie. nie na glinach), wytworzyły się gleby brunatne. Z kolei na podłożu bóg. tym w sole mineralne pokrytym roślinnością trawiastą, powstały bogate -próchnicę czarnoziemy.

Ostatecznie gleby w Polsce dzielą się na:

gleby. początkowego stadium rozwoju, - czarne ziemie,

gleby bielicowe, - gleby bagienne,

gleby brunatne (i płowe), - mady,

czarnoziemy, - rędziny.

Największą powierzchnię w kraju, około 82% ogólnej powierzchni gleb, zajmują gleby bielicowe (zbielicowane) i brunatne. Wymienione typy gleb różnią się między sobą odmiennym profilem glebowym, a ściślej mówiąc, rozmiarem poziomów glebowych.

 

Rodzaje gleb wystepujących w Polsce

Gleby początkowego stadium rozwoju - nie mają wykształconego profilu glebowego. Występują głównie w górach i na terenach rekultywowanych, np. piaskach wydmowych.

Gleby bielicowe (25%) - podzielić można na słabo, średnio i silnie zbielicowane. Gleba bielicowa ma kilkucentymetrową warstwę próchniczną która przechodzi w poziom wymywania o zabarwieniu jasnoszarym. Zabarwienie to powstaje na skutek wymycia wodorotlenków żelaza, glinu, manganu i związków próchnicznych do niżej leżącej warstwy wmywania. Gleby bielicowe wymagają intensywnego nawożenia i starannej uprawy.

Gleby brunatne (52%) - to gleby umiarkowanie wilgotnych lasów iglastych i mieszanych. Powstały w wyniku procesu brunatnienia. Proces ten polega na wietrzeniu minerałów glebowych, głównie glinokrzemianów, zawierających w swoim składzie żelazo. Żelazo uwolnione w czasie wietrzenia osadza się na powierzchni cząstek glebowych, dając brunatne zabarwienie. Gleby brunatne są średnio urodzajne. Gleby płowe są odmianą gleb brunatnych, z silniej wymytymi związkami ilastymi i żelazistymi.

Czarnoziemy (1%) - to gleby o dużej warstwie próchnicznej, powstały na terenach łąkowo-stepowych. Są to najwyższej jakości gleby w Polsce.

Czarne ziemie (2%) - to gleby zbliżone do czarnoziemu, powstały na terenach zabagnionych. Ich ciemne zabarwienie spowodowane jest dużą zawartością próchnicy.

Gleby bagienne (9%) - obejmują gleby torfowe i mułowo-torfowe. Powstają w wyniku gromadzenia szczątków roślinności bagiennej w warunkach beztlenowych, spowodowanych silnym nawilgoceniem gruntu. Warunkiem urodzajności tych gleb, zwłaszcza torfowych, jest właściwa melioracja i intensywne nawożenie.

Mady (5%) - występują w dolinach rzek. Największy obszar tych gleb ^duje się na Żuławach. Gleby te powstają z osadów nanoszonych przez olewające okresowo rzeki.

Rędziny (1%) - gleby powstałe ze zwietrzenia skał wapiennych i gipsowych. Maja one dużą zawartość wapnia. Występują głównie na wyżynach.

Do gleb strefowych występujących na obszarze Polski zaliczamy bielicowe, brunatne i czamoziemy. Pozostałe to gleby astrefowe.

Około 28% powierzchni Polski stanowi obszar gleb leśnych. Gleby wykorzystywane w gospodarce rolnej i zajmują około 60% powierzchni kraju.