Question

Stanisław Staszic , Wojciech Bogusławski . Napisz Ich dziedzine Działalności i zasługi dla nauki , kultury ! :) Daaje Najj ;)

Answer 1

Stanisław Wawrzyniec Staszic - Po roku 1795, gdy Polska została wymazana z mapy Europy , zajął się działalnością na rzecz rozwoju gospodarczego kraju oraz pracą naukową. Do najwybitniejszych dzieł literackich Stanisława Staszica należą: "Uwagi nad życiem Jana Zamoyskiego" (1787), "Przestrogi dla Polski" (1790), "O ziemiorództwie Karpatów i innych gór i równin Polski" (1815), "Ród ludzki" (1819-20).Staszic był jednym z czołowych reformatorów i uczonych polskiego oświecenia. Filozof, głoszący monistyczną koncepcję rozwoju świata. Działał na rzecz poprawy położenia chłopów, w 1812, w folwarku Jarosławiec (koło Uchań) założył Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie, stając się tym samym prekursorem spółdzielczości w Polsce. Odegrał ważną rolę w rozwoju przemysłu, działając jako geolog i badacz natury. W 1825 opublikował informacje o Górach Izerskich i Karkonoszach. W latach 1816-1824 pełnił funkcję dyrektora generalnego Wydziału Przemysłu i Kunsztów Królestwa Kongresowego.

 

Wojciech Bogusławski - Po 9 kwietnia roku 1778 zadebiutował (warszawski teatr publiczny) jako aktor, śpiewak operowy i autor dramatyczny. 11 lipca 1778 operą Nędza uszczęśliwiona do muzyki Macieja Kamieńskiego zainicjował polską twórczość operową opartą na motywach ludowych. W 1781 przeniósł się do teatru lwowskiego. W latach 1783–1785, 1790–1794 i 1799–1814 był dyrektorem Teatru Narodowego.Teatr Narodowy Wojciecha Bogusławskiego przybył do Kalisza po raz pierwszy w końcu lipca 1800 roku. Entuzjazm kaliszan i okolicznych mieszkańców sprawił zespołowi niespodziankę i dużą satysfakcję. Cykl pierwszych spektakli zaprezentowano przed kaliską publicznością w szopie, znajdującej się w obrębie posesji szpitala miejskiego, przy tzw. Przedmieściu Warszawskim (obecnie skrzyżowanie pl. Kilińskiego i ul. Babinej). W roku następnym pod osobistym kierunkiem W. Bogusławskiego wystawiono pierwszy w Kaliszu budynek teatralny z drewna i muru pruskiego. Z nowym obiektem wiąże się też nazwisko artysty malarza, Antoniego Smuglewicza (1740-1810), autora wnętrza oraz dekoracji do wielu spektakli.

Wykłady wygłaszane w Szkole Dramatycznej przygotował do druku pt. Dramaturgia, czyli Nauka sztuki scenicznej; cz. 2 pt. Mimika nie ukazała się drukiem. Opracował w formie pamiętnika Dzieje Teatru Narodowego wraz z sylwetkami aktorów swoich czasów. Dorobek dramatopisarski obejmuje około 80 tytułów, z czego większość stanowią tłumaczenia bądź też adaptacje, zgodne z konwencją oświeceniowego przekładu literackiego; we własnej twórczości wykorzystywał przede wszystkim wzorce angielskie i włoskie.Szczególne znaczenie w twórczości Bogusławskiego odgrywa opera komiczna z muzyką J. Stefaniego pt. Krakowiacy i górale, powstała w latach 1793-1794, ponoć z inicjatywy spisku, poprzedzającego powstanie kościuszkowskie. Premiera 1 marca 1794 przyjęta została entuzjastycznie, po trzecim wystawieniu zabroniona przez ambasadora carskiego, powróciła na scenę w czasach insurekcji kościuszkowskiej. Ponownie wystawiony we Lwowie utwór cieszył się wielką popularnością, był nieustannie aktualizowany, przerabiany (stąd różne wersje tytułu), miał także liczne kontynuacje. Nie odnaleziono tekstu spektaklu premierowego; pierwodruk berliński z roku 1841 oparty jest na jednym z rękopisów Bogusławskiego.