Sprawdzian składa się z dwóch części. Część pierwsza zawiera 10 zadań testowych (każde za 1 punkt). RZĄD A
W każdym zadaniu należy wskazać jedną poprawną odpowiedź. Część druga składa się z innego typu
zadań. Za każde zadanie przewidziana jest inna liczba punktów zamieszczona po numerze zadania.
Łącznie można uzyskać 26 punktów. Ostatnie zadanie (z gwiazdką) jest dodatkowe.
1. Które z węglowodorów o podanych niżej wzorach należą do grupy alkenów:
I. C2H4, II. CH3–CH=CH2, III. C3H8, IV. CH3–CH3
a) I i II; b) I i III; c) II i III; d) II i IV?
2. Węglowodory należące do jednego szeregu homologicznego:
a) różnią się właściwościami fizycznymi;
b) różnią się właściwościami chemicznymi;
c) różnią się właściwościami fizycznymi i chemicznymi;
d) nie różnią się właściwościami fizycznymi i chemicznymi.
3. Węglowodór o cząsteczce zbudowanej z trzech atomów węgla i ośmiu atomów wodoru jest
związkiem chemicznym mającym:
a) wszystkie wiązania podwójne;
b) jedno podwójne wiązanie;
c) wszystkie wiązania pojedyncze;
d) jedno potrójne wiązanie.
4. Produktami całkowitego spalania metanu są:
a) tlenek węgla(II) i woda;
b) tlenek węgla(IV) i woda;
c) tlenek węgla(IV) i wodór;
d) sadza i woda.
5. Równanie C2H4 + H2 → C2H6 opisuje reakcję:
a) całkowitego spalania etenu;
b) niecałkowitego spalania etenu;
c) uwodorniania etenu;
d) polimeryzacji etenu.
6. Woda bromowa odbarwi się, jeżeli wprowadzimy do niej:
a) butan; b) oktan; c) heksan; d) propen.
7. Acetylen można otrzymać w reakcji:
a) uwodorniania etylenu;
b) węglika wapnia z wodą;
c) polimeryzacji etylenu;
d) niecałkowitego spalania etylenu.
8. W obecności katalizatora, w warunkach podwyższonego ciśnienia i podwyższonej temperatury
polimeryzacji ulega:
a) eten; b) etan; c) propan; d) butan.
9. Z diamentu wyrabia się:
a) gaz ziemny; c) elektrody;
b) farby; d) ostrza narzędzi wiertniczych.
10.Metan jest głównym składnikiem:
a) gazu ziemnego; c) ropy naftowej;
b) węgla kopalnego; d) żadna odpowiedź nie jest poprawna.
........................................................................... ....................... .....................
imię i nazwisko klasa ocena
WERSJA A
Sprawdzian: Węglowodory© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 2
Część druga
11. 4 p. Podanym nazwom pojęć przyporządkuj ich opisy.
a) szereg homologiczny 1. Lepka ciecz o specyficznym zapachu, jest mieszaniną
węglowodorów stałych, ciekłych i gazowych, wzajemnie
w sobie rozpuszczonych
b) alkeny 2. Węglowodory nienasycone, w których cząsteczkach między
atomami węgla znajduje się jedno potrójne wiązanie
c) diament 3. Węglowodory nienasycone, w których cząsteczkach między
atomami węgla znajduje się jedno podwójne wiązanie
d) ropa naftowa 4. Odmiana węgla tworząca twarde, przezroczyste kryształy,
przewodzi ciepło, nie przewodzi prądu elektrycznego
5. Szereg związków, w których każdy następny różni się od
poprzedniego o grupę –CH2–
a – …………, b – …………, c – …………, d – ………… .
12. 3 p. Napisz wzór sumaryczny, półstrukturalny i strukturalny butanu.
Wzór Wzór Wzór
sumaryczny półstrukturalny strukturalny
13. 2 p. Ułóż równanie reakcji całkowitego spalania etenu. Nazwij produkty reakcji.
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
14. 3 p. Zaprojektuj i opisz doświadczenie służące do odróżnienia metanu od etenu. Wypisz potrzebne
odczynniki, sprzęt, sposób wykonania doświadczenia i podaj przewidywane efekty.
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
15. 4 p. Podaj dwie charakterystyczne właściwości grafitu oraz wyjaśnij, jakie zastosowanie znalazł
on dzięki tym właściwościom.
I. ………………………………………………………………………...………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………©
II. ………………………………………………………………………...………………………………
………………………………………………………………………...……………
RZĄD B
1. Które z węglowodorów o podanych niżej wzorach należą do grupy alkanów:
I. C2H6, II. CH3–CH=CH2, III. C3H6, IV. CH3–CH3
a) I i II; b) I i III; c) I i IV; d) II i IV?
2. Szereg homologiczny jest to:
a) rozpad cząsteczek węglowodorów o długich łańcuchach węglowych na węglowodory o krótszych
łańcuchach;
b) szereg związków o podobnej budowie i właściwościach chemicznych, w których każdy następny
różni się od poprzedniego o stałą grupę –CH2;
c) zbiór wszystkich węglowodorów nienasyconych;
d) zbiór wszystkich związków organicznych.
3. Węglowodór zbudowany z trzech atomów węgla i sześciu atomów wodoru jest związkiem
chemicznym mającym:
a) wszystkie wiązania pojedyncze;
b) wszystkie wiązania podwójne;
c) jedno podwójne wiązanie;
d) jedno potrójne wiązanie.
4. Produktami niecałkowitego spalania metanu są:
a) tlenek węgla(II) i woda;
b) tlenek węgla(IV) i woda;
c) tlenek węgla(IV) i wodór;
d) sadza i wodór.
5. Równanie
katalizator 2 2
temp., ciśnienie
2 2 CH CH ( CH CH )
n
n opisuje reakcję:
a) całkowitego spalania etenu;
b) niecałkowitego spalania etenu;
c) uwodorniania etenu;
d) polimeryzacji etenu.
6. Roztwór manganianu(VII) potasu odbarwi się, jeżeli wprowadzimy do niego:
a) buten; b) oktan; c) heksan; d) propan.
7. W wyniku reakcji węglika wapnia z wodą powstaje wodorotlenek wapnia oraz palny gaz, którym jest:
a) metan; b) etyn; c) eten; d) etan.
8. Bogactwo naturalne, powstałe odległych epokach geologicznych ze szczątków organizmów
roślinnych i zwierzęcych, które jest mieszaniną węglowodorów stałych, ciekłych i gazowych,
wzajemnie w sobie rozpuszczonych to:
a) węgiel kopalny; c) ropa naftowa;
b) gaz ziemny; d) wszystkie odpowiedzi są poprawne.
9. Z grafitu otrzymuje się:
a) elektrody; c) ostrza narzędzi wiertniczych;
b) brylanty; d) odpowiedzi b i c są poprawne.
........................................................................... ....................... .....................
imię i nazwisko klasa ocena
WERSJA B
Sprawdzian: Węglowodory© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 2
10. Który z węglowodorów jest składnikiem gazu do zapalniczek:
a) metan; b) etan; c) propan; d) oktan?
Część druga
11. 4 p. Podanym nazwom pojęć przyporządkuj ich opisy.
a) alkiny 1. Reakcja polegająca na zrywaniu wiązań podwójnych lub
potrójnych i łączeniu się cząsteczek w długie łańcuchy
b) polimeryzacja 2. Odmiana węgla o charakterystycznej ciemnoszarej barwie,
substancja miękka, przewodzi ciepło i prąd elektryczny.
c) gaz ziemny 3. Węglowodory nienasycone, w których cząsteczkach między
atomami węgla znajduje się jedno potrójne wiązanie
d) grafit 4. Surowiec energetyczny, którego głównym składnikiem jest metan
5. Węglowodory nienasycone, w których cząsteczkach między
atomami węgla znajduje się jedno podwójne wiązanie
a – …………, b – …………, c – …………, d – ………… .
12. 3 p. Napisz wzór sumaryczny, półstrukturalny i strukturalny propanu.
Wzór Wzór Wzór
sumaryczny półstrukturalny strukturalny
13. 2 p. Ułóż równanie reakcji całkowitego spalania butanu. Nazwij produkty reakcji.
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
14. 3 p. Zaprojektuj i opisz doświadczenie, służące do odróżnienia metanu od etynu. Wypisz
potrzebne odczynniki, sprzęt, sposób wykonania doświadczenia i podaj przewidywane efekty.
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
15. 4 p. Podaj dwie charakterystyczne właściwości diamentu oraz wyjaśnij, jakie zastosowanie znalazł
on dzięki tym właściwościom
I. ……………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
………………………………………………………………………...…………………………………
II. ………………………………………………………………………...………………………………
………………………………………………………………………...………………………………….© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2009 3
………………………………………………………………………...………………………………….
16*
. W wyniku polimeryzacji alkenu o trzech atomach węgla w cząsteczce (propenu) w określonych
warunkach ciśnienia, temperatury i w obecności katalizatora, otrzymuje się popularne tworzywo
sztuczne polipropylen. Z tworzywa tego wykonuje się m.in. obudowy maszyn, folie do opakowań i
włókna dywanowe. Napisz równanie reakcji polimeryzacji propenu i wyjaśnij, na czym polega ten
proces i jakie związki mu ulegają.
………………………………………………………………………...………………………………….
………………………………………………………………………...………………………………….
………………………………………………………………………...………………………………….
………………………………………………………………………...…………………………………
2.B
3.C
4.B
5.C
6.D
7.B
8.A
9.D
10.A
---WERSJA A------------------------------------------------------------------------------
11.
A) 5)
B) 3)
C) 4)
D) 1)
5.?
12.
C4H10
CH3CH2CH2CH3
13.
C2H4+3O2-->2CO2+2H2O
DWUTLENEK WEGLA I WODA
14.
Przygotowujemy w kolbie wodny roztwór KMnO4 manganianu (VII) potasu. Eten przepuszczany przez roztwór (może wylatywać z jakiejś rurki połączonej z inną kolbą w której go wytworzono ) odbarwi manganian od fioletowego koloru do brunatnego
15.
-przewodzi ciepło oraz prąd z małym oporem -elektrody grafitowe
-miękki i czarny- materiał na ołówki
----------RZĄD B------------------------------------------------------------------------------------
1.C
2.B
3.C
4.A
5.D
6.A
7.B
8.C
9.A
--------WERSJA B-----------------------------------------------------------------------
10.C
11.
A) 3)
B) 1)
C) 4)
D) 2)
12.
C3H8
CH3CH2CH3
13.
2C4H10+13O2----->8CO2+10H2O
DWUTLENEK WEGLA I WODA
14.
Przygotowujemy w kolbie wodny roztwór KMnO4 manganianu (VII) potasu. Etynrzepuszczany przez roztwór (może wylatywać z jakiejś rurki połączonej z inną kolbą w której go wytworzono ) odbarwi manganian od fioletowego koloru do brunatnego
15.
-twardy-materiał na wiertła
-dobrze przewodzi ciepło- miedziano diamentowe radiatory
16.
CH3-CH=CH2
+
CH3-CH=CH2
=
|
----------------
CH3-CH-CH
|
CH3-CH-CH
---------------
|
Reakcja polegająca na zrywaniu wiązań podwójnych lub
potrójnych i łączeniu się cząsteczek w długie łańcuchy .
Ulegaj jej alkeny i alkiny.