Stał na krawędzi wojny ponieważ konflikty między państwami nadal istniały, Niemcy nie byli zadowoleni z podzielenia ich kraju na 4 strefy okupacyjne, w wojnie nic nie uzyskali a raczej stracili. Zaczął się również konflikt pomiędzy USA a ZSRR nazwany mianem zimnej wojny, która zdaniem niektórych trwa do dziś, państwa te rywalizują ze sobą o wszystko... Granice pomiędzy państwami nie były takie jak oczekiwano, Europa podzieliła się na dwa obozy komunistyczny i demokratyczny, obozy te były zupełnie odmienne i również istniał między nimi konflikt więc możliwe było że III wojna światowa może zacząć się od razu po II wojnie
Świat po II wojnie światowej
Od współpracy do zimnej wojny
Wspólne cele realizowane przez aliantów po wojnie
- założenie ONZ
- rozwiązanie problemu Niemiec
- osądzenie zbrodniarzy hitlerowskich
ONZ
a) przyczyny powstania:
- integracja w Wielkiej Koalicji antyfaszystowskiej
- konferencja w Teheranie (Iran)
- Karta Atlantycka
b) proces powstawania:
- konferencja w Sun Francisko – IV 1945r.
- powstanie Karty Narodów Zjednoczonych – 26 VI 1946r.
c) cele:
- utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie przy pomocy pokojowych środków
-rozwój przyjaznych stosunków międzynarodowych na zasadzie pełnego uprawnienia między nimi
- współpraca gospodarcza, społeczna, kulturalna i humanitarna
d) struktura:
- Rada Bezpieczeństwa – 5 członków stałych (USA, Chiny, Wielka Brytania, Francja, ZSRR) oraz 10 członków niestałych, wybieranych co 2 lata
- Zgromadzenie Ogólne – przedstawiciele każdego państwa członkowskiego
- sekretarz generalny
- organizacje wyspecjalizowane – WHO, MFW, UNICEF
5 III 1946r., Fulton – przemówienie Winstona Churchila – początek nowego podziału świata
- wezwanie do współpracy USA i Europy w celu powstrzymania ekspansji komunizmu
- żelazna kurtyna – symbol podzielonej Europy
12 III 1947r. – prezydent USA Harry Truman wygłosił w Kongresie przemówienie, w którym zapowiedział pomoc militarną i gospodarczą dla Grecji i Turcji oraz innych krajów dotkniętych wpływem komunistów
Doktryna Trumana - jej podstawy są zawarte w przemówieniu Harrego Trumana, jej celem było powstrzymywanie wpływów komunistycznych na świecie. Jej realizacją w Europie był plan Marshalla – na jego podstawie USA w latach 1948-1952 udzieliły pomocy gospodarczej krajom Europy Zachodniej. Kraje Europy Wschodniej musiały pod naciskiem Stalina odmówić tej formy pomocy.
Doktryna – w polityce zagranicznej plan strategiczny danego państwa przygotowywany na wypadek wojny
Doktryna Trumana i plan Marshalla utrwaliły podział świata na dwa bloki.
Konsolidacja gospodarczo-polityczna bloków – ich utrwalanie się.
IV 1948r. – utworzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Jej głównym zadaniem było rozdzielanie pomocy amerykańskiej w krajach Europy Zachodniej.
1949r. – utworzenie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej – w bloku komunistycznym.
III 1947r. – podpisanie paktu brukselskiego. Na mocy tego układu powstała Unia Zachodnia, której członkami byli: Wielka Brytania, Francja, Luksemburg, Belgia, Holandia. Strony zapowiedziały współpracę gospodarczą, militarną, kulturalną oraz zobowiązały się przyjść z pomocą każdemu zagrożonemu członkowi. Unia ta miała wzmacniać niezależność Europy od USA i ZSRR, jednak wrogość do ZSRR i ambicje USA spowodowały, że Wielka Brytania i Francja nawiązały z USA współpracę wojskową.
4 IV 1949r. – powołanie do życia Organizację Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), w jego skład wchodziły państwa Unii Zachodniej, Dania, Portugalia, Włochy, Islandia, Norwegia, USA, Kanada, w kolejnych latach dochodziły kolejne państwa. Zobowiązywały się one rozwijać współpracę i udzielać pomocy w przypadku agresji. Najwyższym organem w NATO jest Rada Atlantycka. Do 1952r. siedzibą był Londyn, do 1966r Paryż, obecnie w Brukseli. Jej pracami kieruje sekretarz generalny.
IX 1949r. – powstało Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i Robotniczych (Kominform), w którego skład weszły partie komunistyczne państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz Francji i Włoch. Jej celem miało być rozwijanie współpracy, koordynacja działań partii komunistycznych, w praktyce jednak dawało to Stalinowi kontrolę nad zagranicznymi partiami komunistycznymi.
14 maja 1955r. – powołanie Układu Warszawskiego – członkami zostały wszystkie państwa komunistyczne z wyjątkiem Jugosławii. Zobowiązały się udzielać pomocy w przypadku agresji. Dla ZSRR pakt ten umacniał ich pozycję w relacjach z podporządkowanymi państwami i uprawomocnił obecność wojsk radzieckich na terytoriach państw członkowskich Układu.
Zimna wojna
- nigdy nie doszło do starcia wojsk obu stron
- rywalizacja toczyła się w dziedzinach politycznych, gospodarczych, kulturalnych, ideologicznych.
- nieustanny wyścig zbrojeń między USA a ZSRR
Blackbird- samolot USA, osiągający prędkość 3krotnie większą od prędkości dźwięku, nieosiągalny dla radzieckich systemów obronnych
Europa Zachodnia i USA po II wojnie światowej
Przyczyny kryzysu gospodarczego po II wojnie światowej
- zniszczenia wojenne
- potrzeba przestawienia produkcji z wojennej na pokojową
Kryzys
- żołnierze wracający z frontu nie mogli znaleźć pracy
- rosło znaczenie partii lewicowych, głównie komunistycznych
Pomysł na poprawę sytuacji gospodarczej w Europie (co równało się z ograniczeniem wzrostu wpływów komunistów) – plan Marshalla, który w krótkim czasie pozwolił na obudowę gospodarki Europy Zachodniej i silniej związał je z USA.
Przyczyny powstania dwóch państw niemieckich
a) sprawa Niemiec w polityce Wielkiej Trójki
- Teheran, 1943r. – bezwarunkowa kapitulacja Niemiec, podział pokonanych Niemiec na strefy okupacyjne
- Jałta, II 1945r. – bezwarunkowa kapitulacja Niemiec, podział Niemiec na 4 strefy okupacyjne, podział Berlina na 4 sektory.
Sojusznicza Rada Kontroli – złożona z dowódców wojsk okupacyjnych, miała spełniać rolę rządu Niemiec i koordynować politykę 4 mocarstw. Po pokonaniu Niemiec nałożyła na nie odszkodowania wojenne i przeprowadziła tzw. 5 D.
Okazało się, że zwycięskie mocarstwa nie są w stanie wypracować jednego stanowiska w wielu sprawach, więc w strefach zachodnich rozpoczęto budowę demokracji – organizowano wybory, powoływano instytucje demokratyczne, działalność rozpoczęły Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) i Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (CDU), natomiast ZSRR w swojej strefie wprowadził komunizm – gospodarka uległa nacjonalizacji (przejmowanie przez państwo prywatnych majątków), a życie polityczne zostało zdominowane przez Socjalistyczną Partię Jedności Niemiec (SED), która powstała w wyniku zjednoczenia partii socjaldemokratycznej i komunistycznej. Ograniczano swobody obywatelskie, prześladowano opozycję.
Od końca 1946r. kształtowały się dwa państwa niemieckie
- I 1947r. – powstanie Bizonii, czyli połączonych stref amerykańskiej i brytyjskiej.
- VI 1948r – rozpoczęcie reform walutowych w strefach zachodnich – sprzeciw Stalina, który wycofał swojego przedstawiciela z Sojuszniczej Rady Kontroli i zarządził blokadę Berlina, odcinając zachodnie sektory miasta od dostaw. Wydarzenie to znane jest pod nazwą I kryzys berliński – VI 1948r – V 1949r. Rząd USA, w celu ochrony ludności Berlina Zachodniego, podjął decyzję dostarczania produktów drogą powietrzną, organizując tzw. most powietrzny.
- wiosna 1949r. – przyłączenie do Bizonii strefy francuskiej – powstanie Trizonii.
- VIII 1949r. – wybory do parlamentu w Trizonii, które wygrała chadecja (Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna)
- 20 IX 1949r. – utworzenie pierwszego powojennego rządu niemieckiego – dzień powstania Republiki Federalnej Niemiec, ze stolicą w Bonn, a kanclerzem został szef CDU – Konrad Adenauer (za rządów nazistów dwukrotnie więziony, po wojnie rozpoczął budowę niemieckiej chadecji, w latach 1949-1963 pełnił funkcję kaclerza, zaliczany do grona ojców-założycieli zjednoczonej Europy).
- 7 X 1949r. – powstanie Niemieckiej Republiki Demokratycznej – stolicą tego państwa został Berlin Wschodni, a podział Niemiec stał się kluczowym elementem powojennego ładu w Europie
- 1950r. – NRD wstępuje do RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej) i jest jednym z założycieli Układu Warszawskiego
- 1953r. – krwawo stłumiony bunt w NRD, w którym problemem stały się masowe ucieczki obywateli NRD do RFN, którzy wykorzystywali otwartą granicę w Berlinie
- początek lat 50. – RFN aktywnie angażuje się w proces integracji europejskiej
- 1955r. – RFN staje się członkiem NATO
- 1961r. – przywódcy ZSRR i NRD obsadzili granicę między obiema częściami Berlina – rozpoczęto budowę muru berlińskiego, wstrzymano ruch pociągów, zablokowano możliwość przejścia do Berlina Zachodniego – zaczął się II kryzys berliński
- USA wystosowały do władz ZSRR notę dyplomatyczną o nielegalności ich działań, jednak mur berliński ustabilizował sytuację międzynarodową w Europie.
Sytuacja polityczna po II wojnie światowej
- w Wielkiej Brytanii premierem został ponownie Winston Churchil
- we Francji do władzy wrócił Charles de Gaulle (pragnął, by Francja wróciła do przedwojennego znaczenia jako mocarstwa, dlatego prowadził aktywną politykę zagraniczną, zainicjował francuski program atomowy, wycofał ją z szeregów NATO, co miało dać jej większą niezależność)
- od 1946r. w Grecji trwała wojna domowa między popieranymi przez Wielką Brytanię a potem USA monarchistami, a wspieranymi przez Albanię i Jugosławię komunistami. W 1948r. jugosłowiańskie władze przestały udzielać pomocy i komuniści złożyli broń
- w Hiszpani do 1975r. rządził generał Franco – komunista
- w Portugalii rządził Antonio Salazar – komunista
Demokratyzacja tych państw nastąpiła w połowie lat 70.
W RFN Konrad Adenauer dążył do pojednania się z Francją i włączenia Niemiec w europejskie procesy integracyjne. W wewnętrznej polityce dążył do wycofania Niemiec z zapaści gospodarczej i remilitaryzacja. Cele te zrealizowano w latach 1949-1955. Dzięki działaniom ministra gospodarki Ludwiga Erharda i pożyczkom w ramach planu Marshalla, Niemcy w krótkim czasie stały się potęgą gospodarczą Europy i nawiązały dobre stosunki z Francją. W 1954r. RFN podpisała układy paryskie, które umożliwiły odbudowę armii i przystąpienie do NATO.
Proces jednoczenia Europy:
- V 1950r. – ogłoszenie przez francuskiego ministra spraw Roberta Schumanna zagranicznych planu ścisłej współpracy niemiecko-francuskiej w dziedzinie produkcji węgla i stali – tzw. plan Schumanna.
-18 IV 1951r. – powstanie z inicjatywy Schumanna Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali – Niemcy, Francja, Luksemburg, Holandia, Włochy – celem tej struktury było stworzenie wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu stalowego i węglowego
- 25 III 1957r. – podpisanie traktatów rzymskich, na mocy której powstała:
- Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) jej celem była integracja gospodarcza poprzez ustanowienie wspólnego rynku a później integracja polityczna
- Europejska Wspólnota Atomowa (EURATOM)
1993r. – przekształcenie EWG w Unię Europejską
Polityka zagraniczna USA po II wojnie światowej:
- wspieranie Europy w postaci planu Marshalla
- sojusz z krajami Europy Zachodniej
- dobre stosunki z Arabią Saudyjską
- unormowanie relacji z Japonią
- na początku lat 70. – nawiązanie stosunków z komunistycznymi Chinami.
Słabość polityczna Europy spowodowała, że USA stanęły na czele bloku państw demokratycznych. Wojna przyspieszyła tam postęp techniczny, co zaowocowało skonstruowaniem w 1944r. pierwszego komputera, a w 1947r. tranzystora, a także broni atomowej, głównie dzięki europejskim fizykom.
Polityka wewnętrzna:
- zrównanie w prawach białych i czarnych obywateli
- likwidacja segregacji rasowej
- poprawa sytuacji Murzynów
Martin Luther King – przywódca ludności murzyńskiej(rozpoczął swą działalność w proteście przeciwko segregacji rasowej w środkach transportu, zalecał zawsze walki bez przemocy – non-violence. Dostał w 1964r. pokojową nagrodę Nobla, zginął w 1968r. z rąk białego rasisty
Zorganizował marsz na Waszyngton, którego celem było zmuszenie ówczesnego prezydenta do podjęcia działan w celu poprawy sytuacji Murzynów
XI 1963r. – zabójstwo prezydenta USA Johna Fitzgeralda Kennedy’ego, do dziś niewyjaśnione.
Społeczeństwo USA podzieliło się na zwolenników i przeciwników wojny w Wietnamie.
1974r. – skandal, zwany aferą „Watergate” – w siedzibie Partii Demokratycznej zatrzymano włamywaczy, którzy zakładali podsłuch i kradli dokumenty. W trakcie procesu sądowego wyszło na jaw, że byli powiązani z ówczesnym prezydentem Richardem Nixonem, który prawdopodobnie wiedział o ich akcji. 8 VIII 1974r. poddał się dymisji(zwolnienie lub rezygnacja kogoś z zajmowanego stanowiska lub urzędu).
Stał na krawędzi wojny ponieważ konflikty między państwami nadal istniały, Niemcy nie byli zadowoleni z podzielenia ich kraju na 4 strefy okupacyjne, w wojnie nic nie uzyskali a raczej stracili.
Zaczął się również konflikt pomiędzy USA a ZSRR nazwany mianem zimnej wojny, która zdaniem niektórych trwa do dziś, państwa te rywalizują ze sobą o wszystko...
Granice pomiędzy państwami nie były takie jak oczekiwano, Europa podzieliła się na dwa obozy komunistyczny i demokratyczny, obozy te były zupełnie odmienne i również istniał między nimi konflikt więc możliwe było że III wojna światowa może zacząć się od razu po II wojnie
Od współpracy do zimnej wojny
Wspólne cele realizowane przez aliantów po wojnie
- założenie ONZ
- rozwiązanie problemu Niemiec
- osądzenie zbrodniarzy hitlerowskich
ONZ
a) przyczyny powstania:
- integracja w Wielkiej Koalicji antyfaszystowskiej
- konferencja w Teheranie (Iran)
- Karta Atlantycka
b) proces powstawania:
- konferencja w Sun Francisko – IV 1945r.
- powstanie Karty Narodów Zjednoczonych – 26 VI 1946r.
c) cele:
- utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa na świecie przy pomocy pokojowych środków
-rozwój przyjaznych stosunków międzynarodowych na zasadzie pełnego uprawnienia między nimi
- współpraca gospodarcza, społeczna, kulturalna i humanitarna
d) struktura:
- Rada Bezpieczeństwa – 5 członków stałych (USA, Chiny, Wielka Brytania, Francja, ZSRR) oraz 10 członków niestałych, wybieranych co 2 lata
- Zgromadzenie Ogólne – przedstawiciele każdego państwa członkowskiego
- sekretarz generalny
- organizacje wyspecjalizowane – WHO, MFW, UNICEF
5 III 1946r., Fulton – przemówienie Winstona Churchila – początek nowego podziału świata
- wezwanie do współpracy USA i Europy w celu powstrzymania ekspansji komunizmu
- żelazna kurtyna – symbol podzielonej Europy
12 III 1947r. – prezydent USA Harry Truman wygłosił w Kongresie przemówienie, w którym zapowiedział pomoc militarną i gospodarczą dla Grecji i Turcji oraz innych krajów dotkniętych wpływem komunistów
Doktryna Trumana - jej podstawy są zawarte w przemówieniu Harrego Trumana, jej celem było powstrzymywanie wpływów komunistycznych na świecie. Jej realizacją w Europie był plan Marshalla – na jego podstawie USA w latach 1948-1952 udzieliły pomocy gospodarczej krajom Europy Zachodniej. Kraje Europy Wschodniej musiały pod naciskiem Stalina odmówić tej formy pomocy.
Doktryna – w polityce zagranicznej plan strategiczny danego państwa przygotowywany na wypadek wojny
Doktryna Trumana i plan Marshalla utrwaliły podział świata na dwa bloki.
Konsolidacja gospodarczo-polityczna bloków – ich utrwalanie się.
IV 1948r. – utworzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Jej głównym zadaniem było rozdzielanie pomocy amerykańskiej w krajach Europy Zachodniej.
1949r. – utworzenie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej – w bloku komunistycznym.
III 1947r. – podpisanie paktu brukselskiego. Na mocy tego układu powstała Unia Zachodnia, której członkami byli: Wielka Brytania, Francja, Luksemburg, Belgia, Holandia. Strony zapowiedziały współpracę gospodarczą, militarną, kulturalną oraz zobowiązały się przyjść z pomocą każdemu zagrożonemu członkowi. Unia ta miała wzmacniać niezależność Europy od USA i ZSRR, jednak wrogość do ZSRR i ambicje USA spowodowały, że Wielka Brytania i Francja nawiązały z USA współpracę wojskową.
4 IV 1949r. – powołanie do życia Organizację Paktu Północnoatlantyckiego (NATO), w jego skład wchodziły państwa Unii Zachodniej, Dania, Portugalia, Włochy, Islandia, Norwegia, USA, Kanada, w kolejnych latach dochodziły kolejne państwa. Zobowiązywały się one rozwijać współpracę i udzielać pomocy w przypadku agresji. Najwyższym organem w NATO jest Rada Atlantycka. Do 1952r. siedzibą był Londyn, do 1966r Paryż, obecnie w Brukseli. Jej pracami kieruje sekretarz generalny.
IX 1949r. – powstało Biuro Informacyjne Partii Komunistycznych i Robotniczych (Kominform), w którego skład weszły partie komunistyczne państw Europy Środkowo-Wschodniej oraz Francji i Włoch. Jej celem miało być rozwijanie współpracy, koordynacja działań partii komunistycznych, w praktyce jednak dawało to Stalinowi kontrolę nad zagranicznymi partiami komunistycznymi.
14 maja 1955r. – powołanie Układu Warszawskiego – członkami zostały wszystkie państwa komunistyczne z wyjątkiem Jugosławii. Zobowiązały się udzielać pomocy w przypadku agresji. Dla ZSRR pakt ten umacniał ich pozycję w relacjach z podporządkowanymi państwami i uprawomocnił obecność wojsk radzieckich na terytoriach państw członkowskich Układu.
Zimna wojna
- nigdy nie doszło do starcia wojsk obu stron
- rywalizacja toczyła się w dziedzinach politycznych, gospodarczych, kulturalnych, ideologicznych.
- nieustanny wyścig zbrojeń między USA a ZSRR
Blackbird- samolot USA, osiągający prędkość 3krotnie większą od prędkości dźwięku, nieosiągalny dla radzieckich systemów obronnych
Europa Zachodnia i USA po II wojnie światowej
Przyczyny kryzysu gospodarczego po II wojnie światowej
- zniszczenia wojenne
- potrzeba przestawienia produkcji z wojennej na pokojową
Kryzys
- żołnierze wracający z frontu nie mogli znaleźć pracy
- rosło znaczenie partii lewicowych, głównie komunistycznych
Pomysł na poprawę sytuacji gospodarczej w Europie (co równało się z ograniczeniem wzrostu wpływów komunistów) – plan Marshalla, który w krótkim czasie pozwolił na obudowę gospodarki Europy Zachodniej i silniej związał je z USA.
Przyczyny powstania dwóch państw niemieckich
a) sprawa Niemiec w polityce Wielkiej Trójki
- Teheran, 1943r. – bezwarunkowa kapitulacja Niemiec, podział pokonanych Niemiec na strefy okupacyjne
- Jałta, II 1945r. – bezwarunkowa kapitulacja Niemiec, podział Niemiec na 4 strefy okupacyjne, podział Berlina na 4 sektory.
Sojusznicza Rada Kontroli – złożona z dowódców wojsk okupacyjnych, miała spełniać rolę rządu Niemiec i koordynować politykę 4 mocarstw. Po pokonaniu Niemiec nałożyła na nie odszkodowania wojenne i przeprowadziła tzw. 5 D.
Okazało się, że zwycięskie mocarstwa nie są w stanie wypracować jednego stanowiska w wielu sprawach, więc w strefach zachodnich rozpoczęto budowę demokracji – organizowano wybory, powoływano instytucje demokratyczne, działalność rozpoczęły Socjaldemokratyczna Partia Niemiec (SPD) i Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna (CDU), natomiast ZSRR w swojej strefie wprowadził komunizm – gospodarka uległa nacjonalizacji (przejmowanie przez państwo prywatnych majątków), a życie polityczne zostało zdominowane przez Socjalistyczną Partię Jedności Niemiec (SED), która powstała w wyniku zjednoczenia partii socjaldemokratycznej i komunistycznej. Ograniczano swobody obywatelskie, prześladowano opozycję.
Od końca 1946r. kształtowały się dwa państwa niemieckie
- I 1947r. – powstanie Bizonii, czyli połączonych stref amerykańskiej i brytyjskiej.
- VI 1948r – rozpoczęcie reform walutowych w strefach zachodnich – sprzeciw Stalina, który wycofał swojego przedstawiciela z Sojuszniczej Rady Kontroli i zarządził blokadę Berlina, odcinając zachodnie sektory miasta od dostaw. Wydarzenie to znane jest pod nazwą I kryzys berliński – VI 1948r – V 1949r. Rząd USA, w celu ochrony ludności Berlina Zachodniego, podjął decyzję dostarczania produktów drogą powietrzną, organizując tzw. most powietrzny.
- wiosna 1949r. – przyłączenie do Bizonii strefy francuskiej – powstanie Trizonii.
- VIII 1949r. – wybory do parlamentu w Trizonii, które wygrała chadecja (Unia Chrześcijańsko-Demokratyczna)
- 20 IX 1949r. – utworzenie pierwszego powojennego rządu niemieckiego – dzień powstania Republiki Federalnej Niemiec, ze stolicą w Bonn, a kanclerzem został szef CDU – Konrad Adenauer (za rządów nazistów dwukrotnie więziony, po wojnie rozpoczął budowę niemieckiej chadecji, w latach 1949-1963 pełnił funkcję kaclerza, zaliczany do grona ojców-założycieli zjednoczonej Europy).
- 7 X 1949r. – powstanie Niemieckiej Republiki Demokratycznej – stolicą tego państwa został Berlin Wschodni, a podział Niemiec stał się kluczowym elementem powojennego ładu w Europie
- 1950r. – NRD wstępuje do RWPG (Rada Wzajemnej Pomocy Gospodarczej) i jest jednym z założycieli Układu Warszawskiego
- 1953r. – krwawo stłumiony bunt w NRD, w którym problemem stały się masowe ucieczki obywateli NRD do RFN, którzy wykorzystywali otwartą granicę w Berlinie
- początek lat 50. – RFN aktywnie angażuje się w proces integracji europejskiej
- 1955r. – RFN staje się członkiem NATO
- 1961r. – przywódcy ZSRR i NRD obsadzili granicę między obiema częściami Berlina – rozpoczęto budowę muru berlińskiego, wstrzymano ruch pociągów, zablokowano możliwość przejścia do Berlina Zachodniego – zaczął się II kryzys berliński
- USA wystosowały do władz ZSRR notę dyplomatyczną o nielegalności ich działań, jednak mur berliński ustabilizował sytuację międzynarodową w Europie.
Sytuacja polityczna po II wojnie światowej
- w Wielkiej Brytanii premierem został ponownie Winston Churchil
- we Francji do władzy wrócił Charles de Gaulle (pragnął, by Francja wróciła do przedwojennego znaczenia jako mocarstwa, dlatego prowadził aktywną politykę zagraniczną, zainicjował francuski program atomowy, wycofał ją z szeregów NATO, co miało dać jej większą niezależność)
- od 1946r. w Grecji trwała wojna domowa między popieranymi przez Wielką Brytanię a potem USA monarchistami, a wspieranymi przez Albanię i Jugosławię komunistami. W 1948r. jugosłowiańskie władze przestały udzielać pomocy i komuniści złożyli broń
- w Hiszpani do 1975r. rządził generał Franco – komunista
- w Portugalii rządził Antonio Salazar – komunista
Demokratyzacja tych państw nastąpiła w połowie lat 70.
W RFN Konrad Adenauer dążył do pojednania się z Francją i włączenia Niemiec w europejskie procesy integracyjne. W wewnętrznej polityce dążył do wycofania Niemiec z zapaści gospodarczej i remilitaryzacja. Cele te zrealizowano w latach 1949-1955. Dzięki działaniom ministra gospodarki Ludwiga Erharda i pożyczkom w ramach planu Marshalla, Niemcy w krótkim czasie stały się potęgą gospodarczą Europy i nawiązały dobre stosunki z Francją. W 1954r. RFN podpisała układy paryskie, które umożliwiły odbudowę armii i przystąpienie do NATO.
Proces jednoczenia Europy:
- V 1950r. – ogłoszenie przez francuskiego ministra spraw Roberta Schumanna zagranicznych planu ścisłej współpracy niemiecko-francuskiej w dziedzinie produkcji węgla i stali – tzw. plan Schumanna.
-18 IV 1951r. – powstanie z inicjatywy Schumanna Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali – Niemcy, Francja, Luksemburg, Holandia, Włochy – celem tej struktury było stworzenie wspólnego rynku surowców i produktów przemysłu stalowego i węglowego
- 25 III 1957r. – podpisanie traktatów rzymskich, na mocy której powstała:
- Europejska Wspólnota Gospodarcza (EWG) jej celem była integracja gospodarcza poprzez ustanowienie wspólnego rynku a później integracja polityczna
- Europejska Wspólnota Atomowa (EURATOM)
1993r. – przekształcenie EWG w Unię Europejską
Polityka zagraniczna USA po II wojnie światowej:
- wspieranie Europy w postaci planu Marshalla
- sojusz z krajami Europy Zachodniej
- dobre stosunki z Arabią Saudyjską
- unormowanie relacji z Japonią
- na początku lat 70. – nawiązanie stosunków z komunistycznymi Chinami.
Słabość polityczna Europy spowodowała, że USA stanęły na czele bloku państw demokratycznych. Wojna przyspieszyła tam postęp techniczny, co zaowocowało skonstruowaniem w 1944r. pierwszego komputera, a w 1947r. tranzystora, a także broni atomowej, głównie dzięki europejskim fizykom.
Polityka wewnętrzna:
- zrównanie w prawach białych i czarnych obywateli
- likwidacja segregacji rasowej
- poprawa sytuacji Murzynów
Martin Luther King – przywódca ludności murzyńskiej(rozpoczął swą działalność w proteście przeciwko segregacji rasowej w środkach transportu, zalecał zawsze walki bez przemocy – non-violence. Dostał w 1964r. pokojową nagrodę Nobla, zginął w 1968r. z rąk białego rasisty
Zorganizował marsz na Waszyngton, którego celem było zmuszenie ówczesnego prezydenta do podjęcia działan w celu poprawy sytuacji Murzynów
XI 1963r. – zabójstwo prezydenta USA Johna Fitzgeralda Kennedy’ego, do dziś niewyjaśnione.
Społeczeństwo USA podzieliło się na zwolenników i przeciwników wojny w Wietnamie.
1974r. – skandal, zwany aferą „Watergate” – w siedzibie Partii Demokratycznej zatrzymano włamywaczy, którzy zakładali podsłuch i kradli dokumenty. W trakcie procesu sądowego wyszło na jaw, że byli powiązani z ówczesnym prezydentem Richardem Nixonem, który prawdopodobnie wiedział o ich akcji. 8 VIII 1974r. poddał się dymisji(zwolnienie lub rezygnacja kogoś z zajmowanego stanowiska lub urzędu).
Licze na naj przepisz sobie to chyba krótesz