Sporządź notatkę na temat części zdania. Wiem że łatwe ale mi się chce xD.
Zgłoś nadużycie!
.Przydawka należy do grupy podmiotu( np. Biały pies leży obok budy), ale jako typowe określenie rzeczownika może również pojawiać się : - przy dopełnieniu, np. Pies macha puszystym ogonem. - przy orzeczniku, np. Ojciec jest dobrym fachowcem. - w obrębie okolicznika mającego formę tzw. wyrażenia przyimkowego, np. Kwiaty rosną na wilgotnej łące. Przydawka może być wyrażona: - przymiotnikiem (jaki?), np. niebieski kwiat; -zaimkiem (jaki?, czyj?), np. mój brat; - liczebnikiem (który?), np. pierwszy miesiąc; - w dopełniaczu (czyj?), np. dom ojca; - w mianowniku (jaki?, który?), np. dąb olbrzym; - wyrażeniem przyimkowym (jaki?, który?), np. pierogi z jagodami. Dzięki przydawkom informacja o osobach, rzeczach i zjawiskach staje się pełniejsza i dokładniejsza: Samochód jedzie drogą. Duzy, czerwony samochód lekarza jedzie wyboistą, polną drogą. Przydawka ma doniosłe znaczenie komunikacyjne. Dopełnienie należy do grupy orzeczenia. Są dwa rodzaje dopełnienia: bliższe i dalsze. Dopełnienie bliższe może być wyrażone: -w bierniku (kogo?, co?), np. Czytam książkę. -czasem w narzędniku (kim?, czym?),np. On kieruje fabryką. - czasem w dopełniaczu (kogo?, czego?), np. Nie słucham kolegi. Dopełnienie dalsze jest wyrażone w innym przypadku niż biernik, np. Cieszę się (kim?, czym?) książką. Jeśli zdanie zawierające dopełnienie bliższe przekształcimy ze strony czynnej na bierną, to dopełnienie przyjmuje formę mianownika i staje się podmiotem, np. Kolega czyta gazetę. Gazeta jest czytana przez kolegę. Podmiotem jest najczęściej rzeczownik w mianowniku, np. Autor ukazuje życie współczesnego społeczeństwa. Jest to podmiot gramatyczny. Niekiedy pojawia się podmiot w dopełniaczu(podmiot logiczny): a) Przy orzeczeniu wyrażonym formułą nie ma, np. Ojca nie ma w domu. b) Jeżeli jako orzeczenie występują formy takich czasowników, jak: wystarczać, brakować, przybywać, ubywać, np. Ubyło od wczoraj wody w rzece. c) Gdy przy podmiocie stoi liczebnik od pięciu w górę, np. Osiem książek przewróciło się na regale. Gdy podmiot oznacza osoby płci męskiej, zamianę mianownika na dopełniacz powoduje liczebnik od dwóch w górę w formach: dwóch, trzech, czterech, np. Dwóch mieszkańców narzeka na zimne kaloryfery.(Nie powodują zmiany przypadka formy: dwaj, trzej ,czterej). W podobny sposób wpływają na przypadek rzeczownika w liczbie mnogiej w funkcji podmiotu liczebniki zbiorowe, np. dwoje, troje, czworo: Czworo niemowląt nie chce spać w nocy. Zdarza się, że podmiotem w zdaniu jest wyraz inny niż rzeczownik: - przymiotnik: Chory jeszcze się nie obudził po operacji. - imiesłów przymiotnikowy: Siedzący wstali z miejsc na powitanie jubilata. - liczebnik: Pierwszy (np. zawodnik)był bardzo zmęczony. - zaimek: Oni tutaj byli najwcześniej. - czasownik w bezokoliczniku: Pływać jest zdrowo. Czasem podmiot w zdaniu w ogóle nie pojawia się, ale potrafimy domyślić się go na podstawie formy osobowej czasownika, np. Idziemy do kina. (kto? my). Mówimy wtedy o podmiocie wskazanym osobową formą czasownika (inaczej podmiot domyślny). Bywa też, że funkcję podmiotu pełni jednocześnie kilka wyrazów (podmiot zbiorowy): -podmiot szeregowy (wyrazy występują w stosunku współrzędnym i oddzielamy je przecinkiem lub spójnikiem), np. Myszy, szczury, chomiki, króliki i wiewiórki należą do wspólnej rodziny gryzoni. - podmiot towarzyszący(wyrazy łączą się za pomocą spójnika z), np. Kot z psem jedzą z jednej miski. Istnieją też zdania bezpodmiotowe. Brak w nich wykonawcy danej czynności czy też sprawcy zjawiska. Informują one najczęściej o stanach fizycznych i psychicznych, np. Pada. Boli mnie w kolanie.
Podmiotem jest najczęściej rzeczownik w mianowniku, np. Autor ukazuje życie współczesnego społeczeństwa. Jest to podmiot gramatyczny. Niekiedy pojawia się podmiot w dopełniaczu(podmiot logiczny): a) Przy orzeczeniu wyrażonym formułą nie ma, np. Ojca nie ma w domu. b) Jeżeli jako orzeczenie występują formy takich czasowników, jak: wystarczać, brakować, przybywać, ubywać, np. Ubyło od wczoraj wody w rzece. c) Gdy przy podmiocie stoi liczebnik od pięciu w górę, np. Osiem książek przewróciło się na regale. Gdy podmiot oznacza osoby płci męskiej, zamianę mianownika na dopełniacz powoduje liczebnik od dwóch w górę w formach: dwóch, trzech, czterech, np. Dwóch mieszkańców narzeka na zimne kaloryfery.(Nie powodują zmiany przypadka formy: dwaj, trzej ,czterej). W podobny sposób wpływają na przypadek rzeczownika w liczbie mnogiej w funkcji podmiotu liczebniki zbiorowe, np. dwoje, troje, czworo: Czworo niemowląt nie chce spać w nocy. Zdarza się, że podmiotem w zdaniu jest wyraz inny niż rzeczownik: - przymiotnik: Chory jeszcze się nie obudził po operacji. - imiesłów przymiotnikowy: Siedzący wstali z miejsc na powitanie jubilata. - liczebnik: Pierwszy (np. zawodnik)był bardzo zmęczony. - zaimek: Oni tutaj byli najwcześniej. - czasownik w bezokoliczniku: Pływać jest zdrowo. Czasem podmiot w zdaniu w ogóle nie pojawia się, ale potrafimy domyślić się go na podstawie formy osobowej czasownika, np. Idziemy do kina. (kto? my). Mówimy wtedy o podmiocie wskazanym osobową formą czasownika (inaczej podmiot domyślny). Bywa też, że funkcję podmiotu pełni jednocześnie kilka wyrazów (podmiot zbiorowy): -podmiot szeregowy (wyrazy występują w stosunku współrzędnym i oddzielamy je przecinkiem lub spójnikiem), np. Myszy, szczury, chomiki, króliki i wiewiórki należą do wspólnej rodziny gryzoni. - podmiot towarzyszący(wyrazy łączą się za pomocą spójnika z), np. Kot z psem jedzą z jednej miski. Istnieją też zdania bezpodmiotowe. Brak w nich wykonawcy danej czynności czy też sprawcy zjawiska. Informują one najczęściej o stanach fizycznych i psychicznych, np. Pada. Boli mnie w kolanie.