•przyczyny: - kozacy za wierną służbę Rzeczypospolitej żądali przywilejów szlacheckich - chcieli zwiększyć rejestr kozacki (kozacy walczący w armii) - szlachta chce z nich zrobić chłopów, poddanych - religia: kozacy buntują się przeciwko unii Brzeskiej - do buntu dołączyli się chłopi, którzy chcą znieść poddaństwo
•przebieg a) 1648 - klęski wojsk polskich - nad Żółtymi wodami, pod Korsuniem i Piławicami —› ginie władca Władysław IV Waza, wojska rozbite, hetmani w niewoli —› wolną elekcję wygrywa Jan Kazimierz Waza
b) 1649 oblężenie zamku Zbaraż - ugoda Polski z Kozakami —› Jeremi Wiśniowiecki (jeden z najbogatszych szlachciców w Rz.p.) zmobilizował resztki wojska oraz swoich poddanych —› powstrzymuje Chmielnickiego aż do momentu przyjazdu Jana Kazimierza z nowym wojskiem —› decydująca bitwa pod ZBOROWEM 1649r. Jan Kazimierz + Jeremi Wiśniowiecki vs. Chmielnicki —› została zawarta ugoda
c) bitwa pod Beresteczkiem —› klęska kozacka —› potem Polska przegrywa pod Batohem
d) ugoda kozacko - rosyjska w Peresławiu 1654r. —› Chmielnicki prosi o pomoc Rosję, kozacy przyłączają tereny (dzisiejszej) Ukrainy do Rosji =› Polska się nie zgadza —› WOJNA polsko - rosyjska —› tereny zostały podzielone między Rzeczpospolitą i Rosję (granica - rzeka Dniepr) = koniec wojny 1658r. - pokój w Hadziaczu
•następstwa - powstaje (z terenów Ukrainy) Księstwo Ruskie (obowiązuje prawosławie, zakaz unii Brzeskiej, prawo biskupów prawosławnych do miejsca w parlamencie) • powstaje państwo Rzeczpospolita trojga narodów (Polska, Litwa, Rosja)
Powstanie Chmielnickiego (1648 - 1658)
•przyczyny:
- kozacy za wierną służbę Rzeczypospolitej żądali przywilejów szlacheckich
- chcieli zwiększyć rejestr kozacki (kozacy walczący w armii)
- szlachta chce z nich zrobić chłopów, poddanych
- religia: kozacy buntują się przeciwko unii Brzeskiej
- do buntu dołączyli się chłopi, którzy chcą znieść poddaństwo
•przebieg
a) 1648 - klęski wojsk polskich - nad Żółtymi wodami, pod Korsuniem i Piławicami
—› ginie władca Władysław IV Waza, wojska rozbite, hetmani w niewoli
—› wolną elekcję wygrywa Jan Kazimierz Waza
b) 1649 oblężenie zamku Zbaraż - ugoda Polski z Kozakami
—› Jeremi Wiśniowiecki (jeden z najbogatszych szlachciców w Rz.p.) zmobilizował resztki wojska oraz swoich poddanych
—› powstrzymuje Chmielnickiego aż do momentu przyjazdu Jana Kazimierza z nowym wojskiem
—› decydująca bitwa pod ZBOROWEM 1649r.
Jan Kazimierz + Jeremi Wiśniowiecki vs. Chmielnicki
—› została zawarta ugoda
c) bitwa pod Beresteczkiem
—› klęska kozacka
—› potem Polska przegrywa pod Batohem
d) ugoda kozacko - rosyjska w Peresławiu 1654r.
—› Chmielnicki prosi o pomoc Rosję, kozacy przyłączają tereny (dzisiejszej) Ukrainy do Rosji =› Polska się nie zgadza —› WOJNA polsko - rosyjska
—› tereny zostały podzielone między Rzeczpospolitą i Rosję (granica - rzeka Dniepr) = koniec wojny 1658r. - pokój w Hadziaczu
•następstwa
- powstaje (z terenów Ukrainy) Księstwo Ruskie (obowiązuje prawosławie, zakaz unii Brzeskiej, prawo biskupów prawosławnych do miejsca w parlamencie)
• powstaje państwo Rzeczpospolita trojga narodów (Polska, Litwa, Rosja)
Notatka z lekcji prowadzonej przez, naprawdę, świetnego nauczyciela ;))
Pozdrawiam. :)