Pod koniec XIX wieku na ziemiach polskich funkcjonować zaczęły nowoczesne partie polityczne, formowane na wzór działających w Europie Zachodniej. Najlepsze warunki do zakładania partii politycznych były w zaborze austriackim ze względu na prawa narodowe, jakimi dysponowali tam Polacy. Ze względu na rolniczy głównie charakter Galicji pierwsze partie, jakie powstawały na tym terenie, gromadziły chłopów.
Już w 1875 roku ks. Stanisław Stojałowski zaczął wydawać pisma „Wieniec” i „Pszczółka”, poruszając obok spraw społecznych (walka z alkoholizmem) i zawodowych (doradztwo rolnicze) także problemy polityczne. Działalność tę kontynuowali Maria i Bolesław Wysłouchowie przy pomocy pisma „Przyjaciel Ludu” (od 1889 roku). W efekcie tej aktywności politycznej w 1895 roku powstało Stronnictwo Ludowe, domagające się zwiększenia udziału chłopów w życiu politycznym przez odejście od systemu kurialnego w Galicji. Charakter narodowy tej partii uwypuklony został w 1903 roku, gdy zmieniła ona swą nazwę na Polskie Stronnictwo Ludowe. Główni jej działacze to Wincenty Witos i Jakub Bojko. Mniej liczna od chłopów klasa robotnicza w zaborze austriackim również posiadała własną partię. Była nią Polska Partia Socjalno-Demokratyczna, założona w 1897 roku. Główni jej działacze to Ignacy Daszyński i Herman Lieberman. Nie było to jedyne na ziemiach polskich ugrupowanie adresujące swój program do robotników. Znacznie wcześniej, w 1882 roku Ludwik Waryński założył w Warszawie Socjalno Rewolucyjną Partię „Proletariat”. Działała ona w sposób konspiracyjny i proponowała likwidację prywatnej własności środków produkcji, zjednoczenie międzynarodowego ruchu robotniczego. W sumie był to program marksistowski z dużymi wpływami anarchizmu. Działali w tej partii również Stanisław Kunicki, Maria Bohuszewiczówna i inni. Już w 1883 roku Waryński został aresztowany, co ograniczyło aktywność tej partii. Przestała ona istnieć pod koniec lat 80.Prosze o Naj
Pod koniec XIX wieku na ziemiach polskich funkcjonować zaczęły nowoczesne partie polityczne, formowane na wzór działających w Europie Zachodniej. Najlepsze warunki do zakładania partii politycznych były w zaborze austriackim ze względu na prawa narodowe, jakimi dysponowali tam Polacy. Ze względu na rolniczy głównie charakter Galicji pierwsze partie, jakie powstawały na tym terenie, gromadziły chłopów.
Już w 1875 roku ks. Stanisław Stojałowski zaczął wydawać pisma „Wieniec” i „Pszczółka”, poruszając obok spraw społecznych (walka z alkoholizmem) i zawodowych (doradztwo rolnicze) także problemy polityczne. Działalność tę kontynuowali Maria i Bolesław Wysłouchowie przy pomocy pisma „Przyjaciel Ludu” (od 1889 roku). W efekcie tej aktywności politycznej w 1895 roku powstało Stronnictwo Ludowe, domagające się zwiększenia udziału chłopów w życiu politycznym przez odejście od systemu kurialnego w Galicji. Charakter narodowy tej partii uwypuklony został w 1903 roku, gdy zmieniła ona swą nazwę na Polskie Stronnictwo Ludowe. Główni jej działacze to Wincenty Witos i Jakub Bojko. Mniej liczna od chłopów klasa robotnicza w zaborze austriackim również posiadała własną partię. Była nią Polska Partia Socjalno-Demokratyczna, założona w 1897 roku. Główni jej działacze to Ignacy Daszyński i Herman Lieberman. Nie było to jedyne na ziemiach polskich ugrupowanie adresujące swój program do robotników. Znacznie wcześniej, w 1882 roku Ludwik Waryński założył w Warszawie Socjalno Rewolucyjną Partię „Proletariat”. Działała ona w sposób konspiracyjny i proponowała likwidację prywatnej własności środków produkcji, zjednoczenie międzynarodowego ruchu robotniczego. W sumie był to program marksistowski z dużymi wpływami anarchizmu. Działali w tej partii również Stanisław Kunicki, Maria Bohuszewiczówna i inni. Już w 1883 roku Waryński został aresztowany, co ograniczyło aktywność tej partii. Przestała ona istnieć pod koniec lat 80.Prosze o Naj