Question

Różne mechanizmy pobierania pokarmu u roslin i zwierząt

Answer 1

Pobieranie pokarmu odbywa się różnymi sposobami mechanicznymi, te zaś określają, jaki jego rodzaj może być wykorzystany przez zwierzę. Jeśli pokarm jest drobny i rozproszony, jak np. plankton, to za pomocą różnych mechanizmów musi być wyłapany i zagęszczony. Wyłapywanie za pomocą śluzu występuje u niektórych ślimaków, osłonic i bezczaszkowców, u których na dnie gardzieli znajduje się orzęsiona i pokryta śluzem rynienka – endostyl. Strzykwy, zagrzebując się w mule, wystawiają czułki ponad jego powierzchnię, na czułkach pokrytych śluzem osadzają się cząstki pokarmu, zawieszone w wodzie. Co jakiś czas czułki są wciągane do jamy gębowej, gdzie pokarm zostaje z nich usunięty i wprowadzony do jelita. Filtratory odcedzają pokarm, zwierzęta te mają urządzenie filtrujące w postaci sit i aparatów filtrujących oraz napędzających pokarm. Pokarm przykleja się do śluzu pokrywającego urządzenia filtrujące, skąd jest zgarniany językiem albo dzięki ruchom rzęsek nabłonka kierowany jest do przełyku. Urządzeniem filtrującym u osiadłych wieloszczetów jest wieniec czułków. Niektóre ptaki, jak flamingi, odcedzają pokarm za pomocą dzioba, a aparat filtracyjny złożony z płyt rogowych jest charakterystyczny dla wielorybów fiszbinowych. Zwierzęta rozdrabniające pokarm wytwarzają różnego typu struktury: aparaty żujące (wrotki), aparaty gębowe (skorupiaki), a niektóre – zęby. Płynożercy mają aparaty gębowe w kształcie rurki, za pomocą której zasysają płyny, np. motyle. Muchy zlizują płynny pokarm za pomocą wargi dolnej zakończonej płytkowatymi wyrostkami.

Owady, takie jak pluskwy, komary, przebijają skórę ofiary za pomocą sztylecików. Pijawki nacinają skórę ostrymi szczękami, minogi – rogowymi zębami, a nietoperze z rodziny wampirów – niezwykle ostrymi siekaczami. Zwierzęta karmiące się płynami wysysanymi z ciała roślin korzystają z pokarmu niepełnowartościowego; dużo w nim węglowodanów, mało białek i aminokwasów. Dlatego np. mszyce muszą wypijać dużo płynu, aby pokryć zapotrzebowanie na związki azotowe. Nadmiar węglowodanów usuwają w postaci roztworu uchodzącego rurkami, mającymi otwory na grzbiecie odwłoka. Płyn ten zwabia mrówki, zbierają go także pszczoły. Liczną grupę stanowią mułożercy i glebożercy połykający glebę lub muł i trawiący to, co się do strawienia nadaje. Należą do nich liczne nicienie, dżdżownice, strzykwy, niektóre jeżowce. Ponieważ ich pokarm jest niskowartościowy, zwierzęta często wzbogacają go w rozmaity sposób, np. dżdżownice zjadają liście, które wciągają do swoich norek z powierzchni gleby