( ur. w 1810 r. w Żelazowej Woli, zm. w 1849 r. w Paryżu )
F. Chopin to najwybitniejszy kompozytor polski, pianista, twórca stylu narodowego, jeden z najbardziej znanych kompozytorów w historii muzyki. Urodził się w Żelazowej Woli w 1810 roku, jednak dokładna data do dziś jest niewyjaśniona, bowiem zapis w księdze metrykalnej kościoła parafialnej w Brochowie oraz zachowana metryka chrztu wymieniają dzień 22 lutego. Natomiast z korespondencji jego rodziny wynika, że Fryderyk obchodził urodziny zawsze 1 marca. Rodzice Chopina to: Justyna Krzyżanowska i Mikołaj Chopin. Pracowali oni na dworze hrabiego Skarbka w Żelazowej Woli. Matka Justyna pomagała hrabinie w prowadzeniu domu, a ojciec Mikołaj Chopin - Francuz od dawna w Polsce zamieszkały - pełnił funkcję guwernera. Fryderyk był drugim spośród czworga rodzeństwa. Miał starszą siostrę Ludwikę i młodsze: Izabelle i Emilię. Jeszcze w tym roku, kiedy urodził się Fryderyk, jesienią, rodzina Chopina przeniosła się do Warszawy. Mikołaj Chopin otrzymał tam pracę, najpierw jako nauczyciel języka francuskiego w młodszych klasach Liceum Warszawskiego, a później w Szkole Artylerii i Inżynerii. Uzyskał też stanowisko profesora Liceum. Państwo Chopinowie prowadzili pensjonat dla zamiejscowych uczniów, ulokowany w oficynie Pałacu Kazimierzowskiego przy Krawowskim Przedmieściu.
Edukacja muzyczna Fryderyka Chopina rozpoczęła się bardzo wcześnie. Początkowo uczyła go matka. W wieku 6 lat rozpoczął naukę gry na fortepianie u Wojciecha Żywnego. To on przybliżył mu twórczość J. S. Bacha, która odcisnęła wielkie piętno na jego dojrzałym stylu muzycznym. W następnym roku powstały pierwsze kompozycje – utwory te zapisywał ojciec Fryderyka – m.in. „Polonez g-moll”. W latach 1818 – 1819 grywał jako „cudowne dziecko” w salonach warszawskich. W roku 1826, po ukończeniu Liceum Warszawskiego, zapisał się na I rok Szkoły Głównej kierowanej przez Józefa Elsnera, u którego się uczył w latach 1826 – 1829. W tymże roku ( 1826 ) pojawiły się pierwsze wzmianki o chorobie. W roku 1829 koncertował w Wiedniu, a następnym roku opuścił Warszawę, by w 1831 roku osiąść w Paryżu. Po wyjeździe często koncertował w Niemczech, Czechach, Anglii i Francji, zyskując sławę europejską. Największy rozkwit mocy twórczej i talentu przypada na lata 1835 – 1840. Chopin zaprzyjaźnił się z wieloma wybitnymi artystami, w tym z Delacroix, Balzakiem, Norwidem. W czasie podróży do Niemiec odnowił znajomość z rodziną Wodzińskich i oświadczył się, prosząc - bez powodzenia - o rękę Marii Wodzińskiej. W roku 1836 poznał francuską pisarką George Sand, z którą się związał wiele lat. Wywarła ona duży wpływ na życie kompozytora.W latach 1839-1846 (z wyj. 1840) spędzali lato w Nohant, zimą wracając do Paryża. Od 1839 r. stan zdrowia się pogarszał z każdym rokiem.
Zgon nastąpił w nocy 17 października 1849 r. Jednak najprawdopodobniej Fryderyk Chopin nie zmarł na gruźlicę, jak powszechnie się uważa. Wątpliwości na ten temat pojawiły się już po sekcji zwłok kompozytora. Ostatecznie mogą to potwierdzić badania genetyczne serca artysty. Zapiski z sekcji na temat choroby Fryderyka Chopina wskazują, że na powierzchni jego serca znajdowały się guzki. Nie świadczy to jednak o gruźlicy. Najnowsze analizy prof. Wojciecha Cichego z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu sugerują, że mogły to być objawy mukowiscydozy. Świadczyć ma o tym tzw. beczkowata klatka piersiowa, pałeczkowate palce oraz to, że Chopin nie pozostawił po sobie potomstwa.
utwory na fortepian i instrumenty smyczkowe ( m.in.: Trio g-moll na fortepian, skrzypce i wiolonczelę op. 35 - dedykowane ks . A. Radziwiłłowi ) 19 pieśni i piosenek ( np. „Hulanka”, „Wojak”, „Życzenie”, „Leci liście z drzewa”, „Moja pieszczotka” ).
W historii muzyki powszechnej Chopin pozostanie symbolem niezwykłej sztuki pianistycznej – sztuki idealnie zespalającej artyzm z techniką. Inne rodzaje muzyczne, jak pieśni, czy zespołowa muzyka kameralna i utwory z orkiestrą, miały dla Chopina drugorzędne znaczenie. Mimo pewnego ograniczenia, jakie spowodował wybór jednego instrumentu, jego spuścizna jest bardzo urozmaicona. Chopin komponował niemal wszystkie gatunki muzyki fortepianowej: formy małe i wielkie, liryczne i dramatyczne. Na muzykę Chopina składają się: etiudy, walce, mazurki, polonezy, sonaty, ronda, wariacje, pieśni z towarzyszeniem fortepianu oraz dwa koncerty z orkiestrą. Większość osiągnęła w twórczości Chopina ważna kulminację w historii ewolucji gatunkowej.
FRYDERYK FRANCISZEK CHOPIN
( ur. w 1810 r. w Żelazowej Woli, zm. w 1849 r. w Paryżu )
F. Chopin to najwybitniejszy kompozytor polski, pianista, twórca stylu narodowego, jeden z najbardziej znanych kompozytorów w historii muzyki. Urodził się w Żelazowej Woli w 1810 roku, jednak dokładna data do dziś jest niewyjaśniona, bowiem zapis w księdze metrykalnej kościoła parafialnej w Brochowie oraz zachowana metryka chrztu wymieniają dzień 22 lutego. Natomiast z korespondencji jego rodziny wynika, że Fryderyk obchodził urodziny zawsze 1 marca. Rodzice Chopina to: Justyna Krzyżanowska i Mikołaj Chopin. Pracowali oni na dworze hrabiego Skarbka w Żelazowej Woli. Matka Justyna pomagała hrabinie w prowadzeniu domu, a ojciec Mikołaj Chopin - Francuz od dawna w Polsce zamieszkały - pełnił funkcję guwernera. Fryderyk był drugim spośród czworga rodzeństwa. Miał starszą siostrę Ludwikę i młodsze: Izabelle i Emilię. Jeszcze w tym roku, kiedy urodził się Fryderyk, jesienią, rodzina Chopina przeniosła się do Warszawy. Mikołaj Chopin otrzymał tam pracę, najpierw jako nauczyciel języka francuskiego w młodszych klasach Liceum Warszawskiego, a później w Szkole Artylerii i Inżynerii. Uzyskał też stanowisko profesora Liceum. Państwo Chopinowie prowadzili pensjonat dla zamiejscowych uczniów, ulokowany w oficynie Pałacu Kazimierzowskiego przy Krawowskim Przedmieściu.
Edukacja muzyczna Fryderyka Chopina rozpoczęła się bardzo wcześnie. Początkowo uczyła go matka. W wieku 6 lat rozpoczął naukę gry na fortepianie u Wojciecha Żywnego. To on przybliżył mu twórczość J. S. Bacha, która odcisnęła wielkie piętno na jego dojrzałym stylu muzycznym. W następnym roku powstały pierwsze kompozycje – utwory te zapisywał ojciec Fryderyka – m.in. „Polonez g-moll”. W latach 1818 – 1819 grywał jako „cudowne dziecko” w salonach warszawskich. W roku 1826, po ukończeniu Liceum Warszawskiego, zapisał się na I rok Szkoły Głównej kierowanej przez Józefa Elsnera, u którego się uczył w latach 1826 – 1829. W tymże roku ( 1826 ) pojawiły się pierwsze wzmianki o chorobie. W roku 1829 koncertował w Wiedniu, a następnym roku opuścił Warszawę, by w 1831 roku osiąść w Paryżu. Po wyjeździe często koncertował w Niemczech, Czechach, Anglii i Francji, zyskując sławę europejską. Największy rozkwit mocy twórczej i talentu przypada na lata 1835 – 1840. Chopin zaprzyjaźnił się z wieloma wybitnymi artystami, w tym z Delacroix, Balzakiem, Norwidem. W czasie podróży do Niemiec odnowił znajomość z rodziną Wodzińskich i oświadczył się, prosząc - bez powodzenia - o rękę Marii Wodzińskiej. W roku 1836 poznał francuską pisarką George Sand, z którą się związał wiele lat. Wywarła ona duży wpływ na życie kompozytora.W latach 1839-1846 (z wyj. 1840) spędzali lato w Nohant, zimą wracając do Paryża. Od 1839 r. stan zdrowia się pogarszał z każdym rokiem.
Zgon nastąpił w nocy 17 października 1849 r. Jednak najprawdopodobniej Fryderyk Chopin nie zmarł na gruźlicę, jak powszechnie się uważa. Wątpliwości na ten temat pojawiły się już po sekcji zwłok kompozytora. Ostatecznie mogą to potwierdzić badania genetyczne serca artysty. Zapiski z sekcji na temat choroby Fryderyka Chopina wskazują, że na powierzchni jego serca znajdowały się guzki. Nie świadczy to jednak o gruźlicy. Najnowsze analizy prof. Wojciecha Cichego z Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu sugerują, że mogły to być objawy mukowiscydozy. Świadczyć ma o tym tzw. beczkowata klatka piersiowa, pałeczkowate palce oraz to, że Chopin nie pozostawił po sobie potomstwa.
F. Chopin stworzył:
utwory na fortepian z orkiestrą:
- 2 koncerty fortepianowe: f-moll op. 21 i e-moll op. 11;
- Wariacje B-dur na temat arii „La ci darem la mano” z opery „Don Juan” W.A. Mozarta op. 2
- Fantazję A-dur na tematy polskie op. 13
- Rondo a la Krakowiak F-dur op. 14
- Andante spianato i Polonez F-dur op. 22
utwory na fortepian:
- 3 sonaty: c-moll op. 4; b-moll op. 35; h-moll op. 58
- 4 impromptus
- Fantazję f-moll op. 49
- 4 ballady
- 3 ronda
- cykle wariacji ( 4 solowe, 1 na 4 ręce )
- 4 scherza
- 27 etiud
- 26 preludiów ( w tym cykl 24 preludiów op. 28 obejmujący wszystkie tonacje durowe i mo lowe w porządku kwintowo – paralelnym )
- 19 nokturnów
- 16 polonezów ( w tym 7 opusowanych )
- 57 mazurków
- 19 walców ( w tym 8 opusowanych )
- Bolero a-moll op. 19; Barkarola Fis-dur op. 60; Berceuse Des-dur op. 57; Tarantella As-dur
op. 43; inne tańce
utwory na fortepian i instrumenty smyczkowe ( m.in.: Trio g-moll na fortepian, skrzypce i wiolonczelę op. 35 - dedykowane ks . A. Radziwiłłowi ) 19 pieśni i piosenek ( np. „Hulanka”, „Wojak”, „Życzenie”, „Leci liście z drzewa”, „Moja pieszczotka” ).
W historii muzyki powszechnej Chopin pozostanie symbolem niezwykłej sztuki pianistycznej – sztuki idealnie zespalającej artyzm z techniką. Inne rodzaje muzyczne, jak pieśni, czy zespołowa muzyka kameralna i utwory z orkiestrą, miały dla Chopina drugorzędne znaczenie. Mimo pewnego ograniczenia, jakie spowodował wybór jednego instrumentu, jego spuścizna jest bardzo urozmaicona. Chopin komponował niemal wszystkie gatunki muzyki fortepianowej: formy małe i wielkie, liryczne i dramatyczne. Na muzykę Chopina składają się: etiudy, walce, mazurki, polonezy, sonaty, ronda, wariacje, pieśni z towarzyszeniem fortepianu oraz dwa koncerty z orkiestrą. Większość osiągnęła w twórczości Chopina ważna kulminację w historii ewolucji gatunkowej.
Encyklopedia Muzyki
Pozdrawiam.