Question

Średniowieczna wizja świata w literaturze, sztuce i muzyce

Answer 1

Charakter tej ogromnej epoki, jaką było średniowiecze ujawnia jej swoistą wielonurtowość, a zarazem jedność wynikająca z faktu, że cała średniowieczna Europa stanowiła Kontynent chrześcijaństwa, które niepodzielnie rządziło myśleniem, odczuwaniem, postępowaniem i twórczością ludzką. Całokształt średniowiecznego życia należy odczytywać w świetle powszechnie wówczas obowiązujących zasad widzenia i ujmowania świata, wspólnych dla wszelkiej działalności: artystycznej, naukowej i estetycznej. Świat – stworzony przez Boga – odbierano jako twór celowy, harmonijny, zatem piękny i dobry. Hołdowano zasadzie wyższości dóbr duchowych nad materialnymi, widząc powołanie człowieka w nieustannym wysiłku samodoskonalenia. Nauka, Architektura, sztuki plastyczne funkcjonowały jako swoisty Język, do którego odczytania należało mieć właściwy klucz. Np. znacząco były nacechowane układy przestrzenne; w architekturze, malarstwie i rzeźbie w zależności od umieszczenia w określonym miejscu jakiejś np. postaci orientowano się co do jej miejsca w hierarchii istot. I tak: centralne miejsce przysługiwało postaciom boskim, świętym itp.; Lewica rezerwowana była dla potępionych, Prawica dla wybranych. Rzeźbione postacie i zdarzenia związane z Nowym Testamentem występowały zawsze na południowej Stronie katedry, a północna była przeznaczona na Wydarzenia Starego Testamentu. Filozofia Sytuację człowieka w świecie zakreślonym horyzontem wiary widziano jako albo dramatyczną – augustynizm, albo harmonijną – tomizm. Augustynizm Poglądy św. Augustyna sprowadzały się do ujmowania człowieka jako istoty filozofującej, która rozważa swą obecność w świecie i czasie – odniesionym do wieczności – swe dramatyczne niejasne miejsce na granicy Bytów między aniołami, a zwierzętami.