Question

Przypomnij, jakie wyrazy akcentujemy inaczej niż na drugą sylabę od końca. Zapisz w tabeli po 5 wyrazów różnych kategorii , stanowiących wyjątki od typowego polskiego akcentu

Answer 1

Odpowiedź:

1.  Akcent na pierwszej sylabie:

w postaci akcentu pobocznego: Konstantynopol, wysokościowy

32 Akcent na czwartej sylabie od końca – występowanie tego typu akcentu jest najłatwiejsze do zapamiętania, gdyż sprowadza się do:

1. i 2. os. l.mn. trybu przypuszczającego: zdecydowalibyśmy, wzięlibyście.

3. Akcent na pierwszej sylabie od końca – jego zasięg ogranicza się do następujących przypadków:

skrótowce: GPS (dżi‐pi-es), PKP (pe‐ka-pe);

wyrazy jednosylabowe z prefiksami arcy-, eks-, wice-: arcymag, eksmąż, wicemistrz;

wyrazy pochodzenia obcego, głównie francuskiego: à propos, foyer (a‐pro-po, fła-je;

4. Akcent na trzeciej sylabie od końca – poza paroksytonicznym najbardziej

rozpowszechniony:

rzeczowniki na -ika/-yka zapożyczone z łaciny bądź za jej pośrednictwem –

w mianowniku l.p. lub przypadkach o tej samej liczbie sylab: polityka, polityce, fizyka,

fizyką, matematyka, matematyki;

rzeczowniki typu polityk, fizyk, matematyk – w dopełniaczu lp. lub przypadkach o ts iczbie sylab: politykiem, fizykach, matematyku, ALE: politykami, fizykowi

matematykowi;

czasowniki w trybie oznajmującym w 1 i 2 os. l.mn.: pisaliśmy, chodziłyście;

czasowniki w trybie przypuszczającym w 1, 2 i 3 os. l.p. (krzyczałbym, poniósłbyś, zająłby) oraz 3 os. l.mn. (skończyliby);

liczebniki główne 2‐sylabowe z cząstkami -kroć, -set, -sta: tysiąckroć, dziewięćset, czterysta;

spójniki połączone z końcówkami osobowymi czasownika –śmy, -ście oraz morfemami trybu przypuszczającego: abyście, żebyśmy, jeśliby, ponieważby

Wyjaśnienie:

źródło:MEN