Problematyka Powieść, pisana w latach 1897-1900 początkowo ukazywała się w odcinkach w "Tygodniku Ilustrowanym", dopiero później ukazało się wydanie książkowe. Czas powstawania utworu wiąże się z wynaradawiającą polityką Prus. Działalność rządu pruskiego zmierzała do tego, by Polacy zapomnieli o swoim pochodzeniu, by czuli się Niemcami, myśleli jak Niemcy, mówili po niemiecku. Powieść została napisana "ku pokrzepieniu serc", miała dodać otuchy wątpiącym w zwycięstwo i niepodległość. Autor przypominał Polakom o ich narodowej tradycji, historii, o tym co chwalebne. Ukazał w powieści okres zagrożenia Polski przez zakon krzyżacki. Dzięki postawie polskiego rycerstwa, dla którego największymi wartościami są: Bóg, honor i ojczyzna, udaje się wyjść cało z owej opresji. Po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem Polska stała się najpotężniejszym mocarstwem Europy. Wydarzenia przedstawione w powieści rozpoczynają się w 1399 roku, kończą w roku 1410. Potwierdzają to wydarzenia historyczne: narodziny córki Jagiełły (22 czerwca 1399 r.), śmierć królowej (17 lipca 1399 r.), bitwa pod Grunwaldem (15 lipca 1410 r.)(cytat). Wydarzenia przedstawione w epilogu miały miejsce w 1466 r., kiedy to po wojnie trzynastoletniej Polska odzyskała Pomorze, Malbork i Elbląg. Akcja powieści rozgrywa się w Tyńcu, Krakowie, Ciechanowie, Malborku (cytat), Szczytnie, Płocku, Sieradzu, Wilnie, Grunwaldzie oraz osadach rycerskich. Bohaterowie 1. fikcyjni: Zbyszko z Bogdańca młody rycerz, bratanek Maćka, silny, odważny, przez całe życie kierujący się rycerskimi zasadami początkowo nierozważny, porywczy i zapalczywy; niekiedy trochę naiwny; ciężkie doświadczenia życiowe zmieniają go w mądrego, poważnego i rozsądnego rycerza. Maćko z Bogdańca stryj Zbyszka, szlachcic herbu Tępa Podkowa, doświadczony w bojach mężczyzna w sile wieku, uczciwy, stateczny ceni tradycje, bardzo przywiązany do rodzinnego Bogdańca, robi wszystko, by go odbudować; Danusia młodziutka dziewczyna, córka Juranda ze Spychowa, ukochana Zbyszka; bardzo nieśmiała, lękliwa, wrażliwa, delikatna (cytat); Jagienka córka Zbycha ze Zgorzelic (cytat), zakochana w Zbyszku ; odważna, śmiała, harda, gospodarna, zaradna, lubi polowania, jazdę konną; Jurand ze Spychowa rycerz mazowiecki, ojciec Danusi od chwili śmierci żony, która zmarła w czasie napaści Niemców, szuka zemsty na Krzyżakach; mściwy, zawzięty, waleczny, zręczny, groźny, nie zna litości dla Krzyżaków; uczciwy, nigdy nie naruszył praw rycerskich; wszystko poświęca dla ratowania Danuśki (rycerską godność, dumę, znosi największe upokorzenia); bez jęku znosi wielkie tortury; przechodzi wielką przemianę duchową: szuka ukojenia w modlitwie, poświęca się Bogu, wybacza Zygfrydowi, swemu katowi i sprawcy największych nieszczęść, jest szlachetny, miłosierny; 2. historyczni: król Władysław Jagiełło, królowa Jadwiga (cytat), księżna Anna Danuta, książę Janusz Mazowiecki, Kuno Lichtenstein, Konrad von Jungingen, Urlyk von Jungingen, rycerze: Powała z Taczewa, Zyndram z Maszkowic, Zawisza Czarny; "Krzyżacy" to powieść historyczna - fabuła opiera się na faktach historycznych; Sienkiewicz prowadził długotrwałe studia nad historią przełomu XIV i XV w., korzystał z różnorodnych opracowań: "Dzieje Polski" Jana Długosza, "Jadwiga i Jagiełło" Karola Szajnochy; prawda historyczna splata się z fikcją literacką. Sienkiewicz, aby oddać atmosferę epoki, stosował stylizację językową: wykorzystał gwarę górali podhalańskich, jako najbliższą językowi średniowiecznemu; wprowadził liczne archaizmy (elementy języka używane dawniej): archaizmy fonetyczne: sierce, grabia, doźrzeje; archaizmy słowotwórcze: zbrodzień; archaizmy fleksyjne: z dzikimi zwierzęty; archaizmy składniowe: A któren jej rycerz ? archaizmy leksykalne: chrobry (odważny), otrok (chłopiec); archaizmy semantyczne (znaczeniowe): niedziela (dawniej "tydzień"), miesiąc (dawniej "księżyc"). Powieść jest źródłem wiedzy: przybliża średniowieczne obyczaje i mentalność ówczesnych ludzi.
Problematyka
Powieść, pisana w latach 1897-1900 początkowo ukazywała się w odcinkach w "Tygodniku Ilustrowanym", dopiero później ukazało się wydanie książkowe. Czas powstawania utworu wiąże się z wynaradawiającą polityką Prus. Działalność rządu pruskiego zmierzała do tego, by Polacy zapomnieli o swoim pochodzeniu, by czuli się Niemcami, myśleli jak Niemcy, mówili po niemiecku. Powieść została napisana "ku pokrzepieniu serc", miała dodać otuchy wątpiącym w zwycięstwo i niepodległość. Autor przypominał Polakom o ich narodowej tradycji, historii, o tym co chwalebne. Ukazał w powieści okres zagrożenia Polski przez zakon krzyżacki. Dzięki postawie polskiego rycerstwa, dla którego największymi wartościami są: Bóg, honor i ojczyzna, udaje się wyjść cało z owej opresji. Po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem Polska stała się najpotężniejszym mocarstwem Europy.
Wydarzenia przedstawione w powieści rozpoczynają się w 1399 roku, kończą w roku 1410. Potwierdzają to wydarzenia historyczne: narodziny córki Jagiełły (22 czerwca 1399 r.), śmierć królowej (17 lipca 1399 r.), bitwa pod Grunwaldem (15 lipca 1410 r.)(cytat). Wydarzenia przedstawione w epilogu miały miejsce w 1466 r., kiedy to po wojnie trzynastoletniej Polska odzyskała Pomorze, Malbork i Elbląg.
Akcja powieści rozgrywa się w Tyńcu, Krakowie, Ciechanowie, Malborku (cytat), Szczytnie, Płocku, Sieradzu, Wilnie, Grunwaldzie oraz osadach rycerskich.
Bohaterowie
1. fikcyjni:
Zbyszko z Bogdańca
młody rycerz, bratanek Maćka, silny, odważny, przez całe życie kierujący się rycerskimi zasadami
początkowo nierozważny, porywczy i zapalczywy; niekiedy trochę naiwny; ciężkie doświadczenia życiowe zmieniają go w mądrego, poważnego i rozsądnego rycerza.
Maćko z Bogdańca
stryj Zbyszka, szlachcic herbu Tępa Podkowa, doświadczony w bojach mężczyzna w sile wieku, uczciwy, stateczny
ceni tradycje, bardzo przywiązany do rodzinnego Bogdańca, robi wszystko, by go odbudować;
Danusia
młodziutka dziewczyna, córka Juranda ze Spychowa, ukochana Zbyszka;
bardzo nieśmiała, lękliwa, wrażliwa, delikatna (cytat);
Jagienka
córka Zbycha ze Zgorzelic (cytat), zakochana w Zbyszku ;
odważna, śmiała, harda, gospodarna, zaradna, lubi polowania, jazdę konną;
Jurand ze Spychowa
rycerz mazowiecki, ojciec Danusi
od chwili śmierci żony, która zmarła w czasie napaści Niemców, szuka zemsty na Krzyżakach;
mściwy, zawzięty, waleczny, zręczny, groźny, nie zna litości dla Krzyżaków;
uczciwy, nigdy nie naruszył praw rycerskich;
wszystko poświęca dla ratowania Danuśki (rycerską godność, dumę, znosi największe upokorzenia);
bez jęku znosi wielkie tortury;
przechodzi wielką przemianę duchową: szuka ukojenia w modlitwie, poświęca się Bogu, wybacza Zygfrydowi, swemu katowi i sprawcy największych nieszczęść, jest szlachetny, miłosierny;
2. historyczni:
król Władysław Jagiełło,
królowa Jadwiga (cytat),
księżna Anna Danuta,
książę Janusz Mazowiecki,
Kuno Lichtenstein,
Konrad von Jungingen,
Urlyk von Jungingen,
rycerze: Powała z Taczewa, Zyndram z Maszkowic, Zawisza Czarny;
"Krzyżacy" to powieść historyczna - fabuła opiera się na faktach historycznych; Sienkiewicz prowadził długotrwałe studia nad historią przełomu XIV i XV w., korzystał z różnorodnych opracowań: "Dzieje Polski" Jana Długosza, "Jadwiga i Jagiełło" Karola Szajnochy; prawda historyczna splata się z fikcją literacką.
Sienkiewicz, aby oddać atmosferę epoki, stosował stylizację językową: wykorzystał gwarę górali podhalańskich, jako najbliższą językowi średniowiecznemu; wprowadził liczne archaizmy (elementy języka używane dawniej):
archaizmy fonetyczne: sierce, grabia, doźrzeje;
archaizmy słowotwórcze: zbrodzień;
archaizmy fleksyjne: z dzikimi zwierzęty;
archaizmy składniowe: A któren jej rycerz ?
archaizmy leksykalne: chrobry (odważny), otrok (chłopiec);
archaizmy semantyczne (znaczeniowe): niedziela (dawniej "tydzień"), miesiąc (dawniej "księżyc").
Powieść jest źródłem wiedzy: przybliża średniowieczne obyczaje i mentalność ówczesnych ludzi.
Mam nadzieje że pomogłem liczę na naj :)