Przygotuj materiał na temat AZTECY MINIMUM 10 zdań. O ich kulturze, jakie rozwiązania po nich zostały, jak żyli itp. Na jutro.
" Life is not a problem to be solved but a reality to be experienced! "
© Copyright 2013 - 2025 KUDO.TIPS - All rights reserved.
Z Góry miłego drukoiwania xD
Mexikowie (czyt. Meszikowie, popularnie zwani Aztekami) Termin Azteca pierwotnie oznaczał "ludzi z Aztln" i odnosił się jedynie do niewielkiego plemienia, które (jako ostatnie spośród wszystkich ludów Ameryki Środkowej) przybyło na obszar Płaskowyżu Meksykańskiego w XIII wieku. Z czasem jednak ludowi temu udało się podbić i częściowo zasymilować wiele innych ludów, dzięki czemu Aztekowie stali się mniejszością w samym Tenochtitlan.
Autorem sukcesu Azteków był Tlacaelel, dowódca wojsk azteckich. Stworzył mistyczną wizję Azteków jako narodu wybranego przez słońce. Był on inicjatorem spalenia lub skazania na zapomnienie wszystkich dotychczas napisanych lub zapamiętanych historii i stworzenie całej mitologii od podstaw.Z żelazną konsekwencją palił również wszystkie księgi ludów podbitych i zastępował je wizją rzeczywistości lansowaną przez Azteków. Podbitym pozwalano na zachowanie tradycyjnego panteonu lokalnych bogów, jednak za najwyższych musieli być uznani Huitzilopochtli i jego matka Coatlicue, bogini ziemi.Tlacaelel stał się także autorem pomysłu wojen kwietnych.
W latach 1519-1524 Ferdynant Cortez z oddziałem 500 żołnierzy podbił i opanował terytorium państwa Azteków. Swój sukces zawdzięczał głównie broni palnej, której ludy Doliny Meksyku nie znały. Warto wspomnieć, że w czasie najazdów konkwistadorów Aztecy byli na bardzo wysokim poziomie rozwoju. Ich miasta osiągały nawet do 100 tys. mieszkańców!
Strój
Na obszarach górzystych typowym strojem kobiecym była koszula oraz okręcona wokół ciała spódnica. Mężczyźni nosili zazwyczaj przepaskę biodrową i płaszcz przewiązany na ramieniu oraz sandały. Na najcieplejszych nizinach kobiety często chodziły do połowy nago, nosząc tylko spódnice. Jakość surowca (włókno kaktusa dla klas niższych bawełna dla wyższych) oraz wzory odzieży zależały od majętności i społecznego statusu osoby, która nosiła dany strój.
Budynki
Budynki mieszkalne były zwykle proste i funkcjonalne. Na obszarach górzystych większość domów budowano z cegły suszonej na słońcu i pokrywano je płaskimi lub spadzistymi dachami. Na nizinach wznoszono ściany z plecionki oblepionej gliną i domostwa te kryto strzechą. Układ wewnętrzny tworzyły: izba główna, spiżarnia i miejsce do pracy. Siedziby władców i znaczniejszych, możnych wznoszono według indywidualnego planu. Były to konstrukcje wielopokojowe, zbudowane z cegły syconej na słońcu, pokrytej tynkiem.
Sztuka Azteków
Artyści azteccy preferowali rzeźbę w twardym kamieniu. Do dorobku ich sztuki należą pełne ekspresji przedstawienia bogów, wojowników, kapłanów. Do częstych temat ów należą figurki zwierząt: ropuch, węży, małp i drapieżnych kotów. Do najbardziej monumentalnych pomników epoki należy Kamień Słońca (Piedra del Sol), kalendarz aztecki. Ten ważący ok. 24,0 tony kamień został ułożony poziomo tak, że odczyt jest możliwy tylko z piramid. Płaszczyzna o średnicy 3,5 m pokryta jest reliefami o symbolicznym znaczeniu. W centrum umieszczono znak "poczwórnego ruchu" przedstawiający cztery słońca poprzednich epok i znak współczesnej epoki oraz symbole czterech stron nieba. Za nimi, po obwodzie umieszczono symbole dwudziestu dni. Kamień otaczają dwa węże - znak przemijającego czasu.
Do innych znanych rzeźb należą: ekspresyjna figura siedzącego wyobrażenie Xochiplli oraz pełen symbolicznych znaczeń posąg Coatlicue.Wyroby rzemieślnicze wytwarzane przez Azteków cechowała misterność, harmonijny dobór barw. Były to dzieła z piór, mozaiki, przedmioty inkrustowane turkusami, muszlami, wyroby ze złota i srebra. Rzeźby wykonane w drewnie i kości. Do cenniejszych zabytków należy tarcza z piór należąca do azteckiego władcy Ahuizolta. Tarcza, tzw. chimall to okrągła mozaika z czerwonych piór z niebieskim, wyjącym kojotem umieszczonym w jej środkowej części.
Dla wierzeń azteckich najważniejszy był moment zrównania się obu kalendarzy, który przypadał co 52 lata. Był to moment wielkiej uroczystości, czas decydujący o dalszym istnieniu świata. (Koniec każdej z poprzednich epok następował właśnie w chwili zrównania się kalendarzy). Tej nocy nikt nie mógł zasnąć, kapłani mieli obowiązek odczytać z układu planet i gwiazd losy świata. Gdy już wiadomo było, że świat będzie istniał, należało rozpalić nowy ogień i ofiarować słońcu życie ludzkie. W trakcie tej uroczystości ogień rozpalano na piersi jeńca pochodzącego z szlachetnego rodu. Gdy ogień płonął rozcinano jego pierś, serce składano w ofierze bogu a ogień „karmiono” ciałem. Ludność rozpalony ogień zanosiła do domu. W ten sposób świat był, zdaniem Azteków ocalony na następny okres 52 lat.
Ofiary z ludzi
Zgodnie z wierzeniami Azteków, byli oni narodem wybranym. Na nich ciążył obowiązek pełnienia odpowiedzialnej misji związanej z karmieniem słońca, by miało siły wędrować po niebie. Słońce karmione musiało być ludzką krwią i bijącymi jeszcze sercami. Był to zaszczytny i ciężki obowiązek, związany z wcześniejszym poświęceniem się bogów. Azteccy wojownicy, którzy napoili słońce krwią, w nagrodę mieli prawo przyłączyć się do orszaku swojego boga. Po kilku latach wracali na ziemię w postaci motyli lub kolibrów. Ofiarowywani byli zazwyczaj jeńcy wojenni. Aby ich ilość była wystarczająca, organizowane były tzw. wojny kwietne. Ci, którzy zmarli w inny sposób, trafiali do podziemnego świata, gdzie ulegali unicestwieniu. Wyjątek stanowili zmarli, których śmierć miała związek z wodą, ich dusze trafiały do raju Tlaloca. Dusze niemowląt trafiały do nieba. Słońce nie było jedynym bogiem oczekującym na ofiarę z życia człowieka. Bóg deszczu Tlaloc oczekiwał ofiar z życia dzieci. Łzy niemowląt miały sprowadzać deszcz. Obrzędy religijne Azteków związane były wieloma rytuałami, poprzedzane tańcami, procesjami. Miały też odpowiednią oprawę w postaci wielobarwnych strojów, masek rytualnych. Aztekowie wierzyli, że wszystko co istnieje, swoje życie, jedzenie i picie, słońce i deszcz, zawdzięczają łaskawości bogów, ich poświęceniu. Bogowie przez swoją łaskę i ofiarę dali życie. Dlatego ich powinnością było oddawać im cześć i składać ofiary.
Aztekowie byli jednym z najsilniejszych prekolumbijskich narodów indiańskich w Meksyku. Posługiwali się językiem nahuatl. Aztekowie osiedlili się na wysepce jeziora Texcoco i tam założyli swoje miasto-państwo. Militarny i imperialny charakter azteckiego państwa sprawiał, że najważniejszą w nim grupą społeczną byli wojownicy. Od dziecka ćwiczony ich w specjalnych szkołach. Śmiercionośną bronią Azteków była płaska maczuga. Do dorobku ich sztuki należą pełne ekspresji przedstawienia bogów, wojowników, kapłanów. Do częstych tematów należą figurki zwierząt: ropuch, węży, małp i drapieżnych kotów. Wyroby rzemieślnicze wytwarzane przez Azteków cechowała misterność, harmonijny dobór barw. Były to dzieła z piór, mozaiki, przedmioty inkrustowane turkusami, muszlami, wyroby ze złota i srebra. Rzeźby wykonane w drewnie i kości. Jednym z wynalazków azteckich był też kalendarz ,który składał się s z 365 dni podzielonych na 18 miesięcy po 20 dni oraz dodatkowych 5 dni. Kuchnia aztecka była typowa dla Ameryki Prekolumbijskiej. Głównym pokarmem była więc kukurydza. Aztekowie chętnie jadali i uprawiali różnorakie warzywa, z których ceniono między innymi dynię, kabaczki,groch.
Budynki mieszkalne były zwykle proste i funkcjonalne. Na obszarach górzystych większość domów budowano z cegły suszonej na słońcu a dachy pokrywano płaskimi lub spadzistymi liśćmi. Znaczne osiągnięcia miała aztecka medycyna. Prócz powszechnie stosowanych praktyk magicznych umiano np.: leczyć złamania kości (nastawianie, unieruchomienie), dokonywać trepanacji czaszki, zszywać głębokie rany cięte, przeprowadzać operacje plastyczne twarzy, sondować żołądek. Znano system znieczulania przez wprowadzenie w trans lub uśpienie, stosowano upuszczanie krwi, bioprądy. Wykonywano masaże, nacierania, lecznicze kąpiele wodne i parowe. Wśród leków przeważały zdecydowanie zioła, wykorzystywane do dziś w indiańskiej medycynie ludowej.