Question

przygotuj informacje o przywilejach wydanych szlachcie za panowania jagiellonow.

Prosze o szybka odpowiedz dan naj.

z gory thx

Answer 1

PRZYWILEJ KRAKOWSKO-PIOTRKOWSKI - 1386, 1388 
Nadany w: Krakowie i Piotrkowie 
Przez: Władysława Jagiełłę 
Opis: Potwierdzono dotychczasowe przywileje. Król zobowiązuje się do wykupienia szlachcica, który trafiłby do niewoli podczas wyprawy poza granicami kraju oraz do wypłacenia żołdu (3 grzywny od kopii) podczas wyprawy zagranicznej. Nie powierzano zamków osobom obcej narodowości. 

PRZYWILEJ CZERWIŃSKI - 1422 
Nadany w: Czerwińsku 
Przez: Władysława Jagiełłę 
W celu: wyprawy na wojnę z Krzyżakami 
Opis: Król zobowiązał się, że żaden szlachcic nie będzie pozbawiony swojego majątku bez wyroku sadowego. Zapewnił nietykalność majątkową. Zakazano łączenia stanowiska sędziego ziemskiego i starosty w jednym ręku. Król musiał uzyskać zgodę Rady Królewskiej na bicie monety (dotychczas były to regalia królewskie). Sądy miały być sprawowane według prawa pisanego (statuty nadane przez Kazimierza Wielkiego). 

STATUT WARCKI - 1423 
Nadany w: Warcie w Sieradzkiem 
Przez: Władysława Jagiełłę 
Opis: Szlachta mogła wykupić majątki sołtysów "krnąbrnych i nieużytecznych" i sama wyceniała wartość tych sołectw. Ograniczono wychodźstwo chłopów ze wsi. Wprowadzono taksy wojewodzińskie - wojewodowie ustalali miary oraz maksymalne ceny na wyroby rzemieślnicze. Ograniczono władzę sądowniczą starostów poprzez tak zwane "4 artykuły starościńskie" - gwałt, rozbój na drodze publicznej, podpalenie i najście domu. 

PRZYWILEJ JEDLNEŃSKO-KRAKOWSKI - 1430, 1433 
Nadany w: Jedlnie i Krakowie 
Przez: Władysława Jagiełłę 
W celu: zapewnienia swoim synom tronu polskiego 
Opis: Przywilej został sformułowany w 1425 roku w Brześciu Kujawskim, nadany w Jedlnie i potwierdzony trzy lata później w Krakowie. "Neminem captivabimus nisi iure victum" - "Nikogo nie będziemy więzić bez wyroku sądowego". Zapewniono nietykalność osobistą. Tylko szlachcic mógł zostać dostojnikiem kościelnym. Poza tym tylko szlachta osiadła na danej ziemi mogła sprawować w niej urzędy. Ustanowiono także urząd podkomorzego, który rozgraniczał dobra szlacheckie od królewskich. Król potwierdził przywileje i nadania dla duchowieństwa. Zapewniono również bezpłatną i obowiązkową obronę granic przez szlachcica. Zakazano obiecywania przez władcę urzędów czy posad. 

PRZYWILEJE NIESZAWSKO-CERKWICKIE - 1454 
Nadany w: Cerekwicy i Nieszawie 
Przez: Kazimierza Jagiellończyka 
W celu: udziału szlachty w wojnie trzynastoletniej z Krzyżakami. 
Opis: Potwierdzono dotychczasowe przywileje. Bez zgody szlachty nie mogły być odtąd ustanawiane nowe prawa i podatki. Zgody sejmików ziemskich wymagało także powoływanie jej pod broń, tzw. pospolite ruszenie. Przywilej ten stał się podstawą polskiego parlamentaryzmu. Poza tym zaostrzono kary dla chłopów za zbiegostwo. 

PRZYWILEJ PIOTRKOWSKI - 1493 
Nadany w: Piotrkowie 
Przez: Jana Olbrachta 
Opis: Ustanowiono oddzielene obrady przedstawicieli średniej szlachty - izby poselskiej i magnaterii - Senatu - tradycyjny początek Sejmu Walnego (parlamentu)! 

PRZYWILEJ PIOTRKOWSKI - 1496 
Nadany w: Piotrkowie 
Przez: Jana Olbrachta 
W celu: wzięcia udziału szlachty w wyprawie na Mołdawię. 
Opis: Szlachtę zwolniono z opłat celnych na towary własne i sól. Dla niej została zastrzeżona większość urzędów w państwie. Mieszczanie nie mogli nabywać dóbr ziemskich. Ceny towarów ustanawiali urzędnicy szlacheccy. Chłopi bez zgody pana nie mogli wyprowadzać się ze wsi. Tylko jeden syn chłopski mógł opuścić wieś w ciągu roku. Tylko jeden przedstawiciel rodziny chłopskiej mógł zmienić zawód i iść do miasta, jeśli był to jedynak nie mógł opuszczać wsi. Wprowadzono taksy wojewodzińskie na towary miejskie. Rozkwitała gospodarka folwarczano-pańszczyźniana. 

PRZYWILEJ RADOMSKI - KONSTYTUCJA NIHIL NOVI - 1505 
Nadany w: Radomiu 
Przez: Aleksandra Jagiellończyka 
Opis: Król nie mógł wydać ustawy bez zgody senatu i izby poselskiej. Król nie mógł wprowadzić żadnych zmian (stąd nazwa "nihil novi" = "nic nowego") w przywilejach i prawach szlachty bez zgody Senatu i Sejmu.

1518 
Nadany przez: Zygmunta Starego 
Opis: Król zrzekł się sądzenia sporów między panami duchownymi i świeckimi a ich poddanymi - w dobrach ziemskich obowiązywało sądownictwo patrymonialne.

1520 
Nadany przez: sejm w Toruniu i Bydgoszczy 
Opis: Ustalono wymiar obowiązkowej pańszczyzny w wysokości 1 dnia w tygodniu. Zapewniono swobodę żeglugi dla szlachty po Wiśle. Ograniczono prawa sądów miejskich w razie, gdy sprawcą przestępstwa popełnionego w mieście był szlachcic.