Początki przemysłu na ziemiach polskich sięgają wieku XIX. Polska nie istniała wówczas jako suwerenne państwo i rozwój przemysłu zależał od polityki gospodarczej zaborców. W tym rozwoju można wyróżnić kilka etapów:
Etap I - przemysł wczesnokapitalistyczny (do roku 1850). Wytworzyły się wtedy zalążki przyszłych okręgów przemysłowych. Przemysł w dużym stopniu opierał się na produkcji w manufakturach.
Etap II - okres uprzemysłowienia (industrializacji) trwający od roku 1850 do I wojny światowej. Najintensywniej rozwijał się przemysł w zaborze pruskim, najsłabiej zaś w austriackim. Wytworzyły się pierwsze okręgi przemysłowe:
* w zaborze pruskim - Górnośląski, Rybnicki, Sudecki, Wrocławski i Zielonogórsko-Żarski; * w zaborze rosyjskim - Łódzki, Warszawski, Zagłębie Dąbrowskie; * w zaborze austriackim - Bielski.
Etap III - okres międzywojenny (1918-1939). Po odzyskaniu niepodległości szybko rozwijał się Warszawski Okręg Przemysłowy i powstały nowe - Krakowski, Staropolski i Jaworznicko-Chrzanowski. W 1936 roku rozpoczęto budowę Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP-u) z głównymi ośrodkami w Stalowej Woli, Rzeszowie, Mielcu i Dębicy. Zasadniczo był to przemysł zbrojeniowy.
Etap IV - gospodarka socjalistyczna (centralnie planowana). Po II wojnie światowej w 1946 roku przeprowadzono nacjonalizację (upaństwowienie) przemysłu. Cała gospodarka, w tym również przemysł, opierała się na planach gospodarczych: planie trzyletnim (1947-1949), sześcioletnim (1950-1955) i następnych planach pięcioletnich. Cechą charakterystyczną gospodarki socjalistycznej były wielkie inwestycje przemysłowe:
* Huta im. Lenina (dziś Sendzimira) w Krakowie, * Huta im. Bieruta w Częstochowie, * Huta "Warszawa", * Zakłady Rafineryjne i Petrochemiczne w Płocku, * kopalnie węgla brunatnego i związane z nimi elektrownie, * Lubińsko-Głogowskie Zagłębie Miedziowe - kopalnie i huty, * cementownie, * Fabryka Samochodów Małolitrażowych w Tychach, * Tarnobrzeskie Zagłębie Siarkowe, * liczne elektrownie, * Huta "Katowice" w Dąbrowie Górniczej.
Etap V - okres współczesny po 1989 roku. Po odzyskaniu suwerenności przez państwo polskie następuje powolna naprawa gospodarki narodowej, w tym również przemysłu. Obecnie przeprowadza się prywatyzację przemysłu i jego restrukturyzację. Zagraniczne koncerny przemysłowo-handlowe inwestują w najbardziej atrakcyjne branże przemysłowe.
Polska - rozwój przemysłu
Początki przemysłu na ziemiach polskich sięgają wieku XIX. Polska nie istniała wówczas jako suwerenne państwo i rozwój przemysłu zależał od polityki gospodarczej zaborców. W tym rozwoju można wyróżnić kilka etapów:
Etap I - przemysł wczesnokapitalistyczny (do roku 1850). Wytworzyły się wtedy zalążki przyszłych okręgów przemysłowych. Przemysł w dużym stopniu opierał się na produkcji w manufakturach.
Etap II - okres uprzemysłowienia (industrializacji) trwający od roku 1850 do I wojny światowej. Najintensywniej rozwijał się przemysł w zaborze pruskim, najsłabiej zaś w austriackim. Wytworzyły się pierwsze okręgi przemysłowe:
* w zaborze pruskim - Górnośląski, Rybnicki, Sudecki, Wrocławski i Zielonogórsko-Żarski;
* w zaborze rosyjskim - Łódzki, Warszawski, Zagłębie Dąbrowskie;
* w zaborze austriackim - Bielski.
Etap III - okres międzywojenny (1918-1939). Po odzyskaniu niepodległości szybko rozwijał się Warszawski Okręg Przemysłowy i powstały nowe - Krakowski, Staropolski i Jaworznicko-Chrzanowski. W 1936 roku rozpoczęto budowę Centralnego Okręgu Przemysłowego (COP-u) z głównymi ośrodkami w Stalowej Woli, Rzeszowie, Mielcu i Dębicy. Zasadniczo był to przemysł zbrojeniowy.
Etap IV - gospodarka socjalistyczna (centralnie planowana). Po II wojnie światowej w 1946 roku przeprowadzono nacjonalizację (upaństwowienie) przemysłu. Cała gospodarka, w tym również przemysł, opierała się na planach gospodarczych: planie trzyletnim (1947-1949), sześcioletnim (1950-1955) i następnych planach pięcioletnich. Cechą charakterystyczną gospodarki socjalistycznej były wielkie inwestycje przemysłowe:
* Huta im. Lenina (dziś Sendzimira) w Krakowie,
* Huta im. Bieruta w Częstochowie,
* Huta "Warszawa",
* Zakłady Rafineryjne i Petrochemiczne w Płocku,
* kopalnie węgla brunatnego i związane z nimi elektrownie,
* Lubińsko-Głogowskie Zagłębie Miedziowe - kopalnie i huty,
* cementownie,
* Fabryka Samochodów Małolitrażowych w Tychach,
* Tarnobrzeskie Zagłębie Siarkowe,
* liczne elektrownie,
* Huta "Katowice" w Dąbrowie Górniczej.
Etap V - okres współczesny po 1989 roku. Po odzyskaniu suwerenności przez państwo polskie następuje powolna naprawa gospodarki narodowej, w tym również przemysłu. Obecnie przeprowadza się prywatyzację przemysłu i jego restrukturyzację. Zagraniczne koncerny przemysłowo-handlowe inwestują w najbardziej atrakcyjne branże przemysłowe.